H τραγωδία στα Τέμπη ακύρωσε το momentum του ελληνικού χρηματιστηρίου επαναφέροντας την πολιτική αβεβαιότητα σε πρώτο πλάνο. Αν και το κύμα πωλήσεων φαίνεται να καταλάγιασε ως έναν βαθμό, εντούτοις η αβεβαιότητα ως προς τον χρόνο και το αποτέλεσμα των εκλογών παραμένει και ως εκ τούτου και η ρευστή κατάσταση στην ελληνική αγορά. (σ.σ: Περισσότερα μπορείτε να διαβάσετε εδώ).
Πέραν όμως των πολιτικών ανησυχιών στο εσωτερικό και στο διεθνές κλίμα επικρατεί έντονη ανησυχία, τόσο λόγω της συνεχιζόμενης έντασης μεταξύ Δύσης - Ρωσίας, αλλά και Δύσης-Κίνας, όσο και λόγω της συνέχειας της αύξησης των επιτοκίων από τις Κεντρικές Τράπεζες μετά τα απογοητευτικά στοιχεία για την πορεία του πληθωρισμού τον Φεβρουάριο.
Ακόμα και το γεγονός ότι η μεταβλητότητα στις αμερικανικές και τις ευρωπαϊκές αγορές από το τέλος του 2022 έχει μειωθεί δεν θα πρέπει να μας καθησυχάζει, δεδομένου ότι η μεταβλητότητα των δεκαετών ομολόγων έχει αυξηθεί κατά το ίδιο χρονικό διάστημα. (σ.σ: Περισσότερα μπορείτε να διαβάσετε εδώ).
Οι εσωτερικές λοιπόν αλλά και οι διεθνείς εξελίξεις, υποδεικνύουν ότι το χρηματιστήριο Αθηνών έχει ένα πολύ δύσκολο τρίμηνο μπροστά του. Το ερώτημα φυσικά που προκύπτει είναι αν κατά το δύσκολο αυτό τρίμηνο αξίζει κανείς να αγοράσει την πτώση ή όχι.
Η απάντηση πιθανότατα να προκύπτει από εκείνη μιας άλλης ερώτησης: Eκμηδενίστηκαν τα fundamentals των ελληνικών εισηγμένων ή της ελληνικής οικονομίας;
Η θεμελιώδης εικόνα
Στο άρθρο γιατί το ελληνικό χρηματιστήριο είχε μέχρι πρότινος τη μεγαλύτερη δυναμική είχαμε εξηγήσει ότι ο πυρήνας της πρόσφατης ανόδου της αγοράς είναι η σαφέστατη βελτίωση της μακροοικονομικής εικόνας της Ελλάδας, η οποία με δύο λόγια περιγράφεται ως εξής:
- Οι πόροι του Ταμείου Ανάπτυξης μαζί με τα ιδιωτικά κεφάλαια που έχει κινητοποιήσει το «Ελλάδα 2.0», και τους πόρους του ΕΣΠΑ, βοήθησαν τη χώρα μας να κλείσει το «επενδυτικό κενό» και να προσεγγίσει τους ευρωπαϊκούς μέσους όρους.
- Η χώρα μας αυτή τη δύσκολη περίοδο αύξησης των επιτοκίων βρίσκεται σε πλεονεκτική θέση έναντι πολλών οικονομιών, χάρη στη «γυάλα» του δημόσιου χρέους, το οποίο βρίσκεται κυρίως στα χέρια του επίσημου τομέα και εξυπηρετείται με μεσοσταθμικά επιτόκια πέριξ του 1,5%.
- Χάρη στον επανασχεδιασμό των ενεργειακών εφοδιαστικών αλυσίδων μετά τον πόλεμο μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας, η Ελλάδα απέκτησε νέα βαρύτητα στον ενεργειακό χάρτη.
- Ακόμα και ο πληθωρισμός έχει «διπλή ανάγνωση» για τη χώρα μας, συνεπικουρώντας στη βελτίωση της μακροοικονομικής εικόνας μας και συμβάλλοντας ενεργά στη σμίλευση του κλάσματος Χρέος/ΑΕΠ
- Η Ελλάδα έχει σοβαρές πιθανότητες ακόμα και με τις εκλογικές περιπέτειες, να κρατήσει φέτος θετικό ρυθμό ανάπτυξης, χάρη στο γεγονός ότι πλέον διαθέτει ένα από τα πέντε σημαντικότερα τουριστικά brands παγκοσμίως.
Αυτό σημαίνει ότι στις βασικές αγορές-στόχους, η Ελλάδα σε επίπεδο επιθυμίας των πολιτών τους να την επισκεφθούν είναι στις θέσεις από 1 έως 3. Αν πάρουμε λοιπόν σαν δεδομένο ότι το 2023 λόγω του πληθωρισμού, του αυξημένου ενεργειακού και μεταφορικού κόστους κ.ο.κ, θα έχουμε μια μικρότερη δεξαμενή επισκεπτών, η Ελλάδα θα είναι στις τρεις πρώτες επιλογές. Το άνοιγμα της Κίνας αναμένεται να ενισχύσει ακόμη περισσότερο την τουριστική μας βιομηχανία.
- Τα τέσσερα τελευταία χρόνια η χώρα μας εμφάνισε εξαιρετικές επιδόσεις σε επίπεδο Άμεσων Ξένων Επενδύσεων αλλά και στον Καθαρό Σχηματισμό Πάγιου Κεφαλαίου, το οποίο μετά από πολλά χρόνια είναι πολύ κοντά στο να περάσει σε θετικό έδαφος.
