Της Γιάννας Σουλάκη
Από περίεργη και ανεξήγητη, έως ύποπτη είναι η προσέγγιση που επιχειρεί τον τελευταίο καιρό το υπουργείο Υγείας στον τομέα της φαρμακευτικής περίθαλψης για τις σοβαρές ασθένειες. Τι κι αν o FDA – o κατ'' εξοχήν εποπτικός και ρυθμιστικός για την ασφάλεια και αποτελεσματικότητα θεραπειών οργανισμός – έχει αποφανθεί για την ασφάλεια και αποτελεσματικότητα πολλών καινοτόμων θεραπειών, ενώ αντίθετα εκφράζει εντονότατες αμφιβολίες για την ασφάλεια και αποτελεσματικότητα των σκευασμάτων που περιέχουν κάνναβη.
Το υπουργείο Υγείας, σε μια ιδιόρρυθμη και άκρως επικίνδυνη πολιτική, η οποία απέχει από τα επιστημονικά δεδομένα και βάλλει ευθέως κατά της δημόσιας Υγείας, προσπαθεί να εξαφανίσει από την φαρμακευτική αγορά τα καινοτόμα (π.χ. ογκολογικά) φάρμακα με υπέρμετρες φορολογίες και εξοντωτικές επιστροφές, ώστε να ανοίξει χώρο και να τα αντικαταστήσει με... θεραπείες κάνναβης. Ταυτόχρονα δε ανοίγει, όχι απλώς δρόμους, αλλά... λεωφόρους στην αποποινικοποίηση των μαλακών ναρκωτικών, προσβλέποντας ξεκάθαρα σε ψηφοθηρία.
Ετσι, το «τζακ ποτ», στο οποίο προσδοκά η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Υγείας, είναι τριπλό: εξοικονόμηση χρημάτων από τα ασφαλιστικά ταμεία με το κόψιμο των νέων θεραπειών, αύξηση εσόδων από το κρατικό μονοπώλιο της κάνναβης, και ταυτόχρονο «άνοιγμα» της κοινωνίας προς τον κακώς νοούμενο «προοδευτισμό», που θα εξασφάλιζε στην κυβέρνηση χιλιάδες ψήφους.
Προσφέρει πράγματι η ιατρική κάνναβη «θεραπεία» σε ασθένειες;
Τον περασμένο Μάρτιο, ο υπουργός Υγείας Ανδρέας Ξάνθος είχε δηλώσει: «Είναι τεκμηριωμένο ότι για κάποιες περιπτώσεις αναγνωρίζονται οι θεραπευτικές ιδιότητες της κάνναβης. Συνεπώς, εμείς, για αυτό τον πληθυσμό ασθενών θα εξασφαλίσουμε την πρόσβαση στα ήδη κυκλοφορούντα σκευάσματα τα οποία περιέχουν εκχύλισμα κάνναβης, δραστικές ουσίες που περιέχονται στην κάνναβη, όπως τα κανναβινοειδή, η κανναβινόλη κ.ά.».
Η επικοινωνιακή προώθηση ενός τόσο σοβαρού θέματος από την πλευρά του Ανδρέα Ξανθού, που μιλά για «τεκμηριωμένες θεραπευτικές ιδιότητες της κάνναβης», αφήνει περιθώρια για πολλές παρερμηνείες, κάτι που στην πραγματικότητα είναι ατεκμηρίωτο και ανεύθυνο από την πλευρά ενός υπουργού Υγείας. Πόσο μάλλον. όταν η περιρρέουσα φημολογία παρουσιάζει στρεβλές φήμες ότι κάνναβη «θεραπεύει πληθώρα ασθενειών, μεταξύ αυτών και τον καρκίνο».
Η αλήθεια για την ιατρική κάνναβη
Η αλήθεια είναι πολύ διαφορετική: η κάνναβη, σύμφωνα με τα πορίσματα παγκόσμιων μελετών έχει ενδείξεις αποτελεσματικότητας, μόνο για την αντιμετώπιση συμπτωμάτων ασθενειών, π.χ. για την ανακούφιση του πόνου και της ναυτίας σε ασθενείς που υποβάλλονται σε χημειοθεραπείες και την αντιμετώπιση των σπασμών, από τους οποίους υποφέρουν ασθενείς που πάσχουν από επιληπτικές κρίσεις.
Είναι σαφές, ότι - ενώ υπάρχουν σε εξέλιξη επιστημονικές μελέτες παγκοσμίως αυτή τη στιγμή για πιθανές θεραπείες που μπορεί να προκύψουν από την κάνναβη για σοβαρές ασθένειες - καμία ολοκληρωμένη μελέτη μέχρι σήμερα σε άνθρωπο, δεν επιβεβαιώνει ότι τα παράγωγα της κάνναβης έχουν κάποια θεραπευτική αξία στην καταπολέμηση του καρκίνου, ή άλλων ασθενειών, ενώ δεν υπάρχουν σοβαρές μελέτες για τις παρενέργειές της.
Οι αυστηρές προειδοποιήσεις του FDA
Το Αμερικανικό Food and Drug Administration έχει στρέψει ιδιαιτέρως την προσοχή του στο συστατικό της κανναβιδιόλης (CBD) του φυτού της μαριχουάνας, το οποίο δεν έχει πάρει ποτέ έγκριση για οποιοδήποτε είδος επεξεργασίας, όμως παρ''όλα αυτά εξακολουθεί να παράγεται από τη βιομηχανία σε σταγόνες ελαίου, κάψουλες, σιρόπια, τσάγια, κρέμες, έως και σε μορφή υγρών αναπλήρωσης ηλεκτρονικού ατμίσματος.
«Οι ισχυρισμοί που προβάλλονται ότι τα προϊόντα με βάση το CBD μπορούν να καταπολεμήσουν τα καρκινικά κύτταρα ή τους όγκους με οποιονδήποτε τρόπο, είναι απλά αβάσιμοι», σύμφωνα με το FDΑ, ενώ όπως αναφέρει σε σχετικές οδηγίες του, οι εταιρείες θα πρέπει να σταματήσουν τη διαφήμισή του, ως φάρμακο που συμβάλλει στη θεραπεία του καρκίνου:
«Δεν επιτρέπουμε στις εταιρείες να εμπορεύονται προϊόντα, που σκόπιμα προβάλλουν σε ασθενείς, αβάσιμους ισχυρισμούς ότι η ουσία CBD μπορεί να συρρικνώσει ή να θεραπεύσει τον καρκίνο», αναφέρει χαρακτηριστικά το FDA σε σχετικές οδηγίες που εξέδωσε.
Οχι μόνο δεν θεραπεύει η κάνναβη, αλλά είναι μπορεί να αποδειχθεί και επικίνδυνη
Ο FDA συνεχίζει ότι τα παράγωγα της κάνναβης CBD, δεν έχουν δοκιμαστεί επαρκώς, τόσο για την αποτελεσματικότητά τους και για τις ασφαλείς δοσολογίες τους, όσο και κυρίως για τις παρενέργειες που μπορεί να προκαλέσουν, αλλά και με ποιό τρόπο μπορούν ενδεχομένως να αλληλεπιδράσουν με άλλα φάρμακα:
«Όχι μόνο θα μπορούσαν να είναι επικίνδυνα για την υγεία ενός ατόμου, αναφέρει ο FDA, αλλά θα μπορούσαν, επίσης, να εμποδίσουν τον ασθενή να ακολουθήσει άλλες σοβαρές εγκεκριμένες θεραπείες, που θα μπορούσαν να τον βοηθήσουν αποτελεσματικά»
Στον αντίποδα όλων αυτών και χωρίς να λαμβάνει υπόψη καμία από τις παραπάνω σοβαρές προειδοποιήσεις και απαγορεύσεις της παγκόσμιας επιστημονικής κοινότητας, ο υπουργός Υγείας Ανδρέας Ξανθός είναι έτοιμος να επιτρέψει ακόμα και την παραγωγή της: «''Εχουμε καταλήξει σε ένα πρώτο σχέδιο, το οποίο θα επιτρέπει την παραγωγή, επεξεργασία και εξαγωγή σκευασμάτων φαρμακευτικής κάνναβης εκτός κρατικού μονοπωλίου», δήλωσε πρόσφατα.
Σοβαρές προειδοποιήσεις από το Κέντρο Θεραπείας Εξαρτημένων Ατόμων (ΚΕΘΕΑ)
Καμία σοβαρότητα, υπευθυνότητα και μέριμνα δεν έχει επιδείξει μέχρι σήμερα η ηγεσία του Υπουργείου Υγείας απέναντι στο κρίσιμο θέμα της «νομιμοποίησης» μιας ουσίας που μπορεί να ανοίξει την Κερκόπορτα στην Ελληνική κοινωνία, στην κατεύθυνση της χρήσης - στην πραγματικότητα ενός επικίνδυνου και καθόλου αβλαβούς - ναρκωτικού, όπως τείνει να εμφανίζεται.
Το Κέντρο Θεραπείας Εξαρτημένων Ατόμων (ΚΕΘΕΑ) έχει εκφράσει σαφώς την αντίθεσή του στη νομιμοποίηση της «ιατρικής κάνναβης». Με σχετική ανακοίνωση που εξέδωσε από την πρώτη στιγμή, υποστηρίζει ότι η φαρμακευτική χρήση της κάνναβης δεν μπορεί να αποτελεί άλλοθι για τη νομιμοποίηση της ουσίας, καθώς αυτή μπορεί να δημιουργήσει περισσότερα προβλήματα από όσα επιχειρεί να λύσει, όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά:
«Μέχρι σήμερα καμία ευρωπαϊκή χώρα δεν έχει νομιμοποιήσει την κάνναβη. Είναι ωστόσο γνωστό ότι παράγοντες όπως η διαθεσιμότητα, η προσβασιμότητα και η κοινωνική αποδοχή μιας ουσίας αυξάνουν την κατανάλωσή της. Αλλαγές στο νομικό πλαίσιο που διέπει την κάνναβη μακροπρόθεσμα θα επηρεάσoυν τα πρότυπα χρήσης του πληθυσμού και ιδίως τους εφήβους και τους νέους», προειδοποιεί το ΚΕΘΕΑ, το οποίο τονίζει ότι παρά τις επικρατούσες αντιλήψεις και την ανοχή που επιδεικνύει η κοινωνία στην χρήση της κάνναβης: «Η κάνναβη ως ψυχοτρόπος ουσία δεν είναι απαλλαγμένη από κινδύνους. Αλλοιώνει την αντίληψη, επηρεάζει την προσοχή, την κρίση, την ικανότητα οδήγησης και χειρισμού μηχανημάτων, τη βραχυπρόθεσμη μνήμη, τη μάθηση και τις εκπαιδευτικές επιδόσεις. Έχει συνδεθεί με προβλήματα σχέσεων, ανεργία και έλλειψη ικανοποίησης από τη ζωή. Η χρήση της επιβαρύνει τους πνεύμονες περισσότερο από το τσιγάρο και έχει σχετιστεί, σε ορισμένες περιπτώσεις, με σοβαρές ψυχιατρικές διαταραχές, όπως ψυχωσικά επεισόδια, σχιζοφρένια και κατάθλιψη», καταλήγει η ανακοίνωση του ΚΕΘΕΑ.
Με πληροφορίες από: fda.gov, sciencealert.com, kethea.gr
