Η αμερικανική επέλαση στην παγκόσμια αγορά φυσικού αερίου είναι ένα από τα πιο σημαντικά γεγονότα στην παγκόσμια αγορά ενέργειας τα τελευταία χρόνια.
Ξεκινώντας σχεδόν από μηδενική βάση το 2015, οι ΗΠΑ είναι πλέον η μεγαλύτερη εξαγωγική δύναμη σε αυτόν τον τομέα, αφού σταδιακά μπαίνουν σε λειτουργία όλοι οι σταθμοί υγροποίησης του φυσικού αερίου και μεταφόρτωσής του στα ειδικά πλοία μεταφοράς του LNG (υγροποιημένο φυσικό αέριο, liquified natural gas).
Χάρη σε αυτούς τους σταθμούς που βρίσκονται στις αμερικανικές ακτές στον κόλπο του Μεξικού, οι ΗΠΑ ξεπέρασαν πέρυσι τις δύο μέχρι πρότινος ηγετικές δυνάμεις της παγκόσμιας αγοράς, την Αυστραλία και το Κατάρ.
Η επικείμενη έναρξη λειτουργίας και άλλων σταθμών στον κόλπο του Μεξικού θα δυναμώσει ακόμα περισσότερο την αμερικανική θέση, παρά το γεγονός πως παρόμοιες κινήσεις αναμένονται από το Κατάρ και την Αυστραλία. Οι Αμερικανοί παραγωγοί όμως, δεν αρκούνται σε αυτό και κινούνται δυναμικά με στόχο κυρίως την Ασιατική αγορά, της οποίας η αυξανόμενη ζήτηση ικανοποιείται από το Κατάρ και την Αυστραλία.
Όπως διαβάζουμε σε προχθεσινό άρθρο των New York Times, μέσα στο 2025 αναμένεται η έναρξη της λειτουργίας ενός ακόμα σταθμού υγροποίησης φυσικού αερίου και μεταφόρτωσης του LNG.
Η μεγάλη διαφορά αυτού του σταθμού από αυτούς που είναι ήδη εν ενεργεία, είναι πως αυτός βρίσκεται στον Ειρηνικό Ωκεανό. Και μάλιστα όχι στο έδαφος των ΗΠΑ αλλά σε αυτό του Μεξικού. Ο τερματικός σταθμός Energia Costa Azul βρίσκεται στις ακτές της μεξικανικής πολιτείας της Baja California, νότια της αμερικανικής πολιτείας της Καλιφόρνια, πάνω στον Ειρηνικό Ωκεανό.
Ο σταθμός αυτός είχε σχεδιαστεί για να υποδέχεται υγροποιημένο φυσικό αέριο και να το διοχετεύει μέσω αγωγών μεταφοράς φυσικού αερίου προς τις αμερικανικές πολιτείες της Αριζόνα και της Καλιφόρνια και στα εργοστάσια παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. Αυτές τις μέρες μετατρέπεται σε σταθμό εξαγωγής μέσα από επενδύσεις ύψους 2 δισ. δολαρίων.
Στην ουσία αντιστρέφεται η ροή του αερίου που επί πάνω από δέκα χρόνια πήγαινε από τις ακτές προς την αμερικανική ενδοχώρα. Το πολύ μέχρι το τέλος του 2025, ο Energia Costa Azul θα μπορεί να υποδέχεται το φυσικό αέριο από τη λεκάνη Permian της πολιτείας του Τέξας, να το υγροποιεί και να το μεταφορτώνει στα ειδικά τάνκερ μεταφοράς LNG.
Σύμφωνα με τον Max Bearak που υπογράφει το άρθρο της αμερικανικής εφημερίδας, η λειτουργία αυτού του σταθμού θα αλλάξει ριζικά τα δεδομένα στην αγορά LNG, καθώς θα μειωθεί στο μισό ο χρόνος ταξιδιού.
Για να ταξιδέψει τώρα ένα φορτίο LNG από τον κόλπο του Μεξικού προς την Ασία θα πρέπει να περάσει από τη διώρυγα του Παναμά ή να περάσει πρώτα από την Ευρώπη στον δρόμο προς την Ασία.
