Της Γιάννας Σουλάκη
Ο καρκίνος του προστάτη είναι ο συχνότερα εμφανιζόμενος καρκίνος και η δεύτερη αιτία θανάτου από καρκίνο στους άνδρες, μετά τον καρκίνο του πνεύμονα, ο οποίος είναι στην πρώτη θέση. Παρ'' ότι η νόσος δεν έχει συνήθως κανένα σύμπτωμα στα αρχικά στάδια – τότε δηλαδή που είναι και πιο εύκολα αντιμετωπίσιμη – η έγκαιρη διάγνωση είναι εφικτή, αλλά κυρίως μόνο μέσω του ετήσιου προληπτικού ελέγχου.
Τί είναι ο καρκίνος του προστάτη και ποιοι άνδρες κινδυνεύουν;
Ο καρκίνος του προστάτη, είναι κακοήθεια του προστάτη αδένα. Υπολογίζεται ότι περίπου το 10% των ανδρών κάποια στιγμή θα εμφανίσουν καρκίνο του προστάτη, ενώ το 2,5% των ανδρών θα πεθάνουν από αυτόν.
Η ιδιαιτερότητα του καρκίνου του προστάτη είναι ότι μπορεί να εξελιχθεί τόσο αργά, ώστε να μην απαιτεί καν θεραπεία. Εμφανίζεται σπάνια σε άνδρες κάτω των 50 ετών, άρα ο προληπτικός ετήσιος έλεγχος αφορά, κυρίως άνδρες πάνω από αυτήν την ηλικία.
Υπάρχουν συμπτώματα στον καρκίνο του προστάτη;
Στον καρκίνο του προστάτη τα συμπτώματα συνήθως δεν εκδηλώνονται στα πρώτα στάδια της νόσου. Λιγότερο από το 5% των ανδρών με καρκίνο του προστάτη, όμως, μπορεί να παρουσιάσουν πρώιμα συμπτώματα από το ουροποιητικό σύστημα, αλλά στις περισσότερες περιπτώσεις τα εμφανή συμπτώματα θα προκύψουν, όταν ο καρκίνος έχει προχωρήσει σε μεταγενέστερο στάδιο.
Κάποιοι μπορεί να ανακαλύψουν ότι πάσχουν από τη νόσο, κατά τη διάρκεια ελέγχου ρουτίνας, μέσω μιας εξέτασης αίματος ή κατά τη διάρκεια εξέτασης του ορθού από τον γιατρό τους. Επειδή, όμως, τα συμπτώματα του καρκίνου του προστάτη είναι παρόμοια με άλλα συμπτώματα ασθενειών, θα πρέπει ο άνδρας να κάνει περαιτέρω εξετάσεις για να διαπιστωθεί εάν έχει πράγματι καρκίνο του προστάτη.
Τα συμπτώματα του καρκίνου του προστάτη είναι:
Πόνος στην κοιλιά: Η πίεση στα όργανα από τον διογκωμένο προστάτη, μπορεί να σας προκαλέσουν πόνο στο κάτω μέρος της κοιλιάς.
Αίμα στο σπέρμα (αιματοσπερμία): Μια πιθανή φλεγμονή ή λοίμωξη του προστάτη αδένα μπορεί να προκαλέσει την εμφάνιση αίματος στο σπέρμα.
Αίμα στα ούρα (αιματουρία): Ο καρκίνος σε οποιοδήποτε σημείο του ουροποιητικού συστήματος – συμπεριλαμβανομένου και του προστάτη – μπορεί να προκαλέσει την εμφάνιση αίματος στα ούρα. Ωστόσο, αυτό το σύμπτωμα μπορεί να σχετίζεται με άλλες καταστάσεις, όπως είναι οι πέτρες στους νεφρούς ή άλλες απλές λοιμώξεις του ουροποιητικού συστήματος.
Κόπωση: Πολλοί παράγοντες μπορεί να προκαλέσουν κόπωση σε ασθενείς με καρκίνο. Οι θεραπείες, τα φάρμακα, το άγχος, η κατάθλιψη και η μειωμένη όρεξη είναι παράγοντες που μπορεί να προκαλέσουν κόπωση.
