Στην ερευνητική ομάδα συμμετείχε ο Έλληνας καθηγητής Ακτινολογίας κ. Παναγιώτης Παπαναγιώτου.
Το εγκεφαλικό επεισόδιο είναι μια ξαφνική βλάβη στον εγκέφαλο. Συμβαίνει όταν η παροχή του αίματος σε μία περιοχή του εγκεφάλου διακόπτεται και τα κύτταρα αυτού του τμήματος καταστρέφονται. Η βλάβη στον εγκέφαλο μπορεί να επηρεάσει τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί το σώμα. Μπορεί επίσης να αλλάξει τον τρόπο που σκέφτεστε και το πώς αισθάνεστε.
Σε περίπτωση εγκεφαλικού επεισοδίου είναι επιτακτική η ανάγκη άμεσης μεταφοράς, εντός ολίγων ωρών, σε οργανωμένη κλινική στην οποία υπάρχει ειδική μονάδα αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων.
Πώς ζουν οι ασθενείς ένα χρόνο μετά από βαρύ εγκεφαλικό
Εντυπωσιακά είναι τα αποτελέσματα νέας μελέτης, που δημοσιεύθηκε στο έγκριτο ιατρικό περιοδικό Lancet Neurology. Η μελέτη έδειξε ότι οι ασθενείς που έπαθαν βαρύ εγκεφαλικό με εγκαταστημένη βλάβη και υποβλήθηκαν σε μία επέμβαση, που λέγεται θρομβεκτομή, είχαν 1,5 φορές μεγαλύτερη πιθανότητα επιβίωσης και σχεδόν 4 φορές μεγαλύτερες πιθανότητες να είναι εντελώς αυτόνομοι στις καθημερινές δραστηριότητες!
Τα αποτελέσματα νέας μελέτης που δημοσιεύτηκε στο Lancet Neurology είναι ομολογουμένως εντυπωσιακά. Η μεγάλη μελέτη φέρει την ονομασία TENSION και πήραν μέρος 253 ασθενείς από 40 νοσοκομεία της Ευρώπης και ένα του Καναδά. Ανάμεσα στους συγγραφείς της μελέτης είναι και ο Έλληνας καθηγητής Ακτινολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Παναγιώτης Παπαναγιώτου, ο οποίος διενεργεί τη σωτήρια αυτή επέμβαση (θρομβεκτομή) στο κέντρο εγκεφαλικών, που έχει δημιουργηθεί από τη συνεργασία των νοσοκομείων Αλεξάνδρα, Αρεταίειο και Αιγινήτειο.
Tι έδειξε η μελέτη
Οι ασθενείς χωρίστηκαν με τυχαίο τρόπο σε δύο ομάδες: Περίπου οι μισοί υποβλήθηκαν σε θρομβεκτομή και οι υπόλοιποι έλαβαν την καθιερωμένη ιατρική φροντίδα. Όλοι τους παρακολουθήθηκαν έως και 12 μήνες μετά την επέμβαση και οι ερευνητές βρήκαν ότι οι ασθενείς, που υποβλήθηκαν σε θρομβεκτομή είχαν:
- 1,5 φορές μεγαλύτερη πιθανότητα επιβίωσης (55% έναντι 38%)
- δύο φορές μεγαλύτερη πιθανότητα να εκτελούν καθημερινές δραστηριότητες με βοήθεια (34% έναντι 17%)
- σχεδόν τέσσερις φορές μεγαλύτερες πιθανότητες να είναι εντελώς ανεξάρτητοι (22% έναντι 6%).
«Η θρομβεκτομή έχει μακροχρόνια οφέλη, ακόμη και για ασθενείς με εγκατεστημένη βλάβη, που αντιμετωπίστηκαν έως και 12 ώρες μετά την έναρξη του εγκεφαλικού. Σε αυτή την κατηγορία ασθενών δεν είχαμε σημαντικές ελπίδες για καλή έκβαση, και συνήθως δεν προχωρούσαμε σε επέμβαση. Τώρα, όχι μόνο αυξήθηκε η επιβίωση, αλλά έχουμε και έναν στους τρεις να έχει ικανοποιητικό για το μέγεθος της βλάβης αποτέλεσμα, δηλαδή να εκτελεί καθημερινές δραστηριότητες με μικρή βοήθεια, και ακόμη έναν στους τέσσερις ή πέντε να είναι πλήρως ανεξάρτητος μετά από έναν χρόνο. Επιπλέον, η ποιότητα ζωής, η οποία επίσης εξετάστηκε στη μελέτη, ήταν καλύτερη με τη θρομβεκτομή», τονίζει ο κ. Παπαναγιώτου.
