Της Γιάννας Σουλάκη
Κάθε χρόνο, από καρδιακή προσβολή χάνουν τη ζωή τους περισσότεροι από 150.000 Αμερικανοί, ενώ οι σχεδόν μισοί από αυτούς, είναι γυναίκες. Στην Ελλάδα κάθε χρόνο σημειώνονται 20.000 νέα εμφράγματα, ενώ η στεφανιαία νόσος κρατά τα σκήπτρα στις αιτίες θανάτου στην χώρα μας. Αν και οι στατιστικές εμφανίζονται δυσοίωνες, ωστόσο υπάρχει και μια καλή είδηση: Οι περισσότερες καρδιακές προσβολές στην εποχή μας, δεν είναι μοιραίες.
Σύμφωνα με διεθνείς στατιστικές, περίπου το 75% των ανδρών και 60% των γυναικών ζουν το λιγότερο ένα χρόνο, μετά από ένα έμφραγμα.
Ποιος, όμως, αντιμετωπίζει τον μεγαλύτερο κίνδυνο;
Ενώ τα περισσότερα θύματα καρδιακής προσβολής είναι μεσήλικες ή ηλικιωμένοι, η μέση ηλικία του πρώτου επεισοδίου είναι τα 66 έτη για τους άνδρες και τα 70 για τις γυναίκες. Ο κίνδυνος καρδιακής προσβολής αυξάνεται σημαντικά για τους άνδρες μετά την ηλικία των 45 ετών και για τις γυναίκες μετά την ηλικία των 55.
Πότε συμβαίνουν τα εμφράγματα;
Κάθε 35 δευτερόλεπτα στις Ηνωμένες Πολιτείες συμβαίνει ένα έμφραγμα, ενώ τα περισσότερα από αυτά συμβαίνουν το πρωί, καθώς αυτή είναι η στιγμή που τα αιμοπετάλια στο αίμα είναι ιδιαίτερα «κολλώδη» και παίρνουν τη μορφή θρόμβων.
Σύμφωνα με μια μελέτη, όμως, έχει αποδειχθεί ότι το πρωί δεν κινδυνεύουν από έμφραγμα όσοι παίρνουν τακτικά ασπιρίνη, η οποία βοηθά τα αιμοπετάλια να μην “κολλήσουν” μεταξύ τους.
Σημάδια έγκαιρης προειδοποίησης
Σε κάποιες καρδιακές προσβολές, τα συμπτώματα είναι ξαφνικά, έντονα, και εξελίσσονται με κινηματογραφική ταχύτητα (the movie heart attack), δεν αφήνουν αμφιβολία ότι πρόκειται για έμφραγμα και το καταλαβαίνουν όλοι. Στις περισσότερες όμως περιπτώσεις η προσβολή αρχίζει και εγκαθίσταται αργά και δίνει προειδοποιητικά σημεία. Συχνά οι ασθενείς δεν μπορεί να είναι σίγουροι αν πρόκειται για καρδιακή προσβολή επειδή ακριβώς δεν είναι ενημερωμένοι.
Τα σημάδια αυτά είναι τα εξής:
•Δυσφορία στο στήθος. Στις πιο πολλές περιπτώσεις παρουσιάζεται μια δυσφορία στο κέντρο του στήθους το οποίο διαρκεί λίγα λεπτά, φεύγει και μπορεί να επανέλθει. Είναι σημαντικό σε αυτό τα σημείο να σπεύσετε να επικοινωνήσετε με το γιατρό σας ή να πάτε στο νοσοκομείο. Τα συμπτώματα αυτά μπορεί να είναι μια ενοχλητική πίεση, σφίξιμο, βάρος ή αληθινός πόνος.
•Δυσφορία σε άλλα μέρη του σώματος. Το ίδιο ενόχλημα μπορεί να επεκτείνεται ή να αντανακλά στο ένα ή στα δύο χέρια, την πλάτη, τον αυχένα, τα σαγόνια ή το στομάχι.
