Η εορταστική περίοδος μπορεί να επιφέρει κούραση, άγχος από τις προετοιμασίες, αλλά και απρόσεκτες καθημερινές συνήθειες, που μπορούν να προκαλέσουν απρόσμενα ιατρικά προβλήματα, π.χ. εμφράγματα και εγκεφαλικά επεισόδια, σε ασθενείς ή ανθρώπους με προδιάθεση.
Αρκετές μελέτες έχουν δείξει ότι η συχνότητα εμφάνισης καρδιακής προσβολής και εγκεφαλικού παρουσιάζει σημαντική αύξηση κατά τους μήνες Δεκέμβριο και Ιανουάριο, κυρίως όμως την ημέρα των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς. Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Circulation δείχνει ότι το ποσοστό των θανάτων που προκαλούνται από προβλήματα της καρδιάς είναι υψηλότερο την 25η Δεκεμβρίου, ακολουθούμενη από την 26η Δεκεμβρίου και την ημέρα της Πρωτοχρονιάς.
«Τα Χριστούγεννα είναι μία από τις πιο αναμενόμενες περιόδους του έτους, αλλά και από τις πιο επικίνδυνες για όσους έχουν προβλήματα με την καρδιά τους. Οι λόγοι για τους οποίους τα καρδιακά επεισόδια τείνουν να αυξάνονται τη συγκεκριμένη περίοδο είναι πολλοί. Κατ' αρχάς, τα Χριστούγεννα είναι μια αγχωτική περίοδος, που οι άνθρωποι έχουν πολλές υποχρεώσεις. Συνήθως αδιαφορούν για την υγεία τους, καθυστερούν τη διενέργεια ιατρικών εξετάσεων και θεραπειών επειδή δεν θέλουν να διαταράξουν τη χαρούμενη, εορταστική ατμόσφαιρα. Επιπλέον πίνουν αλκοόλ, καπνίζουν, τρώνε και ξενυχτούν περισσότερο από ότι συνήθως, φτάνοντας ορισμένες φορές σε ακραία σημεία. Με λίγα λόγια οι άνθρωποι χαλαρώνουν, ξεφεύγουν από το πρόγραμμά τους, ξεχνώντας πόσο σημαντικό είναι να φροντίζουν τον εαυτό τους», διευκρινίζει ο κ. Φώτιος Ν. Πατσουράκος, Καρδιολόγος-Αρχίατρος ε.α., Επιστημονικός Διευθυντής του Ιδιωτικού Πολυϊατρείου Ηλιούπολης.
Για να αποφύγετε λοιπόν μια απρόσμενη επίσκεψη στα επείγοντα περιστατικά τις ημέρες των γιορτών, ο κ. Πατσουράκος συμβουλεύει:
Διαχειριστείτε το άγχος
Η επιθυμία των ανθρώπων για εκπλήρωση όλων των υποχρεώσεων και προετοιμασιών, προκειμένου να περάσουν υπέροχες στιγμές με την οικογένεια και τους φίλους τους, μπορεί να επιδεινώσει το άγχος, να φέρει προστριβές με τους οικείους ακόμα και θυμό. Η διαχείριση αυτών των αρνητικών συναισθημάτων μπορεί να μειώσει τις πιθανότητες για εμφάνιση καρδιακών προβλημάτων.
Γιορτάστε χωρίς υπερβολές
Η ευκαιριακή, χωρίς μέτρο κατανάλωση αλκοόλ κατά τη διάρκεια των διακοπών, μπορεί να οδηγήσει σε κολπική μαρμαρυγή, η οποία αυξάνει τον κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου, καρδιακής ανεπάρκειας και καρδιακής προσβολής. Παράλληλα, περιορίστε την κατανάλωση καφεΐνης, η οποία επιτείνει το άγχος, το κάπνισμα και απολαύστε το φαγητό σας με μέτρο.
Ασκηθείτε και ξεκουραστείτε
Οι διακοπές των Χριστουγέννων προσφέρονται για επιπλέον δραστηριότητες, λόγω της αφθονίας ελεύθερου χρόνου. Τρέξτε, περπατήστε, πηγαίνετε βόλτα με το ποδήλατο και γενικά ασκηθείτε περισσότερο. Έτσι, θα μειώσετε τον κίνδυνο αύξησης του σωματικού βάρους που ελλοχεύει εξαιτίας της παρέκκλισης από το σύνηθες διατροφικό πρόγραμμα.
Παράλληλα, μη χάσετε την ευκαιρία να ξεφύγετε από την απαιτητική καθημερινότητα και να απολαύσετε στιγμές χαλάρωσης και ξεκούρασης.
