Ο διαβήτης δεν έχει μόνο δύο διαφορετικά είδη (τύπου 1 και 2), αλλά στην πραγματικότητα πέντε, σύμφωνα με μια νέα επιστημονική έρευνα Σκανδιναβών επιστημόνων, οι οποίοι θεωρούν ότι η νέα κατηγοριοποίηση θα οδηγήσει σε πιο στοχευμένη, πιο εξατομικευμένη και άρα αποτελεσματικότερη θεραπεία για τους ασθενείς.
Στην ουσία, η νέα κατηγοριοποίηση διατηρεί τον «παιδικό» διαβήτη τύπου 1, ενώ «σπάει» τον διαβήτη των ενηλίκων τύπου 2 σε τέσσερις επιμέρους ομάδες, από τις οποίες οι δύο περιλαμβάνουν πιο σοβαρές περιπτώσεις της νόσου και οι άλλες δύο πιο ελαφριές.
Από διαβήτη -μια διαταραχή που απορρυθμίζει το επίπεδο του σακχάρου στο αίμα- πάσχουν περίπου ένας στους 11 ανθρώπους παγκοσμίως. Η πάθηση αυξάνει τον κίνδυνο για έμφραγμα, εγκεφαλικό, τύφλωση, νεφρική ανεπάρκεια, ακρωτηριασμό των άκρων κ.α.
Ο διαβήτης τύπου 1 («παιδικός») είναι μια πάθηση του ανοσοποιητικού συστήματος εξαιτίας της οποίας το σώμα επιτίθεται στα ινσουλινοπαραγωγά κύτταρα του παγκρέατος, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει πια αρκετή ορμόνη ινσουλίνη για να ελέγξει το σάκχαρο. Ο διαβήτης τύπου 2 είναι μια μεταβολική διαταραχή που σχετίζεται κυρίως με τον τρόπο ζωής (κακή διατροφή, παχυσαρκία, έλλειψη σωματικής άσκησης κ.α.).
Οι ερευνητές από τη Σουηδία και τη Φινλανδία, με επικεφαλής τον καθηγητή ενδοκρινολογίας Λάιφ Γκρουπ του σουηδικού Πανεπιστημίου Λουντ, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο διαβητολογικό περιοδικό «The Lancet Diabetes and Endocrinology», σύμφωνα με το BBC και τη βρετανική «Γκάρντιαν», ανέλυσαν στοιχεία για 14.775 διαβητικούς.
Η μελέτη συμπέρανε ότι οι ασθενείς μπορούν να ταξινομηθούν σε πέντε ομάδες που έχουν γενετικές και άλλες διαφορές (ηλικία έναρξης, σοβαρότητα συμπτωμάτων, κίνδυνος επιπλοκών κ.α.). Οι διαφορές αυτές εξηγούν σε μεγάλο βαθμό γιατί δεν ανταποκρίνονται όλοι οι ασθενείς με τον ίδιο τρόπο σε μία θεραπεία. Οι ομάδες αυτές είναι:
- Ομάδα 1: Ο σοβαρός αυτοάνοσος διαβήτης, που είναι χονδρικά ίδιος με τον διαβήτη τύπου 1, εμφανιζόμενος κυρίως σε παιδιά, αλλά περιλαμβάνει και μερικές περιπτώσεις αυτοάνοσου διαβήτη που εκδηλώνονται σε μεγάλη ηλικία.
- Ομάδα 2: Ο σοβαρός διαβήτης που χαρακτηρίζεται από ανεπάρκεια ινσουλίνης, μοιάζει με την ομάδα 1 (πλήττει επίσης άτομα σε νεαρή ηλικία), αλλά δεν φταίει το ανοσοποιητικό σύστημα, άρα δεν πρόκειται για αυτοάνοση πάθηση.
- Ομάδα 3: Ο σοβαρός διαβήτης που χαρακτηρίζεται από ινσουλινοαντοχή (ινσουλινοαντίσταση) και εμφανίζεται σε υπέρβαρα άτομα, των οποίων ο οργανισμός παράγει μεν την ορμόνη ινσουλίνη, αλλά το σώμα τους δεν ανταποκρίνεται σε αυτήν.
- Ομάδα 4: Ο ήπιος διαβήτης που είναι σχετικός με την παχυσαρκία, αφορά άτομα πολύ υπέρβαρα, αλλά μεταβολικά πολύ κοντά στο φυσιολογικό παρά στην ομάδα 3.
- Ομάδα 5: Ο ήπιος διαβήτης που σχετίζεται με την ηλικία και εκδηλώνεται σε ηλικιωμένους ανθρώπους, με τη νόσο να είναι συνήθως πιο ελαφριά από τις προηγούμενες ομάδες.
Όπως είπε ο Γκρουπ, «κάνουμε ένα πραγματικό βήμα προς την ιατρική ακριβείας, η οποία ιδανικά θα εφαρμόζεται στη διάγνωση και σε καλύτερα στοχευμένη θεραπεία». Τόνισε ότι οι τρεις πρώτες πιο σοβαρές ομάδες ασθενών θα πρέπει να θεραπεύονται με πιο επιθετικό τρόπο από ό,τι οι δύο τελευταίες που είναι πιο ελαφριές.
Οι ασθενείς της ομάδας 2, παρόλο που έχουν διαβήτη από την παιδική ηλικία, με τη νέα ταξινόμηση θεωρούνται ασθενείς του «τύπου 2», αφού δεν έχουν αυτοάνοση πάθηση, όμως η φαρμακευτική θεραπεία τους μοιάζει με εκείνη της ομάδας 1. Αν και οι περισσότεροι σε αυτή την ομάδα παίρνουν το φάρμακο μετφορμίνη, οι ερευνητές είπαν ότι με βάση τη νέα κατηγοριοποίηση, οι ασθενείς χρειάζονται πιο γρήγορα ινσουλίνη, όπως συμβαίνει στην ομάδα 1.
Οι ασθενείς της ομάδας 2 έχουν τον υψηλότερο κίνδυνο τύφλωσης λόγω επιπλοκών στα μάτια, ενώ οι ασθενείς της ομάδας 3 έχουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο για νεφρική και ηπατική νόσο. Αυτοί οι τελευταίοι ασθενείς έχουν μικρή αναλογία χορήγησης μετφορμίνης, αλλά στην πραγματικότητα θα μπορούσαν κατ'' εξοχήν να επωφεληθούν από αυτό το φάρμακο, σύμφωνα με τους Σουηδούς γιατρούς.
Οι ασθενείς των δύο ήπιων ομάδων 4 και 5 μπορούν να αντιμετωπισθούν κυρίως με μετφορμίνη και αλλαγές στον τρόπο ζωής.
Οι επιστήμονες δεν αποκλείουν ότι σε όλο τον κόσμο υπάρχουν περίπου 500 υπο-ομάδες διαβητικών ασθενών, ανάλογα με τα διαφορετικά γενετικά και περιβαλλοντικά χαρακτηριστικά τους. Συνεπώς, στο μέλλον δεν αποκλείεται ακόμη και οι πέντε ομάδες να αυξηθούν.
Σύνδεσμος για την επιστημονική δημοσίευση
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
