Ακόμη και οι πιο θερμοί υποστηρικτές του σεναρίου το οποίο ήθελε τη Fed και την ΕΚΤ -ή τουλάχιστον μία από τις δύο- να καταφέρνουν να προσγειώσουν ομαλά τις οικονομίες τους, ρίχνοντας δηλαδή τον πληθωρισμό χωρίς ύφεση, από χθες έχουν αλλάξει γνώμη. Η Κριστίν Λαγκάρντ φόρεσε στη συνέντευξη Τύπου το πιο… hawkish κοστούμι της και σε απόλυτο συντονισμό με τον Τζέι Πάουελ της Fed και τον Άντριου Μπέιλι της Bank of England, άνοιξαν διάπλατα την πόρτα στην επερχόμενη ύφεση.
Αμέσως μετά τις δηλώσεις της Λαγκάρντ, οι ευρωπαϊκές αγορές σημείωσαν πτώση 3,5% έως το κλείσιμο και ακολούθησαν οι δείκτες της Wall Street με απώλειες έως και άνω του 3%, με τον δείκτη φόβου να εκτινάσσεται άνω του 10%, αντανακλώντας τις ανησυχίες. Οι επενδυτές δεν τρόμαξαν εξαιτίας των παράλληλων αυξήσεων των επιτοκίων κατά 50 μονάδες βάσης σε ΗΠΑ, Ευρωζώνη και Μ. Βρετανία, αφού και οι τρεις κεντρικές τράπεζες πάτησαν φρένο τον Δεκέμβριο, από το 0,75% που αύξησαν τα επιτόκια τους προηγούμενους μήνες.
Αυτό που έδωσε αφορμή στους πωλητές να πάρουν τα ηνία και να κοκκινίσουν τα χρηματιστηριακά ταμπλό, ήταν η έμμεση παραδοχή των κεντρικών τραπεζιτών, ότι τα επιτόκια θα κορυφωθούν υψηλότερα απ’ ότι αναμενόταν πριν λίγο καιρό και θα παραμείνουν σε υψηλά δεκαετιών για μεγάλο χρονικό διάστημα. Οι επενδυτές εξέλαβαν τα μηνύματα των κεντρικών τραπεζιτών ως «υπόσχεση ύφεσης».
Οικονομίες που είχαν μάθει να λειτουργούν εδώ και περίπου 15 χρόνια με αρνητικά, μηδενικά ή πολύ χαμηλά επιτόκια, καλούνται τουλάχιστον μέχρι και το 2025 να συνηθίσουν σε περιβάλλον ακριβού χρήματος, μία συνθήκη που δεδομένα επιδεινώνει το κλίμα για τους επενδυτές. Δεν είναι τυχαίο ότι το ευρώ, ενώ αμέσως μετά τις δηλώσεις της Λαγκάρντ, έφτασε στα 1,073 δολάρια που είναι υψηλό μηνών, στη συνέχεια απώλεσε τα κέρδη του γιατί πολύ φυσιολογικά το επενδυτικό κλίμα γύρισε υπέρ του δολαρίου που παίζει το ρόλο ασφαλούς καταφυγίου. Ταυτόχρονα, η απόδοση του γερμανικού 10ετούς ομολόγου ενισχύθηκε σχεδόν κατά 10% στον απόηχο των δηλώσεων της Λαγκάρντ για να περιορίσει στη συνέχεια την άνοδό του.
Είναι σαν οι κεντρικοί τραπεζίτες να λένε στους επενδυτές, «μείνετε μακριά από επενδύσεις ρίσκου», όπως οι μετοχές, για την επόμενη διετία, επιβεβαιώνοντας τις περισσότερες προβλέψεις των επενδυτικών οίκων, όπως της BofA, της Goldman Sachs, της HSBC, και της JPMorgan, που κάνουν λόγο για μικρά έως μηδενικά κέρδη το επόμενο δωδεκάμηνο.
Οι σημαντικότερες κεντρικές τράπεζες του πλανήτη εισέρχονται από αυτή την εβδομάδα σε νέα φάση και πλέον η κούρσα για το ποια θα κινηθεί πιο επιθετικά, πιο αποφασιστικά και πιο αποτελεσματικά για να «σκοτώσει» τον πληθωρισμό και την ακρίβεια, περνάει σε άλλο επίπεδο.
Είναι αλήθεια ότι τα στοιχεία για τον πληθωρισμό δείχνουν ότι το φαινόμενο κορυφώθηκε τον Οκτώβριο. Όμως υπάρχουν δύο σενάρια τα οποία δεν αφήνουν μεγάλα περιθώρια αισιοδοξίας. Το πρώτο θέλει τον πληθωρισμό να επιταχύνει και πάλι, στην περίπτωση που οι τιμές του φυσικού αερίου εκτιναχθούν εκ νέου ως αποτέλεσμα είτε χαμηλότερων από το συνηθισμένο θερμοκρασιών στην Ευρώπη, είτε νέων γεωπολιτικών εντάσεων. Το δεύτερο σενάριο, θέλει τον πληθωρισμό να αποδεικνύεται πολύ πιο επίμονος από τις αρχικές εκτιμήσεις και να παραμένει για πολλούς μήνες κοντά στα τρέχοντα επίπεδα, πριν πάρει την κατιούσα.
Η Capital Economics τονίζει ότι η πιθανότητα ύφεσης στην Αμερική μέσα στους επόμενους 6 μήνες έχει αυξηθεί στο 90% και ποτέ στο παρελθόν δεν είχε φτάσει τόσο ψηλά χωρίς τελικά να ακολουθήσει ύφεση. Στην Ευρώπη η ύφεση θα είναι πιο βαθιά με το ΑΕΠ της Ευρωζώνης να συρρικνώνεται κατά 1% και της Μ. Βρετανίας κατά 2% το 2023. Η ύφεση δεν θα μοιάζει με την κρίση του 2008-09 και την ακαριαία κατάρρευση της δραστηριότητας το 2020, όμως οι επενδυτές ανησυχούν για το ενδεχόμενο μιας κρίσης με διαφορετικά χαρακτηριστικά, όπως λ.χ. μίας μακράς περιόδου στασιμοπληθωρισμού.
