Στο κατώφλι της επανάστασης που έφερε η ηλεκτρική ενέργεια στην αυτοκίνηση, μια έκθεση στο Μπιλμπάο έρχεται να υπενθυμίσει γιατί ορισμένα αμάξια δεν θα γεράσουν ποτέ. Το περίφημο Γκούγκενχαϊμ άνοιξε τις πύλες του για να δεχτεί τη φορά αυτή, όχι πίνακες ή γλυπτά καταξιωμένων καλλιτεχνών, αλλά αυτοκίνητα από τις αρχές του περασμένου αιώνα ως τις μέρες μας. Πρόκειται βεβαίως για σαράντα αριστουργήματα σε τέσσερις τροχούς, το καθένα από τα καλύτερα του είδους του με όρους ομορφιάς, σπανιότητας, τεχνικής και επιδόσεων. Πολλά από αυτά δεν έχουν εγκαταλείψει ποτέ το γκαράζ του ιδιοκτήτη τους ή τα ιδρύματα στα οποία φυλάσσονται ως κόρη οφθαλμού και ως εκ τούτου παρουσιάζονται για πρώτη φορά στο ευρύ κοινό.
Πέρα από γιορτή για τους λάτρεις του αυτοκινήτου, το γεγονός εξετάζει τις συνδέσεις του αμαξιού με όλα τα πεδία της τέχνης, τη ζωγραφική, τη γλυπτική, την αρχιτεκτονική, τη φωτογραφία και τον κινηματογράφο. Τοποθετημένα στο επίκεντρο των αιθουσών, τα αυτοκίνητα περιβάλλονται από σημαντικά έργα τέχνης και αρχιτεκτονικής, όπου ο θεατής κάνει το δικό του ταξίδι. Παράλληλα, η έκθεση ρίχνει φως στις συγγένειες μεταξύ τεχνολογίας και τέχνης, δείχνοντας για παράδειγμα πώς η χρήση της αεροδυναμικής σήραγγας βοήθησε να σχεδιαστεί το αυτοκίνητο αεροδυναμικά ώστε να κινείται πιο γρήγορα με μεγαλύτερη οικονομική χρήση ισχύος. Η τεχνολογική επανάσταση αντανακλάται στις συνθέσεις του φουτουριστικού κινήματος, της ρωσικής πρωτοπορίας και σε μεταγενέστερους δημιουργούς. Και βέβαια, υπήρξε επιδραστική στο βιομηχανικό σχεδιασμό, από τις οικιακές συσκευές ως τις μηχανές παραγωγής.
Καθώς φεύγει από τα συνήθη, η έκθεση σχεδιάστηκε από έναν φανατικό συλλέκτη σπάνιων αυτοκινήτων, τον Βρετανό αρχιτέκτονα Νόρμαν Φόστερ (νικητής του Βραβείου Αρχιτεκτονικής Pritzker το 1999). «Πάντοτε είχα πάθος για το σχέδιο σε ατμομηχανές, αεροσκάφη και αυτοκίνητα και είχα το προνόμιο να πιλοτάρω πολλά διαφορετικά είδη αεροπλάνων, ελικοπτέρων, ηλεκτροκίνητων αεροπλάνων, τζετ και να μπορώ να οδηγώ μια μεγάλη ποικιλία οχημάτων», δήλωσε ο Φόστερ στα εγκαίνια της έκθεσης.
«Έτσι, πλησίασα το Guggenheim στη Νέα Υόρκη ρίχνοντας την ιδέα της έκθεσης. Τους άρεσε και μου ζήτησαν να την υλοποιήσω». Ο επιμελητής είχε απόλυτη ελευθερία ως προς την επιλογή των εκθεμάτων. «Προφανώς πίσω από την επιλογή, υπήρξαν πολλές ευχάριστες συζητήσεις με άτομα των οποίων την κρίση σέβομαι, αλλά τελικά είναι μια προσωπική επιλογή», είπε. «Είναι εντελώς υποκειμενικό».
Εννέα από τα αυτοκίνητα που παρουσιάζονται είναι από τη συλλογή του ίδιου του Foster, συμπεριλαμβανομένου του Chrysler Airflow από το 1934, μιας Jaguar E-Type από το 1961 και του πράσινου Dymaxion Car 4 του 2010. Κατά την είσοδό τους στον εκθεσιακό χώρο, οι επισκέπτες καλωσορίζονται από οχήματα του 20ου αιώνα, συμπεριλαμβανομένου του πρώτου αυτοκινήτου της Porsche, μιας Porsche Phaeton και μιας Rolls Royce 40/50 Alpine Eagle του 1914.
Όλα τα αμάξια εκτίθενται σε υπερυψωμένες μαύρες πλατφόρμες, σχεδιασμένες από τον Foster. Από οχήματα μαζικής παραγωγής όπως το κοσμαγάπητο «κατσαριδάκι» Volkswagen Beetle του 1951 και ένα αυθεντικό Mini Cooper μέχρι το χαμηλότερο αυτοκίνητο στον κόσμο –το πρωτότυπο σπορ αυτοκίνητο Lancia Stratos Zero – και μια αγωνιστική Mercedes AMG Formula από το 2020, οι επισκέπτες μπορούν να παρακολουθήσουν την ιστορία και του design της αυτοκίνησης μέσα από μία εμπειρία τέχνης και πολυμέσων.
Motion: Autos, Art, Architecture στο Γκούγκενχαϊμ του Μπιλμπάο έως τις 18/9.
