Αυστραλία: H μάχη παραδοσιακής και ηλεκτρικής αυτοκινητοβιομηχανίας
Shutterstock
Shutterstock

Αυστραλία: H μάχη παραδοσιακής και ηλεκτρικής αυτοκινητοβιομηχανίας

Όπως μας επισημαίνει το Bloomberg, η Ρωσία και η Αυστραλία είναι οι μόνες χώρες με ανεπτυγμένες οικονομίες που δεν έχουν ακόμα επιβάλει περιορισμούς στην εκπομπή καυσαερίων για τα νέα αυτοκίνητα που πωλούνται στις χώρες τους.

Αυτό όμως φαίνεται πως θα αλλάξει σύντομα, καθώς η κυβέρνηση του Anthony Albanese, του αρχηγού του εργατικού κόμματος που ανέλαβε την πρωθυπουργία τον Μάιο του 2022, σχεδιάζει να επιβάλει ορισμένους κανόνες σχετικά με το πόσο αποτελεσματικά καίνε τα καύσιμά τους τα αυτοκίνητα που θα πωλούνται από το 2025 και μετά.

Σύμφωνα με το σχετικό ρεπορτάζ του Reuters, οι κανόνες αυτοί θα γίνονται αυστηρότεροι από χρόνο σε χρόνο και μέχρι το 2028 θα μοιάζουν με τους αντίστοιχους των ΗΠΑ. Η περίοδος διαβούλευσης έχει ξεκινήσει από τον Φεβρουάριο, ενώ η κυβέρνηση έχει ήδη δημοσιοποιήσει ένα δικό της πρώτο «προτιμώμενο» σχέδιο. Στόχος αυτών των νέων κανόνων είναι η τιμωρία των αυτοκινητοβιομηχανιών που εισάγουν και πωλούν αυτοκίνητα που εκπέμπουν πολλά καυσαέρια και η ανταμοιβή αυτών που φέρνουν πιο «καθαρά» αυτοκίνητα.

Μέχρι τώρα τίποτα δεν ακούγεται παράξενο, καθώς γνωρίζουμε πως εδώ και δεκαετίες οι περισσότερες δυτικές χώρες κάνουν όλο και πιο αυστηρούς τους σχετικούς κανόνες, αρχικά προσπαθώντας να αναγκάσουν τις αυτοκινητοβιομηχανίες να κατασκευάζουν όλο και πιο αποδοτικούς και λιγότερο βλαβερούς για το περιβάλλον κινητήρες εσωτερικής καύσης και στη συνέχεια προσπαθώντας να τις αναγκάσουν να στραφούν προς την κατασκευή ηλεκτρικών αυτοκινήτων.

Η Αυστραλία όμως δεν είναι συνηθισμένη σε κάτι τέτοιο και οι κυβερνητικές προθέσεις έχουν προκαλέσει σημαντική αναταραχή, όχι μόνο ανάμεσα στους Αυστραλούς πολίτες και οδηγούς αυτοκινήτων αλλά και ανάμεσα στις αυτοκινητοβιομηχανίες που δραστηριοποιούνται στη χώρα και -μέχρι πριν μερικές μέρες- συμμετείχαν όλες στην τοπική ένωσή τους, τη Federal Chamber of Automotive Industries (FCAI).

Πέρα από το γεγονός πως αυτό αποτελεί κάτι νέο για τη χώρα, αποτελεί και κάτι σαν πρόκληση προς ένα μεγάλο μέρος των Αυστραλών ιδιοκτητών αυτοκινήτων. Και αυτό γιατί, σύμφωνα με το Bloomberg και το Reuters, το 80% περίπου των αυτοκινήτων που πωλούνται κάθε χρόνο στη χώρα είναι βενζινοκίνητα και πετρελαιοκίνητα ελαφρά φορτηγά και οχήματα τύπου SUV. Τα δύο πρώτα σε πωλήσεις αυτοκίνητα είναι δύο ελαφρά φορτηγά (ημιφορτηγά όπως λέμε συχνά εμείς), το Ford Ranger και το Toyota HiLux.

