Η αμερικανική κεντρική τράπεζα συνεδριάζει την Τρίτη και την Τετάρτη και οι προσδοκίες στις αγορές τη θέλουν να ανοίγει την πόρτα στον περιορισμό του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης, της μείωσης δηλαδή του ποσού ομολόγων που αγοράζει σε μηνιαία βάση με κύριο κριτήριο τις εξελίξεις στην αγορά εργασίας των ΗΠΑ.
Οι αξιωματούχοι της Federal Reserve και ο επικεφαλής της Jerome Powell έχουν δηλώσει ότι το ποσό των $120 δισ. που δαπανά μηνιαίως για αγορές ομολόγων μπορεί να μειωθεί αργότερα φέτος, ένα πρώτο βήμα προς τον τερματισμό των έκτακτων πολιτικών που υιοθέτησε την άνοιξη του 2020 για να αντιμετωπιστούν οι επιπτώσεις της πανδημίας.
Ωστόσο, τα στοιχεία του Αυγούστου που έδειξαν κάμψη στον ρυθμό δημιουργίας θέσεων εργασίας, μόνο 235,000 δουλειές προστέθηκαν στην οικονομία τον περασμένο μήνα, μπορεί να ωθήσουν τη Fed στο να κρατήσει τις επιλογές της ανοιχτές – να αρχίσει να περιορίζει το πρόγραμμα μετά τη συνεδρίαση του Νοεμβρίου, αν ο ρυθμός στην αγορά εργασίας ανακάμψει, η να καθυστερήσει ακόμη το λεγόμενο «taper» αν διαπιστωθεί ότι η πανδημία φρενάρει την ανάπτυξη της οικονομίας.
Περίπου το 60% των οικονομολόγων αναμένει την πρώτη μεταβολή στις μηνιαίες αγορές ομολόγων τον Δεκέμβριο, έχοντας αναθεωρήσει χαμηλότερα τις προβλέψεις τους για τον φετινό ρυθμό ανάπτυξης.
Θα είναι δύσκολο να αποφασιστεί μείωση των αγορών ομολόγων σε περίπτωση που ο ρυθμός αύξησης των θέσεων εργασίας επιβραδυνθεί σημαντικά.
Η Fed τότε θα περιμένει για τα νέα στοιχεία από την αγορά εργασίας και αν συνεχίσουν να είναι απογοητευτικά θα αποφασίσει να καθυστερήσει την κίνηση.
Τα επόμενα στοιχεία για την αγορά εργασίας θα δημοσιευτούν στις 8 Οκτωβρίου και θα δείξουν αν η πανδημία COVID-19 έχει βαθύτερες επιπτώσεις στην οικονομία από ότι προέβλεπε η Fed το καλοκαίρι.
Στη συνεδρίαση της Τρίτης και Τετάρτης η κεντρική τράπεζα θα δώσει στη δημοσιότητα τις νέες προβλέψεις της για την οικονομία και την πορεία των επιτοκίων. Οι νέες προβλέψεις θα ενσωματώσουν τα στοιχεία του καλοκαιριού που έδειξαν ότι προστέθηκε σχεδόν ένα εκατομμύριο θέσεων εργασίας τον Ιούνιο και τον Ιούλιο πριν την επιβράδυνση του ρυθμού τον Αύγουστο, τον υψηλό ρυθμό πληθωρισμού και την έξαρση των κρουσμάτων COVID-19 που επισκίασαν το κύμα της πανδημίας του περυσινού καλοκαιριού.
Οι αξιωματούχοι της Fed φαίνονταν να είναι πολύ κοντά σε απόφαση για το tapering στα τέλη Ιουλίου αλλά τα μακροοικονομικά στοιχεία που ακολούθησαν τους ανάγκασαν να κοιτάξουν προς άλλη κατεύθυνση και να περιμένουν πρόσθετα πληροφορίες πριν πάρουν την τελική απόφαση.
Η Fed είχε πει τον Δεκέμβριο ότι δεν θα αποφασίσει μεταβολή στο πρόγραμμα αγορών ομολόγων μέχρις ότου υπάρξει σημαντική περαιτέρω πρόοδος στην ανάκτηση των 10 εκατ. θέσεων εργασίας που χάθηκαν λόγω της πανδημίας.
Η απόφαση να συνδέσει τις απώλειες θέσεων εργασίας με τη νομισματική πολιτική που θα ακολουθούσε είχε λογική τότε καθώς υπήρχαν ανησυχίες για επιστροφή της οικονομίας σε ύφεση με τα εμβόλια να μην έχουν διανεμηθεί ευρέως.
Σήμερα παραμένει εξαρτημένη από την πορεία της ανάκαμψης στην αγορά εργασίας. Τον Αύγουστο η μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου είχε ανακτήσει λιγότερο από το ήμισυ των 10 εκατ. θέσεων εργασίας που είχε χαθεί.
Στο συμβούλιο της Fed υπάρχουν και οι συντηρητικές φωνές που πιστεύουν οτι το tapering πρέπει να έλθει νωρίτερα και όχι αργότερα. Το επιχείρημα τους είναι οτι οι αγορές ομολόγων κάθε μήνα δεν βοηθούν σημαντικά τις προσλήψεις αλλά αποτελούν κίνδυνο καθώς όσο τα μακροχρόνια επιτόκια κρατούνται σε χαμηλά επίπεδα ενδέχεται να δημιουργηθούν φούσκες στις τιμές των κατοικιών και σε άλλες αγορές κινητών αξιών.
Με τον πληθωρισμό πάνω από τις προβλέψεις τους τελευταίους μήνες, υπάρχουν και φωνές που θέλουν τις μηνιαίες αγορές ομολόγων να σταματήσουν τον επόμενο χρόνο. Όμως η πρόσφατη επιβράδυνση του πληθωρισμού που επιβεβαίωσε τις εκτιμήσεις της πλειοψηφίας των μελών του συμβουλίου της Fed μπορεί να μετριάσει την όποια διάθεση για γρήγορη αντίδραση.
Η διάσταση απόψεων σε θέματα νομισματικής πολιτικής σε μια περίοδο που τα οικονομικά στοιχεία μεταλλάχτηκαν από πολύ απαισιόδοξα σε ενθουσιώδη σημαίνει ότι η Fed τελικά θα θελήσει να διατηρήσει τις επιλογές της ανοιχτές.
Αρκετοί οικονομολόγοι εκτιμούν οτι η όλη συζήτηση για το πότε θα αποφασιστεί το tapering τείνει να γίνει υπερβολική καθώς μια καθυστέρηση ενός η δύο μηνών όσον αφορά στο πότε θα αρχίσουν οι μειώσεις αγορών ομολόγων δεν θα κάνει μεγάλη διαφορά.
Θα στείλει όμως ένα δυνατό μήνυμα ότι η νομισματική πολιτική των ΗΠΑ κλείνει τον φάκελο της πανδημικής κρίσης και η συζήτηση στην επόμενη φάση θα εστιάσει στο πότε ο πληθωρισμός θα αναγκάσει τη Fed να ανεβάσει τα παρεμβατικά της επιτόκια από τα τωρινά επίπεδα κοντά στο μηδέν.
