Το Νορβηγικό πετρελαϊκό ταμείο, ή όπως επισήμως ονομάζεται «Κυβερνητικό συνταξιοδοτικό διεθνές επενδυτικό ταμείο», διαχειρίζεται το μεγαλύτερο μέρος των εσόδων που φέρνει η εκμετάλλευση των πετρελαϊκών κοιτασμάτων της χώρας. Η δημιουργία του αποφασίστηκε το 1990, 21 χρόνια μετά την ανακάλυψη των μεγάλων κοιτασμάτων στην Βόρεια Θάλασσα και τελεί υπό την εποπτεία της κυβέρνησης και του κοινοβουλίου της χώρας.
Τα πρώτα χρήματα μπήκαν στο ταμείο το 1996 και αυτή την περίοδο τα χρήματα που διαχειρίζεται φθάνουν περίπου τα 1,3 τρισεκατομμύρια δολάρια, τα 2/3 των οποίων έχουν προέλθει από τις αποδόσεις του ταμείου όλα αυτά τα χρόνια, αφού η μέση ετήσια απόδοση ανέρχεται στο 6,3%.
Το 2020 ξεκίνησε πολύ άσχημα, αφού το πρώτο τρίμηνο είχε αρνητική απόδοση κατά 14,6%, αλλά τελείωσε πολύ καλά, καθώς οι μεγάλες επενδυτικές θέσεις του ταμείου σε μετοχές μεγάλων τεχνολογικών εταιρειών γύρισαν τα πράγματα προς το καλύτερο και η τελική απόδοση ήταν θετική κατά 10,9% για όλη την χρονιά.
Μέσα σε αυτήν την πολύ ενδιαφέρουσα χρονιά έγινε και μία μεγάλη αλλαγή. Τον Σεπτέμβριο άλλαξε ο επενδυτικός διευθυντής του ταμείου, καθώς την θέση ανέλαβε ο Nicolai Tangen, νορβηγός διαχειριστής κεφαλαίων που διηύθυνε για πολλά χρόνια το AKO Capital LLP, hedge fund που είχε ιδρύσει ο ίδιος.
Η απόφαση της νορβηγικής κυβέρνησης να τον τοποθετήσει σε αυτή την θέση δεν άρεσε καθόλου σε όσους πιστεύουν πως ένας διευθυντής hedge fund δεν είναι ο κατάλληλος άνθρωπος για την θέση και λένε πως «δεν μπορεί να εμπιστευόμαστε την περιουσία των συνταξιούχων της χώρας σε έναν «παίκτη» των χρηματιστηριακών αγορών».
Πάρα τις σημαντικές αντιδράσεις, ο Tangen ανέλαβε την διεύθυνση του ταμείου τον περασμένο Σεπτέμβριο, αφού πρώτα μεταβίβασε το μερίδιό του στην AKO Capital σε έναν φιλανθρωπικό λογαριασμό και μετέφερε όλη την προσωπική του περιουσία (ύψους πολλών εκατοντάδων εκατομμυρίων δολαρίων) σε τραπεζικό λογαριασμό σε νορβηγική τράπεζα.
Πριν μερικές μέρες γνωστοποιήθηκε η επενδυτική πολιτική που θα ακολουθήσει το ταμείο για το 2021 και το 2022. Η πολιτική δεν ξεφεύγει σημαντικά από αυτήν που ακολουθείται εδώ και χρόνια, έχει όμως κάποιες αλλαγές σε σχέση με το παρελθόν οι οποίες θα πρέπει να εγκριθούν από το κοινοβούλιο της χώρας.
Ο αριθμός των μετοχών που περιλαμβάνονται στο επενδυτικό χαρτοφυλάκιο του ταμείου θα μειωθεί από περίπου 8.800 σε περίπου 6.600 με στόχο την ακόμα πιο ενεργή και εύκολη διαχείριση του χαρτοφυλακίου. Αυτό πρακτικά θα γίνει με την πώληση πολλών μικρών θέσεων, αφού οι μετοχές που θα «κοπούν» δεν θα αντιπροσωπεύουν πάνω από το 2% της αξίας του χαρτοφυλακίου.
Επίσης, θα συνεχιστεί η έξοδος από εταιρείες που έχουν πολύ χαμηλή βαθμολογία στην κλίμακα ESG. Μετά από τις πετρελαϊκές εταιρείες τις οποίες πούλησε σχεδόν όλες μέσα στο 2020, σειρά έχουν οι εταιρείες από χώρες με χαμηλές επιδόσεις στην προστασία των ανθρώπινων δικαιωμάτων, και το υπουργείο οικονομίας απαγόρευσε την επένδυση σε μετοχές από την Σαουδική Αραβία και την Ρουμανία, παρά το γεγονός ότι αυτές περιλαμβάνονται στον χρηματιστηριακό δείκτη αναφοράς για τις επενδύσεις του ταμείου, τον δείκτη FTSE Global All Cap.
Μάλιστα, δεν αποκλείεται η αλλαγή του δείκτη αναφοράς αν κριθεί πως περιλαμβάνει πολλές εταιρείες που δεν πληρούν τα αυστηρά ηθικά επενδυτικά κριτήρια που έχει θέσει η νορβηγική κυβέρνηση υπό τις οδηγίες του κοινοβουλίου.
Πέρα από τις αλλαγές που χρειάζονται κοινοβουλευτική έγκριση, μεγάλο ενδιαφέρον έχει η αναλυτική παρουσίαση της επενδυτικής στρατηγικής. Είναι σαφές πως ο Tangen θέλει να προετοιμάσει το ταμείο για τις δύσκολες μέρες που υποθέτει πως θα έρθουν κάποια στιγμή, κυρίως λόγω της ανησυχίας του για πιθανή έξαρση του πληθωρισμού.
Ο Tangen θέλει οι διαχειριστές του να είναι συνεχώς σε εγρήγορση και δίνει πολύ μεγάλη έμφαση στην συνεχή παρακολούθηση των εταιρειών στις οποίες έχουν επενδύσει, των οικονομικών τους αποτελεσμάτων αλλά και των επιδόσεων τους στα θέματα που σχετίζονται με το περιβάλλον, την κοινωνία και την εταιρική διακυβέρνηση.
Ο Tangen δηλώνει πως το ταμείο θα ψηφίζει στις γενικές συνελεύσεις των εταιρειών που έχει στο χαρτοφυλάκιό του, δημοσιοποιώντας τις επιλογές του πριν τις γενικές συνελεύσεις, θα βρίσκεται σε στενή επαφή με τις διοικήσεις τους και δεν θα διστάσει να ζητήσει ευθύνες από τα διοικητικά συμβούλιά τους όταν τα πράγματα δεν πάνε καλά. Επίσης, μεγάλη έμφαση θα δοθεί στον αυστηρό έλεγχο των λογιστικών καταστάσεων κάθε εταιρείας, όπως και της εν γένει αξιοπιστίας της.
Με λίγα λόγια, το ταμείο θα επενδύει σε λιγότερες εταιρείες, τις οποίες θα επιλέγει με πιο αυστηρά κριτήρια, όχι μόνο οικονομικής αλλά και ηθικής φύσεως. Όπως δήλωσε και ο υπουργός Οικονομικών της χώρας, τα κριτήρια E.S.G. θα κυριαρχούν για δεκαετίες και πέρα από τις οικονομικές επιδόσεις θα μετρούν όλο και πιο πολύ η ηθική στάση και η υπευθυνότητα κάθε εταιρείας.
Επειδή το νορβηγικό ταμείο δεν είναι το μόνο που σκέφτεται με αυτό τον τρόπο, αυτό σημαίνει πως όσο περνά ο καιρός, τόσο πιο δύσκολο θα είναι για μία επιχείρηση που δεν πληροί τα παραπάνω κριτήρια να προσελκύσει τους μεγάλους διεθνείς επενδυτές.
Αυτό φυσικά ισχύει και για την χώρα μας και το χρηματιστήριό μας. Παρά το γεγονός πως τώρα τελευταία γίνονται αρκετές κινήσεις από την μεριά των εισηγμένων εταιρειών και του χρηματιστηρίου, είναι γεγονός πως βρισκόμαστε λίγο πίσω στον συγκεκριμένο τομέα. Όμως, μερικά παραδείγματα εταιρειών που έχουν ήδη πείσει τους ξένους θεσμικούς επενδυτές πως έχουν πάρει πραγματικά στα σοβαρά την υπόθεση E.S.G., σίγουρα θα δείξουν τον δρόμο και στις υπόλοιπες που δεν το έχουν καταφέρει ακόμα.
Η χρηματιστηριακή πορεία της TΕΡΝΑ Ενεργειακής και της Mytilineos, αλλά και η σημαντική άνοδος της μετοχής της ΤΙΤΑΝ λίγο αφού ανακοίνωσε τους νέους στόχους της στον τομέα E.S.G. σίγουρα δείχνουν προς κάθε εισηγμένη εταιρεία πως ο δρόμος για την προσέλκυση μεγάλων διεθνών μετόχων περνά πλέον μέσα από την φροντίδα για το περιβάλλον, την κοινωνική ευθύνη και την διαφανή διοίκηση.
Αποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, ουδεμία διασφάλιση δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.