Η νέα διαδρομή θα κάνει πολύ πιο εύκολο, πιο γρήγορο και πιο φθηνό αυτό το ταξίδι, δίνοντας ένα σημαντικό πλεονέκτημα στους Αμερικανούς παραγωγούς που θα θελήσουν να στείλουν το LNG τους στις ασιατικές χώρες που κυριολεκτικά διψούν για αυτό, ειδικά στην Ινδία και άλλες χώρες της νοτιοανατολικής Ασίας που βρίσκονται σε φάση έντονης οικονομικής ανάπτυξης.
Ο Energia Costa Azul είναι ο πρώτος από μία σειρά πέντε τερματικών σταθμών υγροποίησης φυσικού αερίου που προβλέπεται να τεθούν σε λειτουργία στις μεξικανικές ακτές του Ειρηνικού. Όπως μας ενημερώνει ο Bearak, αν όλοι αυτοί οι σταθμοί τεθούν σε λειτουργία σύμφωνα με τον υφιστάμενο σχεδιασμό, το Μεξικό θα γίνει η τέταρτη μεγαλύτερη εξαγωγική δύναμη στον κόσμο. Αυτό βέβαια δεν είναι απόλυτα ακριβές, καθώς η κινητήρια δύναμη πίσω από αυτούς τους τερματικούς σταθμούς και την υποδομή τους είναι κατά κύριο λόγο αμερικανικές επιχειρήσεις.
Αν υποθέσουμε πως θα κατασκευαστούν και οι πέντε αυτοί τερματικοί σταθμοί, σε συνδυασμό και με την προβλεπόμενη λειτουργία άλλων πέντε τέτοιων σταθμών στον κόλπο του Μεξικού, είναι βέβαιο πως η εξαγωγική δυναμικότητα του αμερικανικού LNG θα υπερδιπλασιαστεί από την τωρινή. Αυτή την εποχή λειτουργούν επτά τερματικοί εξαγωγικοί σταθμοί στις αμερικανικές ακτές του κόλπου του Μεξικού.
Σε συνδυασμό με τη συνεχή αύξηση της παραγωγής φυσικού αερίου από τους σχιστολιθικούς παραγωγούς του Τέξας και των άλλων πολιτειών των ΗΠΑ, αυτό θα σήμαινε μία πραγματική μεταμόρφωση της παγκόσμιας αγοράς φυσικού αερίου και LNG.
Σύμφωνα με ειδικούς της αγοράς που μίλησαν στον Bearak, οι Ασιάτες δυνητικοί πελάτες του αμερικανικού LNG από τον Ειρηνικό έχουν δείξει μεγάλο ενδιαφέρον για αυτά τα σχέδια και ήταν έτοιμοι να δεσμευθούν με μακροχρόνια συμβόλαια προμήθειας LNG από τις επιχειρήσεις που κατασκευάζουν ή σχεδιάζουν να κατασκευάσουν αυτούς τους σταθμούς, τουλάχιστον μέχρι πριν μερικές εβδομάδες.
Αυτό που έχει αλλάξει τα πράγματα και φαίνεται πως κάνει τους Ασιάτες πολύ διστακτικούς στο να δεσμευθούν με μακροχρόνια συμβόλαια είναι η απόφαση του Αμερικανού προέδρου Μπάιντεν να διακόψει προσωρινά τη διαδικασία αδειοδότησης νέων εγκαταστάσεων υγροποίησης και εξαγωγής φυσικού αερίου. Για αυτή την απόφαση και για τις πιθανές συνέπειές της μας είχε ενημερώσει η Μαίρη Βενέτη (Πώς επηρεάζει την αγορά ενέργειας η απόφαση Μπάιντεν | Liberal.gr).
Σύμφωνα με το άρθρο των New York Times, παρά το γεγονός πως οι τερματικοί σταθμοί του Ειρηνικού βρίσκονται στο έδαφος του Μεξικού, τα σχέδια για την κατασκευή τους δεν μένουν ανεπηρέαστα καθώς το αέριο που θα υγροποιούν στην ουσία θα εξάγεται από τις ΗΠΑ και αυτό σημαίνει πως απαιτείται άδεια των αμερικανικών αρχών.
Όπως είπε στην αμερικανική εφημερίδα ο Muthu Chezhian, διευθύνων σύμβουλος της LNG Alliance, μίας εταιρείας από τη Σινγκαπούρη που βρίσκεται πίσω από τα σχέδια κατασκευής ενός τερματικού σταθμού LNG στη μεξικανική πολιτεία Σονόρα, η απόφαση του Μπάιντεν έχει κάνει εξαιρετικά νευρικούς τους Ασιάτες υποψήφιους πελάτες, οι οποίοι εμφανίζονται προβληματισμένοι παρά το γεγονός πως ο σταθμός που σχεδιάζει η LNG Alliance έχει ήδη λάβει την έγκριση του αμερικανικού υπουργείου ενέργειας.