Δεδομένου ότι δεν νοείται πραγματική ανάπτυξη χωρίς αύξηση του αποθέματος φυσικού κεφαλαίου, καθώς η μείωση του συνεπάγεται μείωση των παραγωγικών δυνατοτήτων, μείωση της παραγωγικότητας της εργασίας και κατά συνέπεια μείωση των πραγματικών μισθών, το πέρασμα του Καθαρού Σχηματισμού Πάγιου Κεφαλαίου σε θετικό έδαφος θα αποτελέσει ένα μεγάλο ορόσημο για την ελληνική οικονομία.
- Όλα τα παραπάνω καθρεπτίστηκαν ως ένα βαθμό στις πρόσφατες ανακοινώσεις της ΕΛΣΤΑΤ, σύμφωνα με τις οποίες το 2022 η ελληνική οικονομία αναπτύχθηκε με ρυθμό 5,9% , με το ΑΕΠ σε όρους όγκου να ανέρχεται στα 192,1 δισ. ευρώ έναντι 181,3 δισ. ευρώ το 2021.
Σε επίπεδο τριμήνου κατά το τέταρτο τρίμηνο η συνολική τελική καταναλωτική δαπάνη αυξήθηκε κατά 1,2% σε σχέση με το τρίτο τρίμηνο του 2022 και οι ακαθάριστες επενδύσεις παγίου κεφαλαίου αυξήθηκαν κατά 8,5% σε σχέση με το τρίτο τρίμηνο του 2022.
Σε επίπεδο ετήσιων μεταβολών, η συνολική τελική καταναλωτική δαπάνη παρουσίασε αύξηση κατά 2,4% σε σχέση με το τέταρτο τρίμηνο του 2021 και οι ακαθάριστες επενδύσεις παγίου κεφαλαίου αυξήθηκαν κατά 14,8% σε σχέση με το τέταρτο τρίμηνο του 2021.
- Τέλος ο τραπεζικός κλάδος έχει κάνει σημαντικά βήματα εξυγίανσης, ο εταιρικός φορολογικός συντελεστής και η φορολογία των μερισμάτων μειώθηκε και τα κέρδη των εισηγμένων σημειώνουν ιστορικά υψηλά. Και κάπως έτσι από τρεις εταιρείες στον δείκτη ΜSCI η ελληνική συμμετοχή απαριθμεί πλέον δέκα εταιρίες, πριν καν πετύχει η χώρα άλλο ένα ορόσημο, εκείνο της επενδυτικής βαθμίδας.
Ένα ορόσημο βέβαια που όσον αφορά τον χρόνο υλοποίησης του υπάρχει πλέον αρκετή αβεβαιότητα καθώς δεν γνωρίζουμε τον ακριβή χρόνο των εκλογών, το μέγεθος της πόλωσης της προεκλογικής περιόδου και τον αριθμό των εκλογικών γύρων προκειμένου να έχουμε ένα αποτέλεσμα.
Οι προϋποθέσεις
Μέσα σε αυτό το περιβάλλον λοιπόν, μπορεί να είναι θετική απάντηση στο ερώτημα της ημέρας, όμως συνοδεύεται υπό προϋποθέσεις.
Δεδομένου ότι δεν ξέρουμε πόσος χρόνος θα απαιτηθεί προκειμένου να καταλήξουμε σε ένα στιβαρό κυβερνητικό σχήμα, δεν μπορούμε να γνωρίζουμε και τα όρια της διόρθωσης.
Υπενθυμίζουμε ότι οι τεχνικές στηρίξεις της αγοράς είναι οι 1068 μονάδες τις οποίες και «δουλεύει» η αγορά προς το παρόν, οι 1022-1033 μονάδες και αν χαθεί και αυτό το επίπεδο οι 960 μονάδες, με μια στάση ίσως στη ζώνη των 992 μονάδων.
Θα πρέπει λοιπόν να διαχειριστούμε τη ρευστότητα μας έτσι ώστε ακόμα και αν η αγορά προσεγγίσει τη στήριξη των 960 μονάδων -ή ακόμα και παρακάτω- να μην ξεμείνουμε από ρευστά διαθέσιμα.
Η άλλη προϋπόθεση είναι οι μετοχικές επιλογές. Βλέπετε, η στάθμιση που θα δώσουμε στους τίτλους και κυρίως ο χρόνος εισόδου του εκάστοτε τίτλου στο χαρτοφυλάκιο μας μπορούν να κάνουν τη μεγάλη διαφορά.
Μέχρι να ξεκαθαρίσει το εκλογικό αποτέλεσμα, μια συνετή επιλογή είναι οι μετοχές που δεν έχουν εξάρτηση από τις πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα, με ένα μεγάλο μέρος του κύκλου εργασιών τους στο εξωτερικό.
Όταν φανεί το φως στο τούνελ, τότε θα μπορεί να ανέβει η στάθμιση και σε κλάδους που εξαρτώνται από τις πολιτικές αποφάσεις, όπως για παράδειγμα οι τράπεζες κ.ο.κ.
(σ.σ: Περισσότερα για τους κλάδους της ελληνικής οικονομίας μπορείτε να διαβάσετε εδώ και εδώ).
Αποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, ουδεμία διασφάλιση δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.
