Αναρτήθηκε ψηφιακά ο κατάλογος του Ανδρέα Βέργου με έργα νεοελληνικής ζωγραφικής και γλυπτικής από μεγάλους δασκάλους και καταξιωμένους μαθητές τους. Πριν την πώληση στο Ζάππειο μέγαρο (12 Ιουνίου), θα πραγματοποιηθεί στον ίδιο χώρο η καθιερωμένη έκθεση των έργων, το τριήμερο από την Κυριακή (9/6) έως και την Τρίτη (11/6), με δωρεάν είσοδο για το κοινό. Πάντοτε αξίζει η επίσκεψη σε ένα από τα πιο γοητευτικά σημεία της πρωτεύουσας, όποτε ο Βέργος μεταμορφώνει το ιστορικό κτίριο σε μουσείο της νεότερης ελληνικής τέχνης. Πολλά τα όμορφα έργα που έχουν συγκεντρώσει οι άνθρωποι του οίκου κι απευθύνονται σε όλα τα γούστα και κάθε πορτοφόλι. Όπως το συνηθίζουμε στο Liberal τα τελευταία χρόνια, παρουσιάζουμε μια σειρά από λαχνούς που μυρίζουν «ευκαιρίες» σε αρχική τιμή που δεν ξεπερνά τα 5.000 ευρώ.
Μια σύνθεση του Γιάννη Ψυχοπαίδη έρχεται από το 1994, χρονιά κατά την οποία ξεκίνησε να διδάσκει στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών (παρέμεινε στη Σχολή ως το 2012, αλλά ακόμη σήμερα μοιράζεται εκθέσεις και πρωτότυπα δρώμενα με τους μαθητές - συναδέλφους του).
Καλλιτέχνης που έχει ζήσει για πολλά χρόνια στο Μόναχο, στο Βερολίνο και τις Βρυξέλλες, εμμένει στην ιδέα της «κριτικής νοσταλγίας», δηλαδή της διαρκούς και εκ νέου επαναφοράς στο παρελθόν, με διάθεση επαναδιαπραγμάτευσης. Τέτοιο, «κλασικό» θέμα της ευρωπαϊκής τέχνης, μα φερμένο στον τρόπο του, είναι οι «Λουόμενες» (λαχνός 106). Πρόκειται για υδατογραφία και κάρβουνο σε χαρτί σε μέγεθος 50 x 70 εκ. και αρχική τιμή τα 3.000 ευρώ.
Γιάννης Ψυχοπαίδης, «Λουόμενες»
Στην ίδια τιμή ξεκινά το κεραμικό πάνο ενός άλλου δασκάλου. Η «Πολιτεία» του Πάνου Βαλσαμάκη απηχεί τον βίο του θεμελιωτή της έντεχνης κεραμικής στην Ελλάδα. Με σπουδές στη Μασσαλία και εργασιακή εμπειρία στο εργαστήριο του Κεραμεικού και στο εργοστάσιο ΑΚΕΛ στο Λαύριο, ο Βαλσαμάκης έφτιαχνε σε καινά δικά του σχέδια με πρωτότυπη θεματολογία.
Σε όλη την πορεία του, όσο κι αν εξέλιξε τις τεχνικές και τον σχεδιασμό του, ο Βαλσαμάκης δεν ξέφυγε από «τις θύμησες που ήταν δεμένες με τον τόπο μας». Αναζήτησε κοινές αρχές και στόχους ανάμεσα στην παράδοση και στα σύγχρονα ρεύματα, χαράσσοντας τον προσωπικό του δρόμο, τον οποίο ακολούθησαν πολλοί ακόμα καλλιτέχνες (λαχνός 31, 0,5 x 60 εκ., 3.000 ευρώ).
Πάνος Βαλσαμάκης, «Πολιτεία»
Με την επιβολή της Δικτατορίας το 1967, ο Τσαρούχης εγκαθίσταται στο Παρίσι. Από εκεί έχει την ευκαιρία να παρουσιάζει τη δουλειά του και σε άλλα ευρωπαϊκά κέντρα, σε μεγάλες γκαλερί στη Ρώμη και στο Λονδίνο. «Το Παρίσι υπήρξε ένα μεγάλο σχολείο για μένα, αλλά είχα και μια εξαιρετική καθηγήτρια, τη μοναξιά μου. Είναι μία καθηγήτρια που σου δίνει μεγάλη ελευθερία να βλέπεις και να κρίνεις» έχει πει. Μια σύνθεση από παστέλ και χρωματιστά μολύβια σε χαρτί, θυμίζει περισσότερο σπουδή για πορτρέτο και προσφέρεται στα 4.000 ευρώ. Ωστόσο, η υπογραφή και η χρονολογία κάτω δεξιά (Τσαρούχης 9-11-76) κάνουν το έργο ολοκληρωμένο σε τιμή εξαιρετικά ελκυστική: 4.000 ευρώ (πορτρέτο του Pierre François, λαχνός 51).