Δεν χρειάζεται και πολλή φαντασία για να καταλάβουμε πως τα σχέδια της κυβέρνησης έχουν προκαλέσει σημαντικές αντιδράσεις. Σύμφωνα με τη FCAI, το κυβερνητικό σχέδιο είναι πολύ επιθετικό, οι στόχοι του είναι πρακτικά ανεφάρμοστοι και οι ποινές εξαιρετικά αυστηρές. Η ένωση υποστηρίζει πως τα πρόστιμα στην ουσία θα επιβαρύνουν τους αγοραστές των αυτοκινήτων και πως κάποιες αυτοκινητοβιομηχανίες θα αναγκαστούν να αποχωρήσουν από την αυστραλιανή αγορά.

Όπως είπαμε προηγουμένως, μέλη της FCAI είναι όλες οι αυτοκινητοβιομηχανίες που δραστηριοποιούνται στη χώρα, ανάμεσα σε αυτές και οι νέες δυνάμεις όπως η Tesla και η Polestar. Αυτό όμως δεν είναι πια ακριβές, καθώς οι δύο αυτές επιχειρήσεις αποχώρησαν την προηγούμενη εβδομάδα από την ένωση, διαμαρτυρόμενες για τη στάση που τηρεί η ομοσπονδία απέναντι στα κυβερνητικά σχέδια.

Η Tesla (TSLA NASDAQ) άνοιξε πρώτη την πόρτα της εξόδου υποστηρίζοντας πως η θέση που εξέφρασε η ομοσπονδία περιείχε «εξώφθαλμα ψευδείς» δηλώσεις σχετικά με την πιθανή επίδραση των νέων κανόνων στις τιμές των αυτοκινήτων. Η Polestar (PSNY NASDAQ) που την ακολούθησε μία μέρα αργότερα, υποστήριξε πως δεν μπορεί πλέον να είναι μέλος μίας οργάνωσης που προσπαθεί να φέρει εμπόδια στον δρόμο της Αυστραλίας προς τη μείωση των εκπομπών καυσαερίων.

Θέση πάνω στο ζήτημα πήρε και η γερμανική Volkswagen (VOW3 XETRA), η οποία δήλωσε πως υποστηρίζει τη θέση της κυβέρνησης, διαχωρίζοντας τη θέση της από αυτήν της FCAI. Λίγο αργότερα μάθαμε τη θέση της Toyota (7203 TOKYO) σχετικά με το θέμα. Η ιαπωνική επιχείρηση στήριξε τη θέση της ομοσπονδίας και κάλεσε την κυβέρνηση να επανεξετάσει τις προτάσεις της, ειδικά την αυστηρότητα στην εφαρμογή τους και τις ποινές για τις εταιρείες που δεν θα προσαρμοστούν άμεσα.

Μετά από όλη αυτή τη φασαρία, η διοίκηση της ομοσπονδίας επανήλθε και δήλωσε πως δεν είναι δυνατόν να υποστηρίξει την εφαρμογή κανόνων που εξυπηρετούν τις ανάγκες των ιδιοκτητών ακριβών αυτοκινήτων και την ίδια στιγμή αφήνουν άλλους με λιγότερες επιλογές και αυξημένο κόστος.

Το γεγονός πως η ομοσπονδία πήρε μία τόσο ξεκάθαρη θέση, παρά τις αντιρρήσεις μελών της, εξηγείται και από το γεγονός πως τα ηλεκτρικά αυτοκίνητα δεν είναι και τόσο δημοφιλή στη χώρα. Τον μήνα που πέρασε, μόνο το 9,6% των νέων οχημάτων ήταν ηλεκτρικά, ενώ από τα 21.327 ελαφρά φορτηγά που πουλήθηκαν στο ίδιο διάστημα, μόνο ένα ήταν ηλεκτρικό.

