Η πνευμονιοκοκκική νόσος είναι μια δυνητικά απειλητική για τη ζωή βακτηριακή λοίμωξη που μπορεί να προκαλέσει σοβαρές επιπλοκές. Προκαλείται από βακτήρια που ονομάζονται Streptococcus pneumoniae (επίσης γνωστά ως πνευμονιόκοκκοι). Τα βακτήρια μπορούν να μολύνουν διάφορα μέρη του σώματος και τα συμπτώματα ποικίλλουν ανάλογα με το σημείο όπου εντοπίζεται η λοίμωξη.
Ποια είναι τα συμπτώματα της πνευμονιοκοκκικής νόσου;
Τα συμπτώματα της πνευμονιοκοκκικής νόσου εξαρτώνται από το σημείο του σώματος που έχουν μολύνει τα βακτήρια.
Η λοίμωξη μπορεί να είναι σχετικά ήπια, όταν προσβάλλει μόνο τη μύτη ή τα αυτιά. Ωστόσο, εάν τα βακτήρια φτάσουν σε άλλα μέρη του σώματος, όπως το αίμα, ο εγκέφαλος ή η καρδιά, τα συμπτώματα μπορεί να καταστούν σοβαρά και απειλητικά για τη ζωή.
Τα συμπτώματα της ήπιας νόσου περιλαμβάνουν:
- Πόνο στα αυτιά
- Πονοκέφαλο
- Ρινική συμφόρηση
- Βήχα
- Πυρετό
- Απώλεια της όρεξης
Τα συμπτώματα της σοβαρότερης νόσου μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Σύγχυση
- Θωρακικό άλγος
- Δυσκολία στην αναπνοή
- Ευαισθησία στο φως
- Έντονο πόνο ή δυσφορία
- Εξάνθημα που δεν εξαφανίζεται όταν πιέζεται
- Ωχρό, κυανό, γκρι ή με ερυθρές κηλίδες δέρμα, χείλη ή γλώσσα
- Μελάγχρωση του δέρματος γύρω από τα νύχια ή τα μάτια.
Ποιες είναι οι επιπλοκές της πνευμονιοκοκκικής νόσου;
Οι επιπλοκές της πνευμονιοκοκκικής νόσου εξαρτώνται από το σημείο της λοίμωξης στο σώμα. Στις πιθανές επιπλοκές περιλαμβάνονται:
- Μηνιγγίτιδα (φλεγμονή της μεμβράνης που περιβάλλει τον εγκέφαλο και τον νωτιαίο μυελό)
- Σηψαιμία (σοβαρή λοίμωξη του αίματος)
- Πνευμονία (λοίμωξη και φλεγμονή των πνευμόνων)
- Οστεομυελίτιδα (φλεγμονή των οστών)
- Σηπτική αρθρίτιδα (λοίμωξη και φλεγμονή των αρθρώσεων)
Σε σπάνιες περιπτώσεις, η μηνιγγίτιδα (που εμφανίζεται κυρίως σε παιδιά) και η σηψαιμία μπορεί να οδηγήσουν σε διά βίου αναπηρίες όπως κώφωση ή εγκεφαλική βλάβη. Ο ακρωτηριασμός των άκρων είναι αναγκαίος σε σοβαρές περιπτώσεις. Εάν δε χορηγηθεί η κατάλληλη θεραπεία, οι σοβαρές λοιμώξεις μπορεί να αποβούν απειλητικές για τη ζωή. Η πνευμονιοκοκκική πνευμονία αποτελεί συχνή αιτία θανάτου σε ηλικιωμένους.
Νέο 21δύναμο εμβόλιο
Θετική γνωμοδότηση εξέδωσε η Επιτροπή Φαρμακευτικών Προϊόντων για Ανθρώπινη Χρήση (CHMP) του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων (EMA), για το νέο 21δύναμο εμβόλιο CAPVAXIVE, εγκρίνοντας τη χρήση του για την ανοσοποίηση ενηλίκων ατόμων ηλικίας 18 ετών και άνω, με στόχο την πρόληψη της διεισδυτικής πνευμονιοκοκκικής νόσου και της πνευμονιοκοκκικής πνευμονίας.