•Δυσχέρεια στην αναπνοή μπορεί να υπάρχει μαζί ή και χωρίς τον πόνο.
•Άλλα σπανιότερα συμπτώματα μπορεί να είναι κρύος ιδρώτας, ναυτία ή έμετος, σκοτοδίνη ή ζάλη.
Να σημειώσουμε ότι στις γυναίκες παρουσιάζονται πιο συχνά τα σπανιότερα συμπτώματα όπως η δυσχέρεια στην αναπνοή, ναυτία, έμετος και πόνος στην πλάτη ή στα σαγόνια.
Προσοχή! Ακόμα κι αν δεν είναι σίγουρο ότι είναι θέμα καρδιάς ενημερώστε το γιατρό σας αμέσως! Ακόμη και τα ελάχιστα λεπτά έχουν σημασία. Η γρήγορη παρέμβαση σώζει ζωές, μπορεί να σώσει και τη δική σας. Μην περιμένετε πάνω από 5 λεπτά για να ενημερώσετε το Εθνικό Κέντρο Άμεσης Βοήθειας. Συνήθως είναι η πιο γρήγορη παροχή βοήθειας γιατί και το προσωπικό των ασθενοφόρων είναι εκπαιδευμένο και μπορεί να επαναφέρει ακόμη και στη ζωή με την εφαρμογή καρδιοαναπνευστικής αναζωογόνησης. Αλλά και μετά την άφιξή τους στο νοσοκομείο, συνήθως δέχονται τις πρώτες βοήθειες πιο γρήγορα αυτοί που φθάνουν με ασθενοφόρο.
Μην πάθετε έμφραγμα... Σαββατοκύριακο!
Οι πιθανότητες επιβίωσης για τους ανθρώπους που έχουν υποστεί καρδιακή προσβολή αυξάνονται με την πάροδο των ετών, χάρη στην επιστημονική πρόοδο που έχει επιτευχθεί στον τομέα της διάγνωσης, της φαρμακευτικής αγωγής, αλλά και χάρη στην σωτήρια ιατρική τεχνολογία που έχει αναπτυχθεί ραγδαία τα τελευταία χρόνια.
Αξίζει να σημειωθεί. ότι τα ποσοστά επιβίωσης, για έναν ασθενή που θα υποστεί καρδιακή προσβολή μια καθημερινή - εργάσιμη ημέρα, είναι καλύτερα σε σύγκριση με τα Σαββατοκύριακα, γιατί τότε το ιατρικό προσωπικό μπορεί ευκολότερα να χρησιμοποιήσει τις διαθέσιμες επεμβατικές τεχνολογίες (π.χ. αγγειοπλαστική και επέμβαση bypass). Παρ ''όλα αυτά, οι καρδιολόγοι είναι αισιόδοξοι γιατί όπως υποστηρίζουν, υπάρχει διαρκής βελτίωση στην φροντίδα των ασθενών με καρδιακές παθήσεις.
Όταν η καρδιολόγος Sharonne Hayes, MD και διευθύντρια της Κλινικής Καρδιάς για Γυναίκες της Mayo Clinic, ξεκίνησε νεαρή γιατρός, όπως λέει η ίδια, την εξάσκησή της στην καρδιολογία στα μέσα της δεκαετίας του 1980, οι γιατροί δεν μπορούσαν να προσφέρουν πολλά στους ασθενείς που είχαν υποστεί καρδιακή προσβολή: “Τώρα μπορούμε να σταματήσουμε μια καρδιακή προσβολή στην εξέλιξή της. Επίσης, οι ασθενείς πλέον στις μέρες μας, έχουν πολύ μεγαλύτερες πιθανότητες για ανάκαμψη μετά από ένα έμφραγμα”.
Με πληροφορίες από health.com, mayoclinic.org και cardio-asklepeion.org