Είναι λογικό για τη διοίκηση της ομοσπονδίας να θέλει να προστατεύσει την υφιστάμενη κατάσταση και να πετύχει ευνοϊκούς όρους για τη μετάβαση στα νέα δεδομένα. Απ’ ότι φαίνεται όμως, μάλλον το παράκανε κάπως, ίσως γιατί ο πρόεδρος και οι δύο αντιπρόεδροι προέρχονται από τη Mazda (7261 TOKYO), την Toyota και τη Nissan (7211 TOKYO) αντίστοιχα.

Και οι τρεις παραπάνω εταιρείες πωλούν στην Αυστραλία κυρίως αυτοκίνητα εσωτερικής καύσης και προφανώς δεν έχουν κανέναν λόγο να δώσουν ένα άμεσο πλεονέκτημα στους ηλεκτρικούς ανταγωνιστές τους. Ειδικά η Toyota, η οποία μπορεί να έχει πολύ σημαντικές πωλήσεις, υβριδικών κυρίως, «καθαρών» αυτοκινήτων, αλλά στην Αυστραλία πούλησε πέρυσι πάνω από 61.000 HiLux, δεν έχει κανέναν λόγο να διευκολύνει την Tesla και τις άλλες αμιγώς ηλεκτρικές εταιρείες.

Μπορεί η ιαπωνική εταιρεία να είναι πρώτη σε συνολικές πωλήσεις αυτοκινήτων στην Αυστραλία, με τη βοήθεια και των ελαφρών φορτηγών της αλλά η Tesla καταλαμβάνει ήδη την όγδοη θέση από πλευράς πωλήσεων χωρίς τη βοήθεια των επιδοτήσεων και των αυστηρών κανόνων που υπάρχουν σε άλλες χώρες. Δεν χρειάζεται πολλή σκέψη για να καταλάβουμε πόσο θα ευνοηθεί η αμερικανική εταιρεία αν ξαφνικά οι κανόνες στην Αυστραλία αλλάξουν υπέρ των ηλεκτρικών οχημάτων.

Η αλήθεια είναι πως ακόμα δεν είμαστε σε θέση να πούμε τι θα γίνει τελικά με τις προτάσεις της κυβέρνησης. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του Bloomberg, ο αρμόδιος υπουργός φαίνεται πως είναι διατεθειμένος να συζητήσει, καλή τη πίστει όπως είπε, κάποιες αλλαγές στα σχέδιά του με βάση τις παρατηρήσεις της FCAI. Ταυτόχρονα όμως διέψευσε κατηγορηματικά τους ισχυρισμούς της FCAI σχετικά με τη σημαντική αύξηση στην τιμή μοντέλων όπως το HiLux που θα προκαλέσει η εφαρμογή των νέων κανόνων.

Είναι βέβαιο πως αυτή τη στιγμή γίνεται και μία μεγάλη παρασκηνιακή αναμέτρηση μεταξύ των παραδοσιακών και των νέων αυτοκινητοβιομηχανιών, με την κάθε μία από τις δύο πλευρές να προσπαθεί να πείσει την κυβέρνηση και τον αρμόδιο υπουργό να καταλήξουν σε ένα σχέδιο κανόνων πιο κοντά σε ό,τι τους συμφέρει.

Χωρίς να ξέρουμε κάτι περισσότερο από αυτά που διαβάσαμε στον διεθνή Τύπο, υποθέτουμε πως σημαντικό ρόλο στην έκβαση αυτής της μάχης θα παίξει η άποψη των Αυστραλών πολιτών οι οποίοι θα φροντίσουν να ενημερώσουν σχετικά τους βουλευτές τους και τα πολιτικά κόμματα. Αν αγαπούν πραγματικά τα ελαφρά φορτηγά τους, δεν θα πρέπει να εκπλαγούμε αν τελικά οι κανόνες που ετοιμάζει η κυβέρνηση αποδειχθούν πολύ πιο ελαστικοί από το αρχικό της σχέδιο.