Η σύσταση της CHMP βασίζεται σε δεδομένα από την κλινική δοκιμή Φάσης 3 STRIDE-3 (NCT05425732), καθώς και σε επιπλέον μελέτες Φάσης 3 (STRIDE-4, STRIDE-5, STRIDE-6, STRIDE-7, STRIDE-10), που αξιολόγησαν την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα του εμβολίου σε εμβολιασμένους και μη εμβολιασμένους ενήλικες.
Η σύσταση της Επιτροπής θα εξεταστεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία αναμένεται να λάβει την τελική απόφαση έως το δεύτερο τρίμηνο του 2025.
Εάν εγκριθεί στην ΕΕ το CAPVAXIVE θα έχει λάβει την τέταρτη διεθνή έγκριση για την πρόληψη της διεισδυτικής πνευμονιοκοκκικής νόσου και της πνευμονιοκοκκικής πνευμονίας σε ενήλικες. Το εμβόλιο εγκρίθηκε στις ΗΠΑ τον Ιούνιο του 2024, στον Καναδά τον Ιούλιο του 2024 και στην Αυστραλία τον Ιανουάριο του 2025. Παράλληλα, βρίσκεται υπό αξιολόγηση στην Ιαπωνία, ενώ αναμένονται και άλλες εγκρίσεις παγκοσμίως.
Το 21δύναμο συζευγμένο πνευμονιοκοκκικό εμβόλιο CAPVAXIVE έχει σχεδιαστεί ειδικά για την προστασία των ενηλίκων από τους ορότυπους που ευθύνονται για την πλειονότητα των περιστατικών διεισδυτικής πνευμονιοκοκκικής νόσου, και διευρύνει τις επιλογές πρόληψης της συγκεκριμένης νόσου στον ενήλικο πληθυσμό.
Σύμφωνα με επιδημιολογικά δεδομένα από τέσσερις χώρες της ΕΕ, το CAPVAXIVE καλύπτει μεγαλύτερο ποσοστό περιστατικών διεισδυτικής πνευμονιοκοκκικής νόσου σε σύγκριση με το PCV20:
Όπως αναφέρεται σε σχετικό δελτίο Τύπου, που εξέδωσε η παρασκευάστρια εταιρία του εμβολίου, «τα δεδομένα επιλέχθηκαν για συγκεκριμένες χώρες με βάση τη συμμετοχή τους στην ΕΕ, το μέγεθος του πληθυσμού και το πιο πρόσφατο έτος αναφοράς. Τα δεδομένα αυτά βασίζονται σε πληθυσμιακές μελέτες και μπορεί να υπάρχουν διαφοροποιήσεις ανά περιοχή. Δεν υπάρχουν συγκριτικές μελέτες που να αξιολογούν άμεσα την αποτελεσματικότητα των CAPVAXIVE και PCV20».
Στις Ηνωμένες Πολιτείες, το CAPVAXIVE έχει εγκριθεί για την πρόληψη της διεισδυτικής νόσου και της πνευμονίας που προκαλείται από 21 ορότυπους (3, 6A, 7F, 8, 9N, 10A, 11A, 12F, 15A, 15C, 16F, 17F, 19A, 20A, 22F, 23A, 23B, 24F, 31, 33F και 35B) του Στρεπτόκοκκου της πνευμονίας σε ενήλικες ηλικίας 18 ετών και άνω. Η χρήση του δε συνιστάται σε άτομα με ιστορικό σοβαρής αλλεργικής αντίδρασης σε κάποιο από τα συστατικά του εμβολίου.
Η αμερικανική έγκριση για την πρόληψη της πνευμονίας έχει δοθεί με τη διαδικασία της ταχείας έγκρισης, με βάση τα ανοσολογικά δεδομένα, και ενδέχεται να απαιτηθούν επιπλέον κλινικές μελέτες για την οριστική επιβεβαίωση του οφέλους του.
