Τα άτομα που τρώνε περισσότερα επεξεργασμένα τρόφιμα, τεχνητά γλυκαντικά υλικά σε τρόφιμα και ποτά με προσθήκες τεχνητών υλικών, σύμφωνα με νέα έρευνα θα μπορούσαν να διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο κατάθλιψης.
Η μελέτη δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο JAMA Network Open.
Τα επεξεργασμένα τρόφιμα είναι φαγητά έτοιμα προς κατανάλωση, όπως επεξεργασμένα κρέατα πρωινού, συσκευασμένα σνακ και παγωτά, καθώς και ποτά με τεχνητά γλυκαντικά. Τα τεχνητά γλυκαντικά, επίσης μια εξαιρετικά επεξεργασμένη τροφή, περιλαμβάνουν πράγματα όπως η ασπαρτάμη, η σουκραλόζη και η σακχαρίνη.
«Αυτό που βρήκαμε είναι ότι η κατανάλωση υψηλών ποσοτήτων εξαιρετικά επεξεργασμένων τροφίμων θα μπορούσε να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης κατάθλιψης έως και 50%» δήλωσε ο Raaj Mehta, MD, MPH, ένας από τους συγγραφείς της μελέτης και γαστρεντερολόγος στο Γενικό Νοσοκομείο της Μασαχουσέτης στη Βοστώνη.
Τα βασικά: Τεχνητά γλυκαντικά
«Οι άνθρωποι δεν γνωρίζουν πάντα τη σχέση μεταξύ διατροφής και ψυχικής υγείας», είπε η Mehta.
«Καταφέραμε να προσαρμόσουμε μια σειρά από συγχυτικές μεταβλητές στην ανάλυσή μας για να υποδείξουμε ότι η κατανάλωση περισσότερων υπερεπεξεργασμένων τροφίμων θα μπορούσε πραγματικά να αυξήσει τον κίνδυνο κατάθλιψης».
Ο Mehta είπε ότι ήθελε να κάνει τη μελέτη για να εξετάσει τον «άξονα εντέρου-εγκεφάλου», τον οποίο περιέγραψε ως «αμφίδρομη οδό μεταξύ των εντέρων και του εγκεφάλου».
«Κοιτάξαμε τη βιβλιογραφία και είδαμε ότι υπήρχαν κάποια δεδομένα ότι η διατροφή επηρέαζε τον κίνδυνο κατάθλιψης, αλλά τελικά δεν ξέραμε ποιες συγκεκριμένες τροφές ευθύνονται.
Τα εξαιρετικά επεξεργασμένα τρόφιμα έχουν συνδεθεί με παθήσεις υγείας που κυμαίνονται από ασθένειες της καρδιάς και των αιμοφόρων αγγείων μέχρι την άνοια και τον καρκίνο», είπε ο Mehta, αλλά πραγματικά δεν υπήρχαν πολλά στοιχεία σχετικά με τον κίνδυνο κατάθλιψης.
Οι ερευνητές έκαναν την ανάλυση χρησιμοποιώντας τη μελέτη Nurses Health Study II μεταξύ 2003 και 2017 σε 31.712 μεσήλικες γυναίκες χωρίς κατάθλιψη στην αρχή της μελέτης. Εξέταζαν τη διατροφή των ασθενών κάθε 4 χρόνια χρησιμοποιώντας έρευνες για τα τρόφιμα.
Σε μια μεταγενέστερη ανάλυση, ομαδοποίησαν τα επεξεργασμένα τρόφιμα σε υποομάδες όπως τα επεξεργασμένα τρόφιμα με δημητριακά, τα έτοιμα προς κατανάλωση γεύματα, τα επεξεργασμένα γαλακτοκομικά προϊόντα, τα γλυκά σνακ, τα ποτά με τεχνητά γλυκαντικά κ.λπ.
Έλαβαν υπόψη άλλους πιθανούς παράγοντες κινδύνου για κατάθλιψη, συμπεριλαμβανομένου του καπνίσματος, του επιπέδου άσκησης, του δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΣ), της χρήσης αλκοόλ, άλλων ασθενειών που είχαν τα άτομα στη μελέτη και άλλα. Οι συγγραφείς αξιολόγησαν τη σχέση μεταξύ των αλλαγών στην υπερεπεξεργασμένη κατανάλωση που ενημερώνεται κάθε 4 χρόνια και των ποσοστών κατάθλιψης.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι γυναίκες που έτρωγαν πολλά επεξεργασμένα τρόφιμα είχαν επίσης υψηλότερο ΔΜΣ, υψηλότερα ποσοστά καπνίσματος, υψηλότερα ποσοστά διαβήτη και υπέρτασης και ήταν λιγότερο πιθανό να ασκούνται τακτικά.
Κατά τη διάρκεια της 15ετούς περιόδου, βρέθηκαν 2.122 περιπτώσεις κατάθλιψης χρησιμοποιώντας έναν αυστηρό ορισμό της κατάθλιψης και 4.840 χρησιμοποιώντας έναν ευρύτερο ορισμό.
Στη συνέχεια, οι συγγραφείς εξέτασαν τη σχέση μεταξύ συγκεκριμένων κατηγοριών επεξεργασμένων τροφίμων και του κινδύνου κατάθλιψης. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι μόνο τα ποτά με τεχνητά γλυκαντικά και τα τεχνητά γλυκαντικά τροφίμων συνδέονται με υψηλότερο κίνδυνο κατάθλιψης.
«Αφού διαπιστώσαμε ότι αυτά τα επεξεργασμένα τρόφιμα συνδέονταν με την κατάθλιψη, η ερώτησή μας ήταν: Τι θα μπορούσε να εξηγήσει τα αποτελέσματά μας μέσα στη μεγάλη ομάδα τροφίμων;» είπε ο Mehta.
Αυτός και η ομάδα του δοκίμασαν διαφορετικά είδη τροφίμων για τον κίνδυνο μελλοντικής κατάθλιψης. «Και τότε ήταν που διαπιστώσαμε ότι τα ποτά με τεχνητά γλυκαντικά και άλλα γλυκαντικά συνδέθηκαν με την κατάθλιψη, αλλά όχι οι άλλες ομάδες», είπε.
Ο τρόπος με τον οποίο θα μπορούσε να συμβεί αυτή η σχέση μεταξύ τεχνητών γλυκαντικών και ποτών με τεχνητά γλυκαντικά είναι άγνωστος, γράφουν οι συγγραφείς, αλλά πρόσφατα πειραματικά δεδομένα υποδηλώνουν ότι τα τεχνητά γλυκαντικά δημιουργούν συγκεκριμένες μεταδόσεις στον εγκέφαλο, κάτι που μπορεί να είναι μέρος της εξήγησης, γράφουν οι συγγραφείς.
«Υπήρξαν μερικά πραγματικά ενδιαφέροντα δεδομένα σε ποντίκια που δείχνουν ότι όταν δίνονται τεχνητά γλυκαντικά και κανονική ζάχαρη, έχουν εντελώς διαφορετικά σήματα νευροδιαβίβασης στον εγκέφαλο», είπε ο Mehta.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν επίσης ότι όσοι περιόρισαν την ημερήσια πρόσληψη υπερεπεξεργασμένων τροφίμων κατά περισσότερες από τρεις μερίδες την ημέρα είχαν χαμηλότερο συνολικό κίνδυνο.
Μελλοντικός αντίκτυπος
Τα αποτελέσματα της μελέτης θα μπορούσαν να βοηθήσουν στη δημιουργία περισσότερων ευκαιριών για τους γιατρούς να μιλήσουν με τους ασθενείς τους για το τι σημαίνει υγιεινή διατροφή και να τους συμβουλέψουν να εξετάσουν τον περιορισμό των υπερεπεξεργασμένων τροφίμων, δήλωσε ένας άλλος συγγραφέας της μελέτης, ο Andrew Chan, MD, καθηγητής ιατρικής στο Harvard Medical.
Η έρευνα μπορεί επίσης να παρουσιάσει μια ευκαιρία σε ασθενείς που έχουν διαταραχή της διάθεσης να εξετάσουν το ενδεχόμενο αλλαγής της διατροφής τους ως «έναν άλλο τρόπο προσέγγισης της ασθένειάς τους», είπε.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας συνέστησε επίσης την αποφυγή τεχνητών γλυκαντικών.