Πορτρέτο του Pierre François
Στην «Ερέτρια» ο Σπύρος Βασιλείου με την Κική και τις μικρές κόρες τους Δροσούλα και Ντίμη βρήκαν «αραξοβόλι της ψυχής και του νου. Και στάθηκαν». Το 1955, ύστερα από προτροπή του φιλότεχνου τότε νομάρχη Ευβοίας, Ανδρέα Ιωάννου (του ανθρώπου που έστησε την πολύτιμη Πινακοθήκη Ρόδου) ο ζωγράφος αγόρασε ένα οικόπεδο στην ακόμη ελώδη περιοχή και το περιέφραξε, σύμφωνα με το σχέδιο του οικισμού του Κλεάνθη. Το 1971 αγόρασε και γειτονικό οικόπεδο και έχτισε τη Στοά Σίγμα Βήτα, κοινώς Μαντρότοιχο. Τα 70 μέτρα τοίχου ήταν η πραγματοποίηση της πολύχρονης επιθυμίας του να έχει τοίχους, να δείχνει τα έργα του και να μοιράζεται την τέχνη του.
O Αλέκος Φασιανός όταν πρωτοπήγε στην Ερέτρια το 1958, καλεσμένος της Ελένης και του Γιώργου Βακαλό, μιλάει για «τον τοίχο με ένα μικρό στέγαστρο, όπου ήταν τα έργα του Βασιλείου εκτεθειμένα. Εγώ, ο πιο νέος, αισθανόμουν σε μαγικό κόσμο. Έβλεπα τον Βασιλείου να ζωγραφίζει τον περίγυρό του, τα τραπέζια με τους χαρταετούς, τις βοτσαλένιες παραλίες, τα πλοία στον ουρανό, την Ντίμη και τη Δροσούλα, τις κόρες του.
Θαύμαζα τη γρήγορη πινελιά του και έλεγα πως δεν λανθάνει ποτέ. Είχε δεξιοτεχνία, σιγουριά και ζωγραφικότητα. Τον Βασιλείου τον αγαπούσα. Μου έδινε ενέργεια να συνεχίζω και εγώ σαν νεώτερος τη ζωγραφική μου». Υπογεγραμμένο και χρονολογημένο κάτω αριστερά μέσα στο θέμα (Σπύρος Βασιλείου/71), ένα λάδι σε μουσαμά σώζει την «Ερέτρια» του Βασιλείου στο σήμερα (λαχνός 36, 45 x 79 εκ., 4.000 ευρώ).
Σπύρος Βασιλείου, «Ερέτρια»
Σε άλλο κλίμα, μια κατασκευή με ζωγραφισμένα χαρτόνια και κολλάζ σε πλεξιγκλάς, μας μεταφέρει στο Βερολίνο του Αλέξη Ακριθάκη το 1971. Εκεί, πρωτοπήγε το 1968 με υποτροφία του γερμανικού κράτους (DAAD), μαζί με άλλους Έλληνες της γενιάς του, τον Βασίλη Βασιλικό και τη Μαντώ Αραβαντινού που είχαν βρεθεί με παρόμοια υποτροφία στη γερμανική πρωτεύουσα.
«Τον απασχολούσε πολύ η δουλειά του. Κοιμόταν λίγο, συχνά μόνο δυο - τρεις ώρες. Στο Βερολίνο έκανε βόλτες, του άρεσε να κάνει βόλτες κοντά στο τείχος, άλλοτε πάλι με το αυτοκίνητο. Ενημερωνόταν τι γινόταν καλλιτεχνικά στο Βερολίνο. Ήθελε να βλέπει όλες τις εκθέσεις» θυμάται η σύζυγος του καλλιτέχνη, Φώφη. Το ατελιέ που είχε αρχικά, από το 1970 έως το 1974, ήταν η πρώην κομαντατούρα του Χίτλερ. Από αυτό το εργαστήριο έχουμε τη «μεταφορά» της περίφημης βαλίτσας σε σκηνή, στη διάσταση 23 x 27 εκ. και τίτλο «Le petit theatre de la valise». Ο λαχνός 93 προσφέρεται στα 5.000 ευρώ.
Αλέξης Ακριθάκης, «Le petit theatre de la valise»
Αλέξης Ακριθάκης, «Le petit theatre de la valise» (πίσω όψη)
Όλα τα έργα του καταλόγου θα βρείτε εδώ.
Κεντρική φωτ.: Γιάννης Ψυχοπαίδης, «Λουόμενες»
