Όλοι όσοι είναι εξοικειωμένοι με τις αγορές μετοχών, συναλλάγματος και κρυπτονομισμάτων, συχνά συναντούν κυκλώματα απατεώνων, που με την απατηλή υπόσχεση του εύκολου, άκοπου και γρήγορου κέρδους, αποσπούν κεφάλαια από ανυποψίαστους επενδυτές. Μιλάμε για κυκλώματα απατεώνων που απευθύνονται κυρίως σε μικροεπενδυτές ή ανθρώπους εντελώς άσχετους με τα χρηματιστηριακά.
Γνωρίζουμε ότι ο χώρος των χρηματιστηριακών αγορών, δεν είναι μοναστήρι, ούτε ένας φιλανθρωπικός σύλλογος. Είναι ένας χώρος συναλλαγών, που έχει ως πρωτογενές προϊόν το χρήμα, το κέρδος, την υπεραξία. Είναι ένας χώρος που απαιτεί γνώσεις, πληροφόρηση και αυστηρή πειθαρχία. Είναι ένας χώρος που δεν μοιράζει εύκολα κέρδη, αλλά μπορεί να οδηγήσει με ιδιαίτερα εύκολο τρόπο σε μεγάλες ζημίες.
Όπως έλεγε ο σπουδαίος χρηματιστηριακός μου μέντορας, κάθε πρωί, πριν αρχίσει η χρηματιστηριακή συνεδρίαση: «πριν σηκώσεις το τηλέφωνο για να μιλήσεις με τους πελάτες σου ή να δώσεις εντολή στον trader (αντικρυστή) στo floor (στον κύκλο των συναλλαγών) να θυμάσαι, ότι απέναντί σου βρίσκονται τουλάχιστον 10.000 επαγγελματίες που έχουν καλύτερα πτυχία από εσένα, 10.000 επαγγελματίες, που έχουν καλύτερες γνώσεις από εσένα, 10.000 επαγγελματίες που διαχειρίζονται περισσότερα κεφάλαια από εσένα, 10.000 επαγγελματίες που έχουν μεγαλύτερη εμπειρία από εσένα, 10.000 επαγγελματίες που έχουν πλουσιότερη πληροφόρηση από εσένα και 10.000 επαγγελματίες που γνωρίζουν με ακρίβεια το τι θα συμβεί στις αγορές». Και έτσι ξεκινούσε η ημέρα μας, στη χρηματιστηριακή εταιρεία.
Σήμερα, η ψηφιακή τεχνολογία έχει φέρει το Χρηματιστήριο στον φορητό υπολογιστή και στο κινητό τηλέφωνο, ακόμα και του πιο ανίδεου, περί των επενδύσεων, πολίτη. Σήμερα, τα παλιά παπαγαλάκια, που δια ζώσης αλίευαν θύματα έξω από το κτίριο του Χρηματιστηρίου Αθηνών, επί της οδού Σοφοκλέους, ή οι επενδυτικές πυραμίδες της Wall Street, έχουν δώσει τη θέση τους σε κυκλώματα απατεώνων που δελεάζουν, με τη βοήθεια ψηφιακών εργαλείων, άσχετους πολίτες, μετατρέποντάς τους σε επενδυτές, που στο τέλος χάνουν «τα αυγά και τα πασχάλια».
Έτσι, αρχικά έγιναν της μόδας οι «πλατφόρμες χρηματιστηριακών συναλλαγών», ή γνωστότερα ως «φορεξάδικα» που εξειδικεύονταν στις συναλλαγές FX (forex), δηλαδή συναλλάγματος. Οι πλατφόρμες αυτές δήθεν «προσέφεραν» στους επενδυτές, αμεσότητα, πληροφόρηση, διαρκή ενημέρωση και τη δυνατότητα να «ποντάρουν» - διότι περί πονταρίσματος επρόκειτο - ακόμα και 100 φορές τα χρήματά τους. Έτσι, ο κάθε άσχετος ξαφνικά αισθανόταν ομοτράπεζος με τους ειδικούς traders που «έπαιζαν» ζευγάρια ξένων νομισμάτων, όπως είναι το EUR/USD, το GBP/USD, το EUR/GBP, αλλά και άλλα, πιο εξωτικά, με AUD (Δολάριο Αυστραλίας) ή JPY (Ιαπωνικό Γιεν).
Σε αυτές τις πλατφόρμες, το τέλος των συμμετεχόντων ήταν προδιαγεγραμμένο. Οι επενδυτές, είτε έχαναν τα κεφάλαιά τους το πολύ εντός εξαμήνου, είτε στις λιγοστές περιπτώσεις που κέρδιζαν, δεν ελάμβαναν ποτέ τα χρήματά τους πίσω, ούτε τα κέρδη τους.
Μετά, έγιναν της μόδας τα «groups» που βοηθούσαν τους δυνητικούς επενδυτές να μπουν στον μαγικό κόσμο των κρυπτονομισμάτων. Σαν τα μανιτάρια ξεφύτρωναν στα ψηφιακά μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ομάδες ειδικών, που προσφέρονταν να μας κάνουν όλους πλούσιους. Η μύηση του trading στα κρυπτονομίσματα, γινόταν με εργαλεία τεχνικής ανάλυσης επιπέδου Ευκλείδειας γεωμετρίας Δημοτικού σχολείου και με live μεταδόσεις σεμιναρίων από δήθεν experts από το εξωτερικό, που μιλούσαν με σπασμένη ή ελληνοαμερικανική προφορά. Η συμμετοχή στα συγκεκριμένα groups απαιτούσε συνδρομή. Και κάθε είδος συνδρομής όπως η silver, η gold και η platinum προσέφερε εναλλακτικά ενημέρωση ανά λεπτό, ανά ώρα ή ημέρα. Στην πορεία όλα αυτοί οι «ειδικοί» από το εσωτερικό και το εξωτερικό, εξαφανίστηκαν. Και μαζί τους εξαφανίστηκαν μέσω της «διαδικασίας των συνδρομών» και κάποιες εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ.
Στο ίδιο μοτίβο κινήθηκαν και τα groups που «εξειδικεύτηκαν» ξαφνικά στον χρυσό. Στο πιο αδιάφορο, από άποψη trading, επενδυτικό προϊόν που, λόγω της ανοδικής του πορείας, προσέλκυσε επίδοξους κερδοσκόπους και τους αντίστοιχους απατεώνες δήθεν συμβούλους. Πάλι κλειστά groups, συνδρομές, βίντεο, διαγραμματικές αναλύσεις και πάλι απότομες εξαφανίσεις.
Τι είναι τώρα της μόδας; Η Τεχνητή Νοημοσύνη. Κι έτσι το διαδίκτυο έχει γεμίσει με διαφημίσεις για μια «νέα χρηματιστηριακή εφαρμογή που κερδίζει χρήματα με Τεχνητή Νοημοσύνη που κατακτά την Ελλάδα». Και μάλιστα μια τέτοια διαφήμιση που βρήκαμε στο διαδίκτυο μοιάζει με ένα τυπικό επιχειρηματικό άρθρο.
Εύκολο δόλωμα. Ποιος δεν θα ήθελε να κερδίζει χρήματα με τη βοήθεια, όχι ενός συμβούλου που πιθανόν να κάνει λάθη, αλλά με τη βοήθεια της Τεχνητής Νοημοσύνης, η οποία, όπως ακούει και μαθαίνει ακόμα και ο πιο άσχετος, κάνει θαύματα; Ειδικά όταν η διαφήμιση, που όπως προαναφέραμε, μοιάζει με πραγματικό άρθρο, συνοδεύεται από ένα πίνακα με επιτυχίες και κέρδη.
Τι βλέπουμε, λοιπόν ότι κατάφερε η χρηματιστηριακή εφαρμογή Τεχνητής Νοημοσύνης;
Μέσες ημερήσιες αποδόσεις της τάξης του +156,79%;
Ο επενδυτής, με αρχικό κεφάλαιο 250 ευρώ, μέσα σε ένα δεκαπενθήμερο, κέρδισε 66.650,15 ευρώ;
Ο επενδυτής είχε συνολικό κέρδος της τάξης του 2.266% μέσα σε 15 ημέρες;
Πραγματικά, απίστευτα πράγματα που μαγνητίζουν τους αδαείς, αλλά δύσκολα γίνονται πιστευτά από ένα έμπειρο μάτι. Γι’ αυτό το λόγο, το «άρθρο», παρουσιάζει δήθεν μαρτυρίες χρηστών, που απαντούν σε όλα τα εύλογα ερωτήματα και τις οφθαλμοφανείς ενστάσεις.
Έτσι, βλέπουμε έναν δήθεν χρήστη να διερωτάται εάν κάποιος έχει δοκιμάσει την εφαρμογή. Εάν είναι απάτη, ή εάν πραγματικά υπάρχει κέρδος.
Η απάντηση έρχεται από άλλο χρήστη, σύμφωνα με την οποία, η εφαρμογή «λειτουργεί, όπως πολλά άλλα ιδιωτικά αυτόματα συστήματα εμπορίου, αλλά δυστυχώς οι πλούσιοι προτιμούν να το έχουν για τους εαυτούς τους. Αυτό συγκεκριμένα ήταν ανοικτό για εγγραφή για μικρό χρονικό διάστημα για το ευρύ κοινό, αλλά δεν κατάφερα να εγγραφώ τότε. Η προσπάθεια να ανοίξεις τη σελίδα εγγραφής καταλήγει σε ένα μήνυμα που ενημερώνει για την υπερφόρτωση. Πότε θα είναι πάλι διαθέσιμη η εγγραφή;»
Ωραία απάντηση. Η μικρή αναφορά στους πλούσιους που προτιμούν να «το έχουν για τους εαυτούς τους», δίνει και μια λαϊκή καπιταλιστική πνοή. Η μικρή αναφορά και στο βραχύ χρονικό διάστημα της δυνατότητας συμμετοχής για το ευρύ κοινό, δίνει μια αίσθηση ασφυξίας του χρόνου και της ευκαιρίας που μπορεί να χαθεί. Το γεγονός ότι στην απάντηση αναφέρονται «ιδιωτικά αυτόματα συστήματα εμπορίου» που είναι ένας εντελώς αδόκιμος χρηματιστηριακός όρος, γεννά υποψίες αυτόματης μετάφρασης από κείμενο, γραμμένο σε ξένη γλώσσα.
Για να καλυφθεί και ο φόβος της απώλειας κεφαλαίων, που όπως προαναφέρθηκε, αποτελεί συνήθη πρακτική, άλλος χρήστης σχολιάζει ότι τα κέρδη του πιστώθηκαν κανονικά στην πιστωτική του κάρτα.
Η υποψία ότι πρόκειται περί διεθνούς κομπίνας πιστοποιείται από το αμετάφραστο σχόλιο ενός χρήστη με ελληνικό όνομα που απαντά στα πολωνικά και από την αναφορά κερδών σε «ζλότι» αντί για ευρώ, σε σχόλιο άλλου χρήστη.
Τέλος, η προσπάθεια πρόