Το συχνότερο αίτιο τύφλωσης, στις χώρες του δυτικού κόσμου είναι οι παθήσεις της ωχράς κηλίδας, οι οποίες εκτιμάται ότι επηρεάζουν περισσότερους από 50 χιλιάδες ασθενείς στη χώρα μας. Βασικός παράγοντας κινδύνου, όπως αποδεικνύουν τελευταίες μελέτες, είναι το κάπνισμα.
Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Όρασης, που γιορτάζεται κάθε χρόνο τη δεύτερη Πέμπτη του Οκτωβρίου, η Ελληνική Εταιρεία Υαλοειδούς Αμφιβληστροειδούς, παρουσίασε τα νεότερα δεδομένα για τις οφθαλμολογικές παθήσεις, τις αιτίες απώλειας όρασης και τους τρόπους αντιμετώπισης τους.
Οπως είπαν οι επιστήμονες 39 εκατομμύρια άτομα παγκοσμίως, έχουν χάσει τελείως την όρασή τους, ωστόσο, στο 80% των περιπτώσεων αυτών, η απώλεια της όρασης θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί, εάν είχαμε μειώσει τους παράγοντες κινδύνου, και παράλληλα υπήρχε έγκαιρη διάγνωση και έναρξη θεραπείας.
Πρόσφατες μελέτες απέδειξαν ότι οι καπνιστές μπορεί να εμφανίσουν τη νόσο πέντε έως δέκα χρόνια νωρίτερα σε σύγκριση με τους μη καπνιστές. Όσοι έχουν γενετική προδιάθεση και καπνίζουν, διατρέχουν πολύ μεγαλύτερο κίνδυνο να εμφανίσουν υγρή εκφύλιση ωχράς κηλίδας.
Ηλικιακή Εκφύλιση Ωχράς Κηλίδας
Προκειται για μια χρόνια, εκφυλιστική νόσο του αμφιβληστροειδή, η οποία προκαλεί απώλεια της κεντρικής όρασης, αφήνοντας ανέπαφη την περιφερειακή ή πλευρική όραση. Προσβάλλει 20-25 εκατομμύρια άτομα παγκοσμίως και γενικά υπάρχει μια σαφής σχέση μεταξύ ηλικίας και εμφάνισης της νόσου, με αυτήν να αναπτύσσεται πολύ περισσότερο σε μεγαλύτερες ηλικίες, γι' αυτό και ονομάζεται ηλικιακή εκφύλιση ωχράς κηλίδας. Ωστόσο, δεν αποτελεί μια φυσιολογική ή αναπόφευκτη συνέπεια της γήρανσης, ανέφεραν οι επιστήμονες.
Στα πρώιμα στάδια, τα συμπτώματα συνήθως δεν γίνονται αντιληπτά. Καθώς η νόσος εξελίσσεται, τα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν, δυσκολία στην ανάγνωση ή σε άλλη δραστηριότητα που απαιτεί οξεία όραση, μεταμορφοψία- παραμόρφωση, όπου οι ευθείες γραμμές μπορεί να μοιάζουν κυματιστές ή καμπύλες, η αναγνώριση προσώπων γίνεται δυσχερής, σκοτεινά ή κενά σημεία στο κέντρο της όρασης, ενώ ενδείξεις ότι κάτι δεν πάει καλά μπορεί επίσης να είναι, η ανάγκη για περισσότερο φωτισμό, η ευαισθησία στην αντηλιά, η μειωμένη νυχτερινή όραση και η περιορισμένη χρωματική ευαισθησία.
Σημείο κλειδί στην αντιμετώπιση της νόσου είναι η άμεση έναρξη της θεραπευτικής αγωγής και όπως τόνισε η Μάνια Νισκοπούλου, ταμίας της Ελληνικής Εταιρείας Υαλοειδούς Αμφιβληστροειδούς, «οι σύγχρονες θεραπείες διασφαλίζουν καλή τελική όραση. Η έγκαιρη έναρξη της αγωγής επηρεάζει το τελικό αποτέλεσμα».
Η έγκαιρη διάγνωση και η σωστή θεραπεία, μπορεί να εμποδίσει την απώλεια όρασης ή και να επαναφέρει μέρος της όρασης που έχει χαθεί, τονίζουν ειδικοί επιστήμονες.
Οι κυριότερες παθήσεις του αμφιβληστροειδούς, σύμφωνα με την πρόεδρο της Ελληνικής Εταιρείας Υαλοειδούς Αμφιβληστροειδούς, Σταματίνα Καμπανάρου, είναι η Ηλικιακή Εκφύλιση της Ωχράς Κηλίδας (ΗΕΩ) και το Διαβητικό Οίδημα της Ωχράς Κηλίδας (ΔΟΩ). «Πρόκειται για οφθαλμολογικές παθήσεις, οι οποίες αν μείνουν αδιάγνωστες και χωρίς θεραπεία οδηγούν σε τύφλωση, ενώ η έγκαιρη διάγνωση και η σωστή θεραπεία αυτών προστατεύουν την όραση των ασθενών μας», ανέφερε η κ. Καμπανάρου και για το λόγο αυτό η Ελληνική Εταιρεία Υαλοειδούς Αμφιβληστροειδούς συστήνει, ειδικά στους ηλικιωμένους, αλλά και σε όσους πάσχουν από διαβήτη, να επισκέπτονται τον οφθαλμίατρό τους οπωσδήποτε μία φορά κάθε χρόνο.
Παράγοντες κινδύνου
- Ηλικία: Ο κίνδυνος αυξάνεται με την πάροδο των ετών: Το ποσοστό εμφάνισης της νόσου αυξάνεται λιγότερο από 10% για τα άτομα ηλικίας 43-45 ετών, σε σχεδόν 40% για τα άτομα ηλικίας άνω των 75 ετών.
- Οικογενειακό ιστορικό: Έως τριπλάσιος κίνδυνος στα μέλη της οικογένειας (γονείς και αδέλφια).
- Φύλο: Οι γυναίκες είναι περισσότερο ευπαθείς.
- Φυλή: Τα άτομα καυκάσιας καταγωγής διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο.
Διαβητικό Οίδημα Ωχράς Κηλίδας
Αποτελεί την συχνότερη αιτία σοβαρής μείωσης της όρασης και στους παράγοντες κινδύνου για Διαβητική Αμφιβληστροειδοπάθεια και Διαβητικό Οίδημα Ωχράς Κηλίδας, περιλαμβάνονται: διάρκεια διαβήτη, κακός γλυκαιμικός έλεγχος, υπέρταση και υψηλή χοληστερόλη.
«Η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια αποτελεί το πρωταρχικό αίτιο πρωτοπαθούς τύφλωσης σε άτομα παραγωγικής ηλικίας στο δυτικό κόσμο και στην Ελλάδα», ανέφερε ο Ευστράτιος Παροικάκης, διευθυντής Οφθαλμολογίας στη Β΄ Οφθαλμολογική Κλινική του Οφθαλμιατρείου Αθηνών, προσθέτοντας ότι «με τις εξελιγμένες μεθόδους εξέτασης και με έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία η απώλεια της όρασης σήμερα μπορεί να αποτραπεί».