Από την άλλη, «σε περιπτώσεις ασθενών, όπου η επέμβαση γίνεται πιο γρήγορα και δεν έχει εγκατασταθεί η βλάβη, τα αποτελέσματα είναι ακόμα καλύτερα, με έως και 50% των ασθενών να είναι ανεξάρτητοι, δηλαδή να μπορούν να φροντίσουν τον εαυτό τους», προσθέτει ο καθηγητής Παπαναγιώτου.
Μεγάλη ανάγκη ενημέρωσης στην Ελλάδα
Για την Ελλάδα, όπου έχουμε ακόμα δρόμο βελτίωσης για να φτάσουμε σε ικανοποιητικό επίπεδο εφαρμογής της θρομβεκτομής, η νέα μελέτη υπογραμμίζει την ανάγκη ενημέρωσης και βελτίωσης των ιατρικών υποδομών. «Είναι επιτακτική ανάγκη να ενσωματώσουμε αυτή τη θεραπεία στα νοσοκομεία που χειρίζονται περιστατικά εγκεφαλικού», λέει ο καθηγητής, ο οποίος έχει επίσης εμπλακεί ενεργά στην οργάνωση δικτύων θρομβεκτομών στη Γερμανία, όπου υπάρχουν από τα καλύτερα διαθέσιμα δίκτυα παγκοσμίως.
Νοσοκομεία του δημόσιου συστήματος υγείας στην Αττική, όπως το Αρεταίειο, ο Ερυθρός Σταυρός, το Γεννηματάς, ο Ευαγγελισμός, το Αττικό και το 251 Στρατιωτικό Νοσοκομείο διενεργούν θρομβεκτομές, καθώς και νοσοκομεία στη Θεσσαλονίκη, τη Λάρισα, την Πάτρα και το Ηράκλειο, τα οποία συμπληρώνονται από ιδιωτικά νοσοκομεία. «Καθώς πρόκειται για επείγουσες θεραπείες που συμβαίνουν ανά πάσα στιγμή, πρέπει να επενδύσουμε στον συντονισμό των γιατρών και των νοσοκομείων που διενεργούν την επέμβαση για να βελτιώσουμε τα αποτελέσματα των ασθενών μας», καταλήγει ο καθηγητής Παπαναγιώτου, ο οποίος είναι και πρόεδρος της επιτροπής του ΚΕΣΥ για τα Κέντρα Θρομβεκτομών.
Τι είναι το εγκεφαλικό;
Το εγκεφαλικό συμβαίνει όταν η ροή αίματος στον εγκέφαλο διακόπτεται, συνήθως από έναν θρόμβο αίματος, προκαλώντας σοβαρή βλάβη. Χωρίς την παροχή αίματος τα εγκεφαλικά κύτταρα σταδιακά νεκρώνονται και εμφανίζεται αναπηρία ανάλογα με την περιοχή του εγκεφάλου που προσβάλλεται.
Τι είναι η Θρομβεκτομή;
Η θρομβεκτομή είναι μια επέμβαση όπου οι γιατροί αφαιρούν τον θρόμβο από το αιμοφόρο αγγείο, αποκαθιστώντας τη ροή αίματος στον εγκέφαλο. Ο ακτινολόγος γιατρός τοποθετεί ένα λεπτό καθετήρα στην αρτηρία του ασθενούς, συνήθως μέσα από τη βουβωνική χώρα, και στη συνέχεια τον προωθεί μέχρι τα αγγεία του εγκεφάλου, όπου βρίσκεται ο θρόμβος.
Στη συνέχεια, είτε με την τοποθέτηση ενός μεταλλικού πλέγματος (stent) είτε μέσω αναρρόφησης, ο θρόμβος απομακρύνεται μηχανικά από το αγγείο. Αυτό αποκαθιστά τη φυσιολογική ροή του αίματος στον εγκέφαλο και μειώνει σημαντικά τη βλάβη στον ιστό του εγκεφάλου, που σε διαφορετική περίπτωση θα προκαλούσε μακροχρόνιες, συχνά σοβαρές, βλάβες στον ασθενή.
