Η Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής - Υπερκινητικότητα (ΔΕΠ-Υ) είναι μια χρόνια νευρολογική διαταραχή η οποία επηρεάζει κυρίως τη συμπεριφορά. Αυτή η διαταραχή μπορεί να επηρεάσει την καθημερινή αλλά και σχολική ζωή των παιδιών. Τα παιδιά, με αυτή τη διαταραχή, χαρακτηρίζονται ως απρόσεκτα, παρορμητικά και κυρίως, υπερκινητικά.
Στο σχολείο παρουσιάζουν τα εξής χαρακτηριστικά:
-Δυσκολεύονται να προσαρμοστούν στο ελεύθερο παιχνίδι.
-Κουνιούνται πέρα δώθε στο θρανίο τους.
-Γράφουν γρήγορα και πολλές φορές δυσανάγνωστα (το 60% των παιδιών με ΔΕΠ-Υ έχουν δυσγραφία).
-Είναι αργοί στην ανάγνωση κειμένων και δυσκολεύονται στην ανάγνωση ποιημάτων.
-Κάνουν ορθογραφικά λάθη.
-Αργούν να κάνουν τις αριθμητικές πράξεις και δείχνουν εμφανή εκνευρισμό και ανυπομονησία στην επίλυση των προβλημάτων.
-Παρουσιάζουν ανεπαρκή έλεγχο των λεπτών κινήσεων με αποτέλεσμα να υστερούν στην κοπτική και στη ζωγραφική.
-Δεν τελειώνουν τις σχολικές τους εργασίες.
-Έχουν πολύ χιούμορ.
-Είναι δραστήρια και έξυπνα.
-Είναι αυθόρμητοι και επίμονοι.
-Δε βαριούνται εύκολα.
-Είναι πρόθυμα στο να δοκιμάζουν καινούρια πράγματα.
-Γνωρίζουν πως να διασκεδάζουν το κοινό.
-Είναι πολύ καλοί στην παρέα.
-Δείχνουν ευαισθησία στις ανάγκες των άλλων.
-Τα βγάζουν πέρα σε δύσκολες καταστάσεις.
-Έχουν πολλή φαντασία.
-Είναι καλοί στους αυτοσχεδιασμούς.
-Είναι καινοτόμοι.
-Προσπαθούν, με κάθε τρόπο, να αποδίδουν εξίσου με τους συμμαθητές τους, στο σχολείο.
-Είναι τόσο φιλότιμα, που προσπαθούν πολύ ώστε να μην απογοητεύσουν τους γονείς και τους δασκάλους του.
Η ζωή ενός παιδιού με ΔΕΠ-Υ μέσα στην τάξη δεν είναι πάντα εύκολα διαχειρίσιμη. Για αυτόν τον λόγο η συμμετοχή του Ειδικού Παιδαγωγού είναι απαραίτητη. Τι πρέπει, λοιπόν, να γίνει;
-Το παιδί κάθεται στο μπροστινό θρανίο, απέναντι από την έδρα της δασκάλας. Η δασκάλα προσπαθεί να διατηρεί, συχνά, οπτική επαφή.
-Γύρω από το παιδί, καλό είναι, να μην υπάρχουν ερεθίσματα που του διασπούν την προσοχή.
-Κατά τη διάρκεια του μαθήματος, είναι σημαντικό να υπάρχει ησυχία και σωστή οργάνωση.
-Οι όποιες οδηγίες δίνονται να είναι με απλά λόγια και το υλικό που παρουσιάζεται κατά τη διάρκεια του μαθήματος να είναι απλουστευμένο και κατανοητό.
-Ο Ειδικός Παιδαγωγός επιμένει στη βλεμματική επαφή την ώρα που μιλάει στο παιδί. Του ζητάει, πάντα, να επαναλάβει τις όποιες οδηγίες δίνονται.
-Όταν ο Ειδικός Παιδαγωγός καταλάβει πως το παιδί δεν προσέχει, απλά τον χτυπά στην πλάτη για να το επαναφέρει.
-Κατά τη διάρκεια κάποιας σχολικής εργασίας, ο Ειδικός Παιδαγωγός δεν επιτρέπει στο παιδί να σηκωθεί, εκτός αν υπάρχει πολύ σημαντικός λόγος.
- Ο Ειδικός Παιδαγωγός, η δασκάλα και το παιδί βάζουν καθημερινούς στόχους, όπως π.χ.) το παιδί να παραμείνει στη θέση του για 15' λεπτά ή να αντιγράψει μια πρόταση χωρίς να δια- σπαστεί η προσοχή του. Κάθε φορά που το παιδί θα πετυχαίνει το στόχο του, θα παίρνει από ένα αυτοκόλλητο ή κάποιον έπαινο.
-Ο Ειδικός Παιδαγωγός μπορεί να έχει μια κάρτα σημειώσεων πάνω στην οποία θα αναγράφεται η συμπεριφορά του παιδιού μέσα και έξω από την τάξη και η πορεία ενός συγκεκριμένου στόχου. Στο τέλος της σχολικής ημέρας, αυτή η κάρτα αποστέλλεται στο σπίτι, έτσι ώστε να τη δουν οι γονείς.
-Το παιδί έχει, πάντα, ένα τετράδιο όπου, μαζί με τη δασκάλα και τον Ειδικό Παιδαγωγό, γράφει τις αυριανές σχολικές του εργασίες.
-Στο παιδί εξασφαλίζεται ένας ιδιαίτερος χώρος (π.χ. μπορεί σε κάποιο σημείο στην τάξη ή γενικά στο χώρο του σχολείου να υπάρχει ένας κύκλος, φτιαγμένος με μια κιμωλία), μέσα στον οποίο μπορεί να πηγαίνει για να ηρεμεί.
Είναι σημαντικό η επικοινωνία Ειδικού Παιδαγωγού, δασκάλου και παιδιού να είναι ξεκάθαρη και φιλική, έτσι ώστε το παιδί να νιώσει ασφάλεια.
* Η κα. Ιωάννα Δημητριάδου είναι Ειδική Παιδαγωγός σε θέματα Δυσλεξίας και Μαθησιακών Δυσκολιών