Της Γιάννας Σουλάκη
Η γαστρεντερίτιδα – από την οποία φαίνεται ότι τον τελευταίο καιρό υποφέρει μεγάλο μέρος του πληθυσμού μας και κυρίως μικρά παιδιά – είναι μια φλεγμονή του στομάχου και των εντέρων.
Η ιογενής γαστρεντερίτιδα αποτελεί τη δεύτερη σε συχνότητα ιογενή νόσο μετά τις αναπνευστικές λοιμώξεις και τη συχνότερη αιτία διάρροιας σε παιδιά και ενήλικες.
Η συχνότητά της εξαρτάται από την ηλικία, τη χώρα και τις συνθήκες διαβίωσης του ασθενούς. Στον ανεπτυγμένο κόσμο κατά μέσο όρο εμφανίζονται 1 έως 3 επεισόδια ανά άτομο κατ' έτος, ενώ στις αναπτυσσόμενες χώρες ο αριθμός αυτός μπορεί να κυμαίνεται από 1 έως 18 επεισόδια.
Γαστρεντερίτιδα μπορεί να πάθει κάποιος για τους εξής λόγους:
- Από ιούς.
- Από φαγητό ή νερό, μολυσμένο από βακτήρια ή παράσιτα.
- Από αντίδραση του οργανισμού σε μια νέα τροφή. (Αυτό αφορά κυρίως στα μικρά παιδιά, τα οποία μπορεί να αναπτύξουν συμπτώματα, εάν δοκιμάσουν μια νέα τροφή που δεν είναι καλά ανεκτή από το γαστρεντερικό τους σύστημα. Τα βρέφη που θηλάζουν, επίσης, μπορεί να εμφανίσουν γαστρεντερίτιδα μετά από μια αλλαγή στη διατροφή της μητέρας τους).
- Από παρενέργειες φαρμάκων.
Τα πιο χαρακτηριστικά συμπτώματα της γαστρεντερίτιδας περιλαμβάνουν:
- Ναυτία ή εμετό
- Διάρροια
- Κοιλιακές κράμπες
- Χαμηλός πυρετός (κάποιες φορές)
Ανάλογα με την αιτία της φλεγμονής, τα συμπτώματα μπορεί να διαρκέσουν από μία ημέρα έως και πάνω από μία εβδομάδα.
Τι να κάνετε εάν έχετε γαστρεντερίτιδα:
- Σταματήστε να τρώτε για λίγες ώρες, για να αφήσετε το στομάχι σας να ηρεμήσει.
- Να πίνετε άφθονα υγρά, και κυρίως νερό, για να αποφευχθεί η αφυδάτωση. Αν έχετε πρόβλημα και το στομάχι σας δεν ανέχεται τα υγρά, να πίνετε τακτικά μικρές γουλιές με το κουταλάκι του γλυκού.
- Βεβαιωθείτε ότι έχετε φυσιολογική ούρηση και ότι τα ούρα σας είναι καθαρά, διαυγή και ότι δεν έχουν σκούρο χρώμα. Μη τακτική ούρηση και σκούρα ούρα, είναι πιθανόν σημάδι αφυδάτωσης. Ο ίλιγγος και η ζαλάδα είναι, επίσης, σημάδι αφυδάτωσης. Εάν έχετε κάποιο από τα παραπάνω συμπτώματα και δεν μπορείτε να πιείτε αρκετά υγρά από μόνοι σας, ζητήστε ιατρική βοήθεια.
- Μπείτε σταδιακά και πάλι στην διατροφή. Οταν ο στομάχι σας αρχίσει να συγκρατεί τις τροφές μην βιαστείτε. Βάλτε σιγά – σιγά στην διατροφή σας τροφές εύκολες στην πέψη, όπως φρυγανιές, κράκερς, ζελέ, μπανάνες, ρύζι και κοτόπουλο. Αν αισθανθείτε και πάλι ναυτία, σταματήστε να τρώτε και μην πιέζεστε.