Ακολουθείτε πιστά τη φαρμακευτική αγωγή
Η ανεμελιά των ημερών, η χαλάρωση, οι κοινωνικές εκδηλώσεις, τα ταξίδια, η αλλαγή του καθημερινού προγράμματος αλλά και της ψυχολογίας που προσφέρουν οι γιορτινές ημέρες δεν πρέπει να επιτρέψουν την παρέκκλιση των καρδιοπαθών από το αυστηρό πρόγραμμα λήψης της φαρμακευτικής αγωγής τους. Οι κίνδυνοι είναι πολλοί και σοβαροί.
Κάντε αντιγριπικό εμβόλιο
Η γρίπη και ο πυρετός που τη συνοδεύει αποτελούν ιδιαίτερα στρεσογόνους παράγοντες για την καρδιά. Το εορταστικό 15ήμερο είναι ιδανικό για την εξάπλωση της γρίπης, εξαιτίας των έντονων κοινωνικών επαφών σε κλειστούς χώρους. Δεδομένου ότι ο ιός της γρίπης βρίσκεται σε έξαρση τη συγκεκριμένη περίοδο, ο εμβολιασμός των καρδιοπαθών είναι επιβεβλημένος. «Μην ξεχνάτε ότι δεν είναι ποτέ αργά να εμβολιαστείτε», επισημαίνει ο κ. Πατσουράκος.
Σχεδιάστε προσεκτικά το ταξίδι
Όσοι έχουν προγραμματίσει να περάσουν τις διακοπές των Χριστουγέννων μακριά από το σπίτι τους θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί και να έχουν σχεδιάσει το επικείμενο ταξίδι τους λεπτομερώς.
Σημαντικό είναι το ταξίδι να σχεδιαστεί εφόσον η κατάσταση της καρδιακής υγείας είναι σταθερή και ελέγχεται επαρκώς. Επίσης, τόσο το μέσο μεταφοράς όσο και ο προορισμός θα πρέπει να επιλεχθεί κατόπιν συζήτησης με τον καρδιολόγο.
Σε γενικές γραμμές, πρέπει να αποφεύγεται η έκθεση σε ακραία χαμηλές θερμοκρασίες, καθώς ο κρύος καιρός βλάπτει την καρδιά, προκαλώντας συστολή των αιμοφόρων αγγείων, γρηγορότερη πήξη του αίματος και αύξηση της αρτηριακής πίεσης.
Το υψηλό υψόμετρο του τόπου προορισμού είναι άλλος ένας παράγοντας που πρέπει να λαμβάνεται υπόψη πριν την απόφαση για τον τόπο προορισμού. Τα άτομα με καρδιολογικά προβλήματα πρέπει να αποφεύγουν τα μεγάλα υψόμετρα (πάνω από τα 2.000 μέτρα) εξαιτίας της αραιής ατμόσφαιρας και της έλλειψης οξυγόνου, που μπορεί να προκαλέσει πονοκεφάλους, δύσπνοια ή ακόμα και στηθάγχη.
Σημειωτέον ότι, στην τσάντα τους θα πρέπει να υπάρχει μια λίστα με τις ονομασίες των φαρμάκων που λαμβάνουν και ένα σημείωμα του καρδιολόγου για την πάθησή τους. Παράλληλα, πρέπει να έχουν μαζί τους επαρκή ποσότητα φαρμάκων στην περίπτωση παράτασης των διακοπών τους για τον οποιονδήποτε λόγο.
Ενημερωθείτε για τα συμπτώματα
…και αναζητήστε αμέσως ιατρική βοήθεια στην περίπτωση που νοιώσετε πίεση ή δυσφορία στο κέντρο του στήθους ή στα χέρια, την πλάτη, το σαγόνι, το λαιμό ή στο στομάχι, ιδιαίτερα όταν τα συμπτώματα αυτά συνοδεύονται από δύσπνοια, κρύο ιδρώτα, ναυτία, ζαλάδα ή αίσθημα κόπωσης, καθώς υπάρχει πιθανότητα να υφίσταται καρδιακή προσβολή ή έμφραγμα του μυοκαρδίου.
«Οι καρδιοπαθείς πρέπει να μην αγχώνονται και να λαμβάνουν σοβαρά υπόψη τους ό,τι βλάπτει την υγεία της καρδιάς, προκειμένου να διασφαλίσουν ότι θα περάσουν ευχάριστα τις γιορτές, χωρίς δυσάρεστες εκπλήξεις», καταλήγει ο κ. Πατσουράκος.