Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) και οι εταίροι του, δημιούργησαν την Παρασκευή, ένα σύστημα που θα βοηθήσει να φτάσουν τα εμβόλια, οι εξετάσεις και οι θεραπείες για την ευλογιά των πιθήκων, στους πιο ευάλωτους ανθρώπους στις φτωχότερες χώρες του κόσμου, σύστημα παρόμοιο με τις προσπάθειες κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19, αφού προηγουμένως ενέκρινε το πρώτο εμβόλιο για την ταχέως εξαπλούμενη ασθένεια.
Και τα δύο βήματα θα πρέπει να διευκολύνουν την πρόσβαση των αφρικανικών χωρών που έχουν πληγεί σοβαρά στο εμβόλιο, καθώς ένας νέος τύπος του ιού mpox, που προκαλεί την ευλογιά των πιθήκων, εξαπλώνεται από τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό στους γείτονές της. Ο ΠΟΥ έχει κηρύξει την επιδημία σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης για τη δημόσια υγεία σε παγκόσμιο επίπεδο.
«Μαζί με άλλες παρεμβάσεις στη δημόσια υγεία, τα εμβόλια, τα θεραπευτικά και τα διαγνωστικά αποτελούν ισχυρά εργαλεία για να τεθούν υπό έλεγχο τα κρούσματα του ιού mpox στην Αφρική», δήλωσε ο γενικός διευθυντής του ΠΟΥ, Tedros Adhanom Ghebreyesus.
Είπε ότι το COVID-19 έδειξε την ανάγκη διεθνούς συνεργασίας για να γίνει η πρόσβαση πιο δίκαιη. Κατά τη διάρκεια της πανδημίας, πολλές χώρες με χαμηλό εισόδημα έμειναν πίσω στην παγκόσμια πάλη για ιατρικούς πόρους, ιδίως εμβόλια.
Οι ευρωπαϊκές χώρες, οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ιαπωνία έχουν ήδη δεσμευτεί να δωρίσουν 3,6 εκατομμύρια δόσεις των δύο κύριων εμβολίων που χρησιμοποιούνται κατά της ιλαράς, ανέφερε την Παρασκευή ο ΠΟΥ. Οι εμβολιασμοί αναμένεται να ξεκινήσουν από τις 2 Οκτωβρίου με τις πρώτες δόσεις των δωρεών.
Ο ΠΟΥ προέτρεψε περισσότερες χώρες να δωρίσουν εμβόλια που αναπτύχθηκαν και αποθηκεύτηκαν αρχικά από πλούσια έθνη για την ευλογιά και δήλωσε ότι θα συνεργαστεί με τις πληγείσες χώρες για να τα χορηγήσει στους ανθρώπους που διατρέχουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο.
Νωρίτερα την Παρασκευή, ο ΠΟΥ δήλωσε ότι είχε εγκρίνει το εμβόλιο της Bavarian Nordic, γνωστό ως Jynneos στις Ηνωμένες Πολιτείες. Εξετάζει επίσης το LC16, που παρασκευάζεται από τον ιαπωνικό κατασκευαστή KM Biologics.
Η έγκριση, σημαίνει ότι οι οργανισμοί του ΟΗΕ μπορούν πλέον να αγοράζουν τα εμβόλια καθώς και να βοηθούν στον συντονισμό των δωρεών. Η Gavi, η Συμμαχία Εμβολίων, συγχρηματοδοτεί με αυτόν τον τρόπο την αγορά εμβολίων για χώρες με χαμηλό εισόδημα και διαθέτει έως και 451,11 εκατ. ευρώ για να δαπανήσει για τον ιό mpox.
Καθυστερήσεις
Ο ΠΟΥ έχει αντιμετωπίσει επικρίσεις για το γεγονός ότι κινείται πολύ αργά όσον αφορά τα εμβόλια κατά της ευλογιάς των πιθήκων.
Το εμβόλιο της Bavarian Nordic χρησιμοποιείται παγκοσμίως από το 2022, αφού οι ρυθμιστικές αρχές των ΗΠΑ και της Ευρώπης το υποστήριξαν για χρήση κατά ενός διαφορετικού στελέχους του ιού mpox που εξαπλώθηκε παγκοσμίως το 2022.
Ο ΠΟΥ ξεκίνησε επίσημα τη διαδικασία μόλις τον Αύγουστο του τρέχοντος έτους.
Άλλοι παράγοντες, όπως η τιμή του εμβολίου που ανέρχεται σε περίπου 90,22 ευρώ, οι ανταγωνιστικές επιδημίες ασθενειών και οι υποτονικές διαδικασίες σε χώρες που έχουν πληγεί σοβαρά, όπως το Κονγκό, έπαιξαν επίσης ρόλο.
«Τα στοιχεία που έχουμε τώρα... είναι σημαντικό να το εκμεταλλευτούμε (το εμβόλιο) για να προστατεύσουμε τον πληθυσμό μας», είχε δηλώσει πριν από την έγκριση ο Dimie Ogoina, πρόεδρος της επιτροπής έκτακτης ανάγκης του ΠΟΥ για τον ιό mpox.
Τόνισε ωστόσο ότι τα εμβόλια δεν αποτελούν «μαγική σφαίρα» και ότι άλλα μέτρα δημόσιας υγείας είναι επίσης σημαντικά.
«Off-label» χρήση σε παιδιά
Η Bavarian Nordic δήλωσε ότι το εμβόλιο εγκρίθηκε για την ανοσοποίηση κατά της ευλογιάς, της ευλογιάς των πιθήκων και των συναφών ορθοπυξικών ιών σε άτομα ηλικίας 18 ετών και άνω, αλλά θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί «εκτός ετικέτας» για παιδιά και εγκύους και ανοσοκατεσταλμένους ανθρώπους σε συνθήκες επιδημίας, όπου τα οφέλη του εμβολιασμού υπερτερούν των κινδύνων.
Το LC16 μπορεί ήδη να χορηγηθεί σε παιδιά, σύμφωνα με την ιαπωνική ρυθμιστική αρχή, αν και απαιτεί ένα ειδικό είδος βελόνας.
Τα παιδιά είναι ιδιαίτερα ευάλωτα στην ευλογιά των πιθήκων, μια ιογενή λοίμωξη που τυπικά προκαλεί συμπτώματα που μοιάζουν με γρίπη και δερματικές βλάβες γεμάτες πύον.