Της Γιάννας Σουλάκη
"Το παχύσαρκο παιδί είναι ασθενής και μάλιστα νοσεί από την κορυφή μέχρι τα νύχια", ήταν η δυσάρεστη μεν, αλλά τόσο αληθινή διατύπωση που χρησιμοποιήσε Ελληνας παθολόγος-διατροφολόγος, για να περιγράψει το πρόβλημα της παιδικής και εφηβικής παχυσαρκίας, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα.
«Μάχη» με την παιδική παχυσαρκία δίνει ο δυτικός κόσμος, όπως προκύπτει από τα νέα επιστημονικά στοιχεία που έδωσε στην δημοσιότητα η Ελληνική Εταιρεία Μελέτης Παχυσαρκίας, Μεταβολισμού & Διαταραχών Διατροφής (ΕΠΑΜΕΔΙ) και της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Παχυσαρκίας (World Obesity Federation – W.O.F).
Σύμφωνα με τα στοιχεία αυτά, εάν οι σημερινές τάσεις αύξησης των ποσοστών παχύσαρκων παιδιών συνεχιστούν, μέχρι το 2025, 268 εκατομμύρια παιδιά σχολικής ηλικίας (ηλικίας 5 έως 18 ετών) σε όλο τον κόσμο θα είναι υπέρβαρα, ενώ 91 εκατομμύρια θα είναι παχύσαρκα.
Αντίστοιχα δυσοίωνες είναι οι προβλέψεις και για την Ελλάδα: τα στοιχεία δείχνουν ότι μέχρι το 2025 480.000 παιδιά σχολικής ηλικίας θα είναι Υπέρβαρα ή Παχύσαρκα. Παράλληλα, ένα πλήθος νοσημάτων που σχετίζονται με την Παχυσαρκία, όπως ο Σακχαρώδης Διαβήτης τύπου 2, η Υπέρταση, η Υπερλιπιδαιμία, το Λιπώδες Ήπαρ, τα Καρδιαγγειακά Νοσήματα, αλλά και διάφορες άλλες παθολογικές καταστάσεις, όπως η Ισνουλινοαντοχή, οι Διαταραχές Πηκτικότητας, οι Διαταραχές του Ενδοθηλίου κ.α., θα επηρεάσουν μέχρι το 2025 120.000 παιδιά σχολικής ηλικίας, συμπεριλαμβανομένων 23.000 παιδιών με Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου 2, 39.000 παιδιών με Υπέρταση και 55.000 παιδιών με Λιπώδη Νόσο του Ήπατος στη χώρα μας.
Αυτά τα στοιχεία έδωσαν σε συνέντευξη τύπου με αφορμή τον εφετινό εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας Παχυσαρκίας (11 Οκτωβρίου), ο Πρόεδρος της ΕΠΑΜΕΔΙ, Ειδικός Παθολόγος, Διαβητολόγος κ. Χρήστος Σπ. Ζούπας, ο Αντιπρόεδρος της ΕΠΑΜΕΔΙ, Ειδικός Παθολόγος – Διατροφολόγος, Διδάκτωρ Ε.Κ.Π.Α. κ. Γεώργιος Πανοτόπουλος, η Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Επιδημιολογίας & Προληπτικής Ιατρικής, Ιατρική Σχολή Ε.Κ.Π.Α. κ. Θεοδώρα Ψαλτοπούλου και ο Καθηγητής Μαιευτικής – Γυναικολογίας/ Παιδικής & Εφηβικής Γυναικολογίας Ιατρικής Σχολής Ε.Κ.Π.Α., Ειδικός Παιδογυναικολόγος, κ. Ευθύμιος Δεληγεώρογλου.
Το 80% των παιδιών από 11 έως 17 ετών, δεν έχουν καμία σωματική δραστηριότητα
Αύξηση κατά 33% έχει τα τελευταία 10 χρόνια η παγκόσμια κατανάλωση σακχαρούχων ποτών. Την ίδια στιγμή το 50% του παγκόσμιου πληθυσμού ζει σε αστικά περιβάλλοντα, ενώ το 80% των νέων ηλικίας 11 – 17 ετών δεν έχει εξασκεί καμία σωματική δραστηριότητα.
Ο πρόεδρος της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Παχυσαρκίας, καθηγητής Ian Caterson, έχει δηλώσει: "Κοινοί παράγοντες κινδύνου, όπως η κατανάλωση αναψυκτικών και η καθιστική ζωή έχουν αυξηθεί. Η διαφήμιση των ταχυφαγείων συνεχίζει να επηρεάζει πραγματικά τις διατροφικές επιλογές και τη διατροφή, και αυξάνεται ο αριθμός των οικογενειών που ζουν σε αστικά περιβάλλοντα, χωρίς πρόσβαση σε χώρο για άσκηση ή χρόνο για άσκηση"
Οι κυβερνήσεις οφείλουν να υλοποιήσουν τις δεσμεύσεις τους απέναντι στην υγεία του Παιδιού
Οι κυβερνήσεις γνωρίζουν ότι η παρούσα επιδημία της παιδικής παχυσαρκίας δεν είναι βιώσιμη και το να μην κάνουμε τίποτα δεν αποτελεί επιλογή, είπαν οι επιστήμονες. Όπως είπαν χαρακτηριστικά οι κ.κ. Χρήστος Ζούπας και Γεώργιος Πανοτόπουλος, το 2012 οι κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένης και της ελληνικής, δεσμεύτηκαν για τη μείωση του επιπολασμού της παιδικής και εφηβικής παχυσαρκίας από τα επίπεδα του 2010 μέχρι το έτος 2025.
Η ΕΠΑΜΕΔΙ και η Παγκόσμια Ομοσπονδία Παχυσαρκίας έχουν καθιερώσει ως Παγκόσμια Ημέρα Παχυσαρκίας την 11η Οκτωβρίου, για να υπενθυμίσουν στις κυβερνήσεις την δέσμευσή τους και να ζητήσουν από αυτές να λάβουν επείγοντα μέτρα.
Εάν οι κυβερνήσεις ελπίζουν να επιτευχθεί ο στόχος της Π.Ο.Υ. για διατήρηση της παιδικής παχυσαρκίας στα επίπεδα του 2010, τότε η ώρα για δράση είναι τώρα.
"Οι κυβερνήσεις μπορεί να αναλάβουν μια σειρά από ενέργειες για να βοηθήσουν στην πρόληψη της παχυσαρκίας, συμπεριλαμβανομένης της εισαγωγής αυστηρών κανονισμών για την προστασία των παιδιών από την προώθηση των ανθυγιεινών τροφίμων, εξασφαλίζοντας σχολεία που προάγουν την υγιεινή διατροφή και τη σωματική δραστηριότητα, ενισχύοντας τους κανόνες σχεδιασμού και δόμησης για ασφαλείς γειτονιές και την παρακολούθηση των επιπτώσεων των πολιτικών αυτών", είπαν οι επιστήμονες.
Η ΕΠΑΜΕΔΙ και η Παγκόσμια Ομοσπονδία Παχυσαρκίας προτρέπουν τα υπουργεία Υγείας για την καθιέρωση και επέκταση των υπηρεσιών καταγραφής ελέγχου, απώλειας βάρους, διαχείρισης βάρους και θεραπείας, για να καλυφθούν οι ανάγκες όλων των παιδιών που είναι ήδη υπέρβαρα ή παχύσαρκα.
«Οι Ιατρικές υπηρεσίες θα χρειαστούν χρηματοδότηση, το προσωπικό θα χρειαστεί εκπαίδευση και πρέπει να αναπτυχθούν κατάλληλα δίκτυα παροχών υγείας, έτσι ώστε ο καθένας να έχει πρόσβαση στην περίθαλψη που χρειάζεται», κατέληξαν ο Πρόεδρος και ο Αντιπρόεδρος της ΕΠΑΜΕΔΙ.
Απλές συμβουλές για το καλό των παιδιών, που θα πρέπει να ακολουθούν όλοι οι γονείς
Εκτός από τον περιορισμό των ζαχαρούχων τροφίμων και τους κανόνες υγιεινής διατροφής και την άσκηση κατά 1 ώρα την ημέρα για τα παιδιά μας, θα πρέπει και εμείς ως γονείς να ακολουθήσουμε ορισμένους απλους καθημερινούς κανόνες που θα αποτρέψουν παρόμοια προβλήματα, όπως αυτά που αναφέρθηκαν.
Αυτοι οι κανόνες είναι οι ακόλουθοι, όπως είπαν οι επιστήμονες:
* Να προσέχουμε τις προσφορές (π.χ. "στις δύο πίτσες, η μία δώρο") και να μην τις προτιμούμε, καθώς είναι ύποπτες
* Να ψωνίζουμε πάντα από το σούπερ μάρκετ ή την λαϊκή αγορά, με την χρήση λίστας και αφού έχουμε προηγουμένως καταγράψει τις ανάγκες μας για να μην "ξεφεύγουμε"
* Να ψωνίζουμε πάντα φαγωμένοι, καθώς έχει αποδειχθεί ότι όταν πηγαίνουμε στο σούπερ - μάρκετ πεινασμένοι, παρασυρόμαστε σε ανθυγιεινές επιλογές
* Να παίρνουμε μαζί μας τα παιδιά μας όταν ψωνίζουμε τρόφιμα από το σούπερ-μάρκετ και να τα εκπαιδεύσουμε στις υγιεινές επιλογές τροφίμων.