Αφού γλιτώσαμε (;) από την πανδημία και ξεπεράσαμε με εντυπωσιακή άνεση το κραχ του Μαρτίου 2020, δεν μας φοβίζει ούτε ο πληθωρισμός, ούτε η ενεργειακή κρίση. Κάπως έτσι περιγράφουν αναλυτές και στελέχη της αγοράς την αντίληψη που κυριαρχεί σήμερα σε αγορές και οικονομίες. Από τη μία βλέπουμε συσσωρευμένα προβλήματα παντού. Εξαιτίας της εκ νέου έξαρσης της πανδημίας, της συνεχιζόμενης αδυναμίας της παραγωγής να καλύψει τη ζήτηση και της επιτάχυνσης του πληθωρισμού. Από την άλλη, στις τάξεις των επενδυτών υπάρχει μεγάλη αισιοδοξία για το μέλλον, καθώς επικρατεί η θεωρία του παροδικού φαινομένου για τον πληθωρισμό.
Οι ειδικοί, αναλύοντας όλους τους πρόδρομους δείκτες του τελευταίου διαστήματος, καταλήγουν σε τέσσερα βασικά συμπεράσματα που σχετίζονται με την ανάπτυξη, την εξέλιξη της πανδημίας, τη διάρκεια του πληθωριστικού τούνελ και την αισιοδοξία των επενδυτών και συνθέτουν το υφιστάμενο κλίμα:
Πρώτον, η ανάπτυξη στο τελευταίο τρίμηνο του 2021 και στο πρώτο τρίμηνο του 2022 δεν πρόκειται να εκπλήξει θετικά, όπως συνέβη στο τρίμηνο Ιουλίου-Σεπτεμβρίου λόγω του τουρισμού. Το εξάμηνο που έχουμε μπροστά μας αναμένεται να είναι βαρύ, καθώς οι χειμερινοί μήνες θα επηρεαστούν πολύ από τις αυξημένες τιμές στην ενέργεια. Η Oxford Economics προχωρά στην υποβάθμιση των προβλέψεων για την ανάπτυξη στην Ευρώπη, επισημαίνοντας ότι παρά το γεγονός πως η οικονομία συνεχίζει να αναπτύσσεται, το momentum υποχώρησε ραγδαία τον Οκτώβριο επειδή εξασθενούν τα κέρδη από την επανεκκίνηση των οικονομιών. Πλέον ο βρετανικός οίκος προβλέπει ανάπτυξη 4,2% το 2022 στην Ευρώπη, έναντι 4,5% που προέβλεπε πριν από ένα μήνα.
Δεύτερον, η πανδημία δεν απειλεί ευθέως με εκτροχιασμό την οικονομία, αν και οι κίνδυνοι που σχετίζονται με τον covid-19 έχουν επιστρέψει.
Τρίτον, ο πληθωρισμός θα εξασθενήσει προς το τέλος του 2022 και θα υποχωρήσει κοντά στο 1% το 2023. Παρ’ όλα αυτά, η παγκόσμια οικονομία θα παραμείνει για αρκετό καιρό ακόμη στο πληθωριστικό τούνελ που διανύει τους τελευταίους μήνες. Οι σημερινές προβλέψεις τοποθετούν τον πληθωρισμό στο 2,4% το 2021, στο 2% το 2022 και στο 1,2% το 2023, καθώς τα μεγαλύτερα προβλήματα παγκόσμιου βεληνεκούς θα αρχίσουν να επιλύονται ενώ οι τιμές της ενέργειας εκτιμάται ότι θα σημειώσουν μεγάλη πτώση από το β’ τρίμηνο του 2022. Παρ’ όλα αυτά βρισκόμαστε ακόμα βαθιά μέσα στο πληθωριστικό τούνελ. Η Oxford Economics τονίζει ότι οι δείκτες ZEW και Sentix αντανακλούν τα τεράστια προβλήματα στις εφοδιαστικές αλυσίδες, από τα logistics και την προμήθεια πρώτων υλών μέχρι τις ελλείψεις προσωπικού και το υψηλό ενεργειακό κόστος.
Είναι χαρακτηριστικό ότι η καταλυτική για την ευρωπαϊκή οικονομία βιομηχανική παραγωγή της Γερμανίας έχει επηρεαστεί πολύ αρνητικά και βρίσκεται σήμερα 9,5% χαμηλότερα από τα προ πανδημίας επίπεδα. Την ίδια ώρα, οι τιμές στην ενέργεια ωθούν τον πληθωρισμό σε επίπεδα που είχαμε να δούμε εδώ και δεκαετίες.
Τέταρτον, οι επενδυτές παραμένουν αισιόδοξοι και βλέπουν τον ορίζοντα σχετικά καθαρό και απαλλαγμένο από τα υφιστάμενα προβλήματα, επίσης σύμφωνα με τους ZEW και Sentix. Η μεγάλη υποχώρηση των πληθωριστικών προσδοκιών της αγοράς για τους επόμενους έξι μήνες είναι το πιο αξιοσημείωτο στοιχείο των ερευνών, βάσει των οποίων καταρτίζονται οι δείκτες. Διότι υποδεικνύει ότι οι επενδυτές βλέπουν πιο μακριά και πιστεύουν ότι το υφιστάμενο πληθωριστικό σπιράλ θα εξασθενήσει σχετικά σύντομα. Βέβαια, η Oxford Economics προειδοποιεί ότι τα ευρήματα των εν λόγω δεικτών θα πρέπει να επιβεβαιωθούν από τους δείκτες που σχετίζονται περισσότερο με την πραγματική οικονομία όπως ο δείκτης οικονομικού κλίματος και οι δείκτες υπεύθυνων προμηθειών PMI.
Όπως και να’ χει, η βασική πεποίθηση σήμερα είναι ότι τα προβλήματα που συνδέονται με τον πληθωρισμό θα αρχίσουν να εξασθενούν το 2022 και θα υποχωρήσουν αισθητά μετά το ερχόμενο καλοκαίρι.
