Η περίοδος των διακοπών για πολλούς έχει ξεκινήσει. Τι συμβαίνει όμως στο σώμα κάποιου που χαλαρώνει μετά από ένα παρατεταμένο διάστημα έντονης δραστηριότητας;
Απόκριση χαλάρωσης
Είναι ένα όνομα για το τι συμβαίνει όταν το παρασυμπαθητικό νευρικό σύστημα είναι υπεύθυνο για τις λειτουργίες του σώματος. Αυτό το τμήμα του νευρικού συστήματος ρυθμίζει την εργασία των οργάνων και των αδένων ενώ ένα άτομο είναι σε ηρεμία. Η απόκριση χαλάρωσης ξεκινά όταν αισθάνεται ασφαλής και μπορεί πραγματικά να εμποδίσει τις επιπτώσεις από την απόκριση του σώματος στο στρες. Αυτές οι αλλαγές είναι καλές για την ψυχική και σωματική υγεία.
Ο καρδιακός ρυθμός επιβραδύνεται
Το άγχος ενεργοποιεί τη δραστηριότητα στο συμπαθητικό νευρικό σύστημα, το οποίο είναι υπεύθυνο για τις λειτουργίες του σώματος σε έντονες καταστάσεις. Αυτή η απάντηση «πάλη ή φυγή» στέλνει ορμόνες που ονομάζονται κατεχολαμίνες για να επιταχύνουν την καρδιά. Αλλά η χαλάρωση επιτρέπει στο σώμα να καταλάβει ότι είναι εντάξει να εξοικονομήσει ενέργεια. Το παρασυμπαθητικό σύστημα αναλαμβάνει και απελευθερώνει μια ορμόνη που ονομάζεται ακετυλοχολίνη. Αυτή επιβραδύνει τον καρδιακό ρυθμό.
Η αρτηριακή πίεση μειώνεται
Οι ορμόνες του στρες μπορούν να επιταχύνουν τον καρδιακό ρυθμό και να σφίξουν τα αιμοφόρα αγγεία. Αυτό αυξάνει προσωρινά την αρτηριακή πίεση. Το αντίθετο συμβαίνει όταν χαλαρώνει. Εάν ένα άτομο έχει υψηλή αρτηριακή πίεση, οι μέθοδοι χαλάρωσης όπως ο διαλογισμός μπορεί να βοηθήσουν στη διαχείριση του άγχους και να μειωθούν οι πιθανότητες καρδιακής νόσου. (Αλλά μην σταματήσει κανείς να παίρνει το φάρμακό του εκτός εάν ο γιατρός πει ότι είναι εντάξει).
Η πέψη βελτιώνεται
Όταν το άγχος προκαλεί την αντίδραση «πάλης ή φυγής», η πέψη διακόπτεται καθώς το αίμα κινείται προς τους μεγαλύτερους μύες. Η χαλάρωση αντιστρέφει αυτή τη διαδικασία. Μειώνει επίσης τη φλεγμονή που μπορεί να βλάψει το έντερο. Το άγχος παίζει ρόλο σε πολλά πεπτικά προβλήματα, όπως το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου (IBS). Ηρεμιστικές τεχνικές όπως η βαθιά αναπνοή ή ο διαλογισμός μπορεί να βοηθήσουν στα συμπτώματα.
Η αναπνοή επιβραδύνεται
«Πάρτε μια βαθιά ανάσα», μπορεί να ειπωθεί σε κάποιον που είναι σε πανικό. Υπάρχει ένας καλός λόγος για αυτό. Όταν είναι αγχωμένος, η αναπνοή επιταχύνεται. Η πολύ γρήγορη αναπνοή μπορεί να οδηγήσει σε χαμηλά επίπεδα διοξειδίου του άνθρακα στο αίμα, το οποίο θα μπορούσε να προκαλέσει ζάλη και αδυναμία. Αλλά η χαλάρωση επιβραδύνει τον ρυθμό αναπνοής. Μπορεί επίσης να βοηθήσει τον εαυτό του να χαλαρώσει με αργή, ελεγχόμενη αναπνοή, περίπου 6 αναπνοές το λεπτό.