Προβλήματα στην ούρηση και ακράτεια: Οτιδήποτε προκαλεί μεγέθυνση του προστάτη αδένα που περιβάλλει την ουρήθρα (όπως ένας όγκος) μπορεί να εμποδίζει την ουρήθρα, προκαλώντας προβλήματα κατακράτησης ούρων, δυσκολία στην έναρξη της ούρησης, ατελή ή διακοπτόμενη ούρηση, ή αδύναμη ροή ούρων.
Απώλεια βάρους: Η γενική δυσλειτουργία του σώματος, ή οι θεραπείες, όπως είναι η χημειοθεραπεία ή άλλες, μπορεί να προκαλέσουν απώλεια βάρους.
Πόνος στη μέση: Ο πόνος χαμηλά στην πλάτη ή πόνος στο ισχίο μπορεί να εμφανιστούν, εάν ο καρκίνος έχει κάνει μετάσταση στα οστά και πιέζεται ο νωτιαίος μυελός.
Μελέτες, που έχουν γίνει τα τελευταία χρόνια (το 2013), έχουν αποδείξει ότι μπορεί ο καρκίνος να προκαλέσει “ανακλαστικό πόνο”, δηλαδή πόνο σε μέρος του σώματος που δεν σχετίζεται με το σημείο στο οποίο εστιάζεται η νόσος. Έτσι, μυοσκελετικοί πόνοι, όπως ο πόνος στις αρθρώσεις, στην πλάτη, το ισχίο ή το λαιμό, μπορεί να συνδέονται με τον καρκίνο του προστάτη.
Συμπτώματα στον προχωρημένο καρκίνο του προστάτη
Εάν ο καρκίνος του προστάτη έχει προχωρήσει στα τελευταία στάδια, μπορεί να εμφανιστούν επιπλοκές, που να προκαλέσουν πολύ πιο σοβαρά συμπτώματα. Είναι το στάδιο κατά το οποίο, ο καρκίνος εξαπλώνεται σε άλλα μέρη του σώματος. Ανάλογα με το σημείο του σώματος ή το όργανο που έχει κάνει μετάσταση ο καρκίνος, ο ασθενής μπορεί να παρουσιάζει διαφορετικά συμπτώματα.
Αν ο καρκίνος για παράδειγμα έχει προχωρήσει στα οστά, ο ασθενής μπορεί να έχει πόνους και ευαισθησία στα οστά, ή ακόμη και κατάγματα. Αν ο καρκίνος επεκταθεί στους ουρητήρες που μεταφέρουν τα ούρα στην ουροδόχο κύστη, μπορεί να προκύψουν προβλήματα στους νεφρούς.
Ο κατάλογος των συμπτωμάτων που βιώνει ένας ασθενής με καρκίνο του προστάτη εξαρτάται από πολλούς παράγοντες όπως:
- την ηλικία του
- την γενική κατάσταση της υγείας του
- το στάδιο του καρκίνου ή πόσο έχει προχωρήσει η νόσος
- εάν ο καρκίνος έχει κάνει μετάσταση σε άλλα όργανα του σώματος
Η εξέταση του δείκτη PSA σώζει ζωές
Όταν δεν υπάρχουν συμπτώματα, ο μόνος τρόπος για να ανιχνευθεί εγκαίρως ο καρκίνος του προστάτη είναι μέσω μιας απλής αιματολογικής εξέτασης που μετρά τα επίπεδα μιας πρωτεΐνης, του ειδικού προστατικού αντιγόνου ή αλλιώς ΡSΑ.
Εξέταση του δείκτη ΡSΑ πρέπει να κάνουν μία φορά τον χρόνο όλοι οι άνδρες ηλικίας άνω των 50 ετών. Όσοι, όμως, έχουν οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του προστάτη πρέπει να αρχίζουν τη μέτρηση του PSA στα 40 τους.
Με πληροφορίες από mayoclinic.org, healthline.com και Ινστιτούτο Μελέτης Ουρολογικών Παθήσεων imop.gr