Ένας άλλος φόβος των επιχειρήσεων που βρίσκονται πίσω από τους μεξικανικούς σταθμούς LNG είναι σχετικός με τις πολιτικές εξελίξεις στο Μεξικό, καθώς οι προεδρικές εκλογές που θα γίνουν σε μερικούς μήνες μπορεί να φέρουν στην εξουσία την πρώην δήμαρχο της πόλης του Μεξικού Claudi Sheinbaum, η οποία είναι ιδιαίτερα ευαίσθητη στα θέματα της προστασίας του περιβάλλοντος, αφού πολλές οργανώσεις για την προστασία του περιβάλλοντος εναντιώνονται στην κατασκευή των τερματικών σταθμών για πολλούς και διάφορους λόγους.
Είναι φανερό, πως η προσπάθεια των Αμερικανών παραγωγών να κινηθούν επιθετικά για τον εφοδιασμό της Ασίας με LNG αντιμετωπίζει αυτή την περίοδο ορισμένα σημαντικά προβλήματα που βάζουν σε κίνδυνο την κατασκευή κάποιων από τους τερματικούς σταθμούς.
Ακόμα όμως και αν γίνει πραγματικότητα το πιο αρνητικό σενάριο, είναι βέβαιο πως θα λειτουργήσουν κάποιοι από αυτούς, όπως ο Energia Costa Azul, καθώς έχουν ήδη λάβει την απαραίτητη αδειοδότηση από τις αμερικανικές αρχές. Αυτό σημαίνει πως από το τέλος του 2025 θα γίνει πολύ πιο εύκολη η μεταφορά LNG από τις ΗΠΑ προς τις ασιατικές χώρες.
Με βάση τα στοιχεία που έχουμε δει, είναι πολύ πιθανόν να δούμε και άλλους σταθμούς πέρα από τον Energia Costa Azul, ίσως όμως να χρειαστεί να περάσουν πρώτα οι προεδρικές εκλογές στο Μεξικό και τις ΗΠΑ. Αυτή η χρονική καθυστέρηση ίσως κρίνει το αν οι ΗΠΑ απλώς θα αποκτήσουν λίγο μεγαλύτερες εξαγωγικές δυνατότητες προς την Ασία ή θα αποκτήσουν δεσπόζουσα θέση σε αυτή την αγορά.
Όπως αναφέρεται και στο άρθρο της αμερικανικής εφημερίδας, αυτό το γνωρίζουν πολύ καλά το Κατάρ και οι Αυστραλοί παραγωγοί, οι οποίοι λογικά θα προσπαθήσουν να επωφεληθούν από αυτή την καθυστέρηση και να συνάψουν αυτοί μακροχρόνια συμβόλαια προμήθειας LNG με τους υποψήφιους πελάτες των μεξικανικών τερματικών σταθμών.
Δεν αποκλείεται καθόλου να γίνουμε μάρτυρες ενός αγώνα δρόμου ανάμεσα στο Κατάρ, τους Αυστραλούς και τους Αμερικανούς που έχουν ήδη λάβει τις άδειες για την κατασκευή τερματικών στο Μεξικό, με έπαθλο τα συμβόλαια με τους Ασιάτες πελάτες.
Προφανώς, δεν είμαστε θέση να προβλέψουμε τους νικητές αυτής της διαδικασίας ούτε μπορούμε να εκτιμήσουμε το αν οι περιορισμοί του προέδρου Μπάιντεν θα αποδειχθούν προσωρινοί ή μόνιμοι, ούτε βέβαια το ποιος θα κερδίσει τις προεδρικές εκλογές των ΗΠΑ τον προσεχή Νοέμβριο.
Αυτό που είναι σχεδόν βέβαιο, είναι πως η ένταξη του Μεξικού στη διεθνή αγορά LNG θα αποτελέσει ένα ακόμα βήμα στη σταδιακή παγκοσμιοποίηση της αγοράς φυσικού αερίου, κάτι το οποίο κατά την άποψή μας θα είναι τελικά μάλλον προς όφελος των καταναλωτών και θα συμβάλλει στην εξομάλυνση της παγκόσμιας αγοράς ενέργειας.