Οι μύες χαλαρώνουν
Το σώμα σκληραίνει όταν αισθάνεται ότι απειλείται, είτε από μια αρκούδα στο δάσος είτε από μια προθεσμία στη δουλειά. Συνήθως, η μυϊκή ένταση μειώνεται όταν κάποιος ηρεμεί. Αλλά το μακροχρόνιο στρες μπορεί να οδηγήσει σε τεντωμένους μύες σχεδόν όλη την ώρα.
Πονά Λιγότερο
Η χαλάρωση δεν απαλλάσσει από τους πόνους, αλλά μπορεί να μειώσει λίγο την ένταση. Οι χαλαροί μύες πονάνε λιγότερο. Και η χαλάρωση ωθεί τον εγκέφαλο να απελευθερώσει ενδορφίνες, χημικές ουσίες που δρουν ως φυσικά παυσίπονα. Μελέτες δείχνουν ότι τεχνικές χαλάρωσης όπως ο διαλογισμός μπορούν να μειώσουν τον πόνο από καταστάσεις όπως η ινομυαλγία, η ημικρανία, ο χρόνιος πυελικός πόνος και το σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου (IBS).
Έχει καλύτερο έλεγχο του σακχάρου στο αίμα
Οι ορμόνες του στρες μπορούν να αυξήσουν το σάκχαρο. Και αν ένα άτομο έχει διαβήτη, η προσπάθεια που χρειάζεται για να διαχειριστεί την κατάσταση μπορεί να ενισχύσει το άγχος. Η χαλάρωση μπορεί να βοηθήσει να ελέγξει το σάκχαρο (αν και δεν μπορεί να αντικαταστήσει το φάρμακο). Για να φτάσει εκεί, πρέπει να ασκείται τακτικά και να κοιμάται αρκετά. Πρακτικές χαλάρωσης όπως ο διαλογισμός ή η γιόγκα μπορούν να βοηθήσουν στον δρόμο για περισσότερη ηρεμία.
Το ανοσοποιητικό σύστημα λειτουργεί καλύτερα
Το μακροχρόνιο στρες καθιστά πιο δύσκολο για το σώμα να καταπολεμήσει τις λοιμώξεις. Αλλά η βαθιά χαλάρωση μπορεί να βοηθήσει το ανοσοποιητικό σύστημα να ανακάμψει. Μπορεί κάποιος να φτάσει εκεί με τη βοήθεια τεχνικών όπως η προοδευτική μυϊκή χαλάρωση. Εκεί τεντώνεται και μετά χαλαρώνει, κάθε μυϊκή ομάδα μία προς μία. Είναι ακόμη πιο σημαντικό να διαχειρίζεται τις ανησυχίες του καθώς μεγαλώνει. Η ανοσολογική λειτουργία μειώνεται φυσικά με την πάροδο του χρόνου.
Καλύτερος ύπνος
Μερικές φορές, είναι πιθανό να μην μπορεί ένας άνθρωπος να κοιμηθεί ακόμα και όταν είναι εξαντλημένος. Αυτή η κατάσταση είναι ένα σημάδι ότι βρίσκεται ακόμα σε λειτουργία «μάχης ή φυγής». Οι τεχνικές χαλάρωσης όπως η βαθιά αναπνοή μπορούν να βοηθήσουν να ενεργοποιήσει την απόκριση χαλάρωσης. Μερικές φορές χρησιμοποιούνται ως θεραπεία για την αϋπνία.
Πώς μπορεί κάποιος να χαλαρώσει;
Μερικοί άνθρωποι χαλαρώνουν ενώ κάνουν εργασίες στον κήπο, μαγειρεύουν ή διαβάζουν. Άλλοι προσεύχονται ή διαλογίζονται. Ή μπορεί να εξερευνηθούν τεχνικές όπως:
• Οπτική απεικόνιση
• Προοδευτική μυϊκή χαλάρωση
• Μασάζ
• Βαθιά ανάσα
• Βιοανάδραση
Εάν κάποιος δεν είναι σίγουρος πώς να ξεκινήσει, ο γιατρός μπορεί να τον παραπέμψει σε έναν ειδικό που διδάσκει χαλάρωση.