- Αποφύγετε το γάλα και γενικώς όλα τα γαλακτοκομικά προϊόντα, την καφεΐνη, το αλκοόλ, την νικοτίνη και τις λιπαρές ή πολύ βαριές τροφές, για μερικές ημέρες.
- Πάρτε ακεταμινοφαίνη για την ανακούφιση της δυσφορίας, αλλά μην το κάνετε εάν πάσχετε από κάποια ηπατική νόσο.
- Να ξεκουράζεστε αρκετά. Η ασθένεια και η αφυδάτωση μπορεί να σας προκαλέσουν πολλή αδυναμία και κούραση.
Ζητήστε ιατρική βοήθεια εάν:
- ο εμετός επιμένει περισσότερο από δύο ημέρες,
- η διάρροια επιμένει περισσότερο από αρκετές ημέρες,
- έχετε αιματηρές κενώσεις,
- ο πυρετός επιμένει να μην πέφτει από 38,5 ή είναι ακόμη πιο υψηλός,
- εάν έχετε ζαλάδα ή τάσεις λιποθυμίας σε μόνιμη βάση,
- εάν αισθάνεστε σύγχυση,
- εάν ο πόνος στην κοιλιά σας γίνετε πιο έντονος όσο περνούν οι μέρες
Eάν έχει το παιδί σας γαστρεντερίτιδα:
Τα βρέφη κάτω των 6 μηνών αντιμετωπίζουν μεγαλύτερο κίνδυνο από την γαστρεντερίτιδα, κυρίως εξαιτίας της αφυδάτωσης. Στις περισσότερες περιπτώσεις πάντως, τα συμπτώματα περνούν χωρίς θεραπεία. Ο εμετός μπορεί να διαρκέσει μια ή δύο μέρες. Η διάρροια συνήθως διαρκεί δύο με τρεις ημέρες, αλλά μπορεί να διαρκέσει έως και δέκα ημέρες.
Τι να κάνετε:
- Αφήστε το παιδί σας να μείνει στο σπίτι για να ξεκουραστεί.
- Όταν ο εμετός αρχίσει να υποχωρεί, χορηγήστε στο παιδί σας νερό σε μικρές ποσότητες ή χυμό μήλου (όχι πορτοκάλι)
- Όταν αρχίσει να συγκρατεί τις τροφές, δώστε του σταδιακά ευκολόπεπτες τροφές, όπως τοστ, ρύζι, μπανάνες, ζυμαρικά και πατάτες. Αποφύγετε να δίνετε στο παιδί σας λιπαρά γαλακτοκομικά προϊόντα, όπως το πλήρες γάλα και κόψτε εντελώς τα ζαχαρώδη τρόφιμα, όπως είναι τα γλυκά και τα αναψυκτικά. Αυτές οι τροφές μπορούν να επιδεινώσουν τη διάρροια.
- Μην δώσετε στο παιδί σας ασπιρίνη.
- Αν είναι μωρό και τρέφεται μόνο με γάλα, χορηγήστε του γάλα αναμεμειγμένο με ρυζόνερο.
Ζητήστε ιατρική βοήθεια εάν το παιδί σας:
- Έχει ασυνήθιστη υπνηλία.
- Κάνει εμετό με αίμα.
- Έχει διάρροια με αίμα.
- Δείχνει σημάδια αφυδάτωσης, όπως ξηροστομία και στενό δέρμα, εάν κλαίει χωρίς να παράγει δάκρυα. Στα βρέφη να προσέχετε ιδιαίτερα το μαλακό σημείο στην κορυφή του κεφαλιού μήπως εμφανίζει μεγαλύτερο βαθούλωμα από το σύνηθες και εάν οι πάνες του παραμένουν στεγνές για περισσότερο από τρεις ώρες.
- Προσέχετε τα βρέφη κάτω των 2 ετών εάν έχουν πυρετό που διαρκεί περισσότερο από μία ημέρα ή τα ηλικίας από 2 ετών και άνω, εάν έχουν πυρετό που διαρκεί πάνω από τρεις ημέρες.
Με πληροφορίες από Mayoclinic.org