Κάποιοι περίμεναν ένα νέο στέλεχος κορονοϊού από την Κίνα όπου είναι σε εξέλιξη σφοδρό πανδημικό κύμα. Όμως το νέο στέλεχος ήρθε από τη βόρεια Αμερική…
Είναι η XBB.1.5, η νέα υποπαραλλαγή της μετάλλαξης Όμικρον που «σαρώνει» τις βορειονατολικές Πολιτείες της Αμερικής και θεωρείται 20% πιο μεταδοτική από τις προηγούμενες υποπαραλλαγές!
Στοιχεία από το Αμερικανικό Κέντρο Ελέγχου Νόσων (CDC) δείχνουν ότι 40% και πλέον του συνόλου των κρουσμάτων στις Ηνωμένες Πολιτείες οφείλεται στην XBB.1.5. Το ποσοστό αυτό διπλασιάστηκε μέσα σε μια μόλις εβδομάδα, γεγονός που καταδεικνύει τη μεγάλη μεταδοτικότητα του νέου στελέχους.
Με αυτό τον ρυθμό εξάπλωσης, εκτιμάται ότι μέσα στις επόμενες εβδομάδες η XBB.1.5 θα είναι η κυρίαρχη υποπαραλλαγή επί αμερικανικού εδάφους.
Ήδη, στα βορειοανατολικά των ΗΠΑ και σε περιοχές όπως το Νιου Τζέρσεϊ και το Νιου Ίνγκλαντ έως και 70% των νέων περιστατικών Covid-19 οφείλεται στο νέο στέλεχος το οποίο έχει εντοπιστεί και στη Νέα Υόρκη όπως και στη Μασαχουσέτη.
Κάποιοι επιστήμονες αναφέρουν ότι η XBB.1.5 έχει τη δυνατότητα να προκαλέσει μεγάλο πανδημικό κύμα, αφού υπάρχουν ενδείξεις ότι μπορεί να διαφύγει της άμυνας του οργανισμού.
Υπάρχουν ακόμη αναφορές για αύξηση των εισαγωγών σε νοσοκομεία ορισμένων περιοχών της Αμερικής εξαιτίας του νέου στελέχους το οποίο ήταν «υπό επιστημονική παρακολούθηση» εδώ και τέσσερις μήνες.
Το στέλεχος XBB αναγνωρίστηκε για πρώτη φορά τον περασμένο Αύγουστο. Αρχικά προκάλεσε ανησυχία, διότι οι αναλύσεις έδειξαν ότι «αντιστέκεται» στην άμυνα που δημιουργούν τα εμβόλια. Στη συνέχεια εξελίχθηκε σε ομάδα υποπαραλλαγών, την XBB.1 και την XBB.1.5, που θεωρούνται «ξαδελφάκια» των επίσης πρόσφατων υποπαραλλαγών BQ1 και BQ.1.1 οι οποίες κυριαρχούσαν το φθινόπωρο στις Ηνωμένες Πολιτείες και σήμερα ευθύνονται για μεγάλο μέρος των κρουσμάτων σε όλες τις χώρες της Ευρώπης.
Η XBB.1.5 έχει εντοπιστεί στην Ινδία και σε άλλες χώρες αλλά σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) ακόμη όχι στην Ευρώπη. Θεωρείται, ωστόσο, βέβαιο ότι θα εξαπλωθεί σε πολλές χώρες, και στην Ελλάδα, όπως συνέβη με τις υποπαραλλαγές BQ1 και BQ.1.1.
Προς το παρόν, πάντως, το νέο στέλεχος δεν έχει ενταχθεί στον επίσημο κατάλογο των ανησυχητικών παραλλαγών και υπόπαραλλαγών (variants of concern). Αυτό διότι είναι μεν πιο μεταδοτικό, αλλά για την ώρα δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι προκαλεί σοβαρότερη νόσο σε σύγκριση με άλλα στελέχη.
Αυτή τη στιγμή κυκλοφορούν πάνω από 500 υποπαραλλαγές της Όμικρον, αλλά καμία από αυτές δεν έχει χαρακτηριστεί ως ανησυχητική. Αυτές οι υποπαραλλαγές (ανάμεσά τους και η XBB.1.5) έχουν πολλά κοινά: είναι όλες εξαιρετικά μεταδοτικές, αναπαράγονται στην ανώτερη αναπνευστική οδό και τείνουν να προκαλούν λιγότερο σοβαρή νόσο, παρ' ότι τα γενετικά χαρακτηριστικά τους της βοηθούν να «ξεφεύγουν» πιο εύκολα από την ανοσία.
Τα επικαιροποιημένα εμβόλια φαίνεται πως παρέχουν προστασία απέναντι στις υποπαραλλαγές και απέναντι στο νέο στέλεχος XBB.1.5. Όμως, παγκοσμίως, το ποσοστό του πληθυσμού που έχει εμβολιαστεί με τα νέα εμβόλια παραμένει χαμηλό – σε κάποιες χώρες μάλιστα είναι μονοψήφιο…
Κι ενώ τα μονοκλωνικά αντισώματα φαίνεται να έχουν «αχρηστευτεί» από τη μετάλλαξη Όμικρον και τις υποπαραλλαγές της, τα διαθέσιμα αντιικά φάρμακα θεωρούνται αρκούντως αποτελεσματικά και απέναντι στην XBB.1.5. Τα φάρμακα αυτά χορηγούνται μέσα στις πρώτες 48 ώρες από τη διάγνωση της νόσου Covid-19 με στόχο να αποτρέψουν τις επιπλοκές και τη βαριά νόσηση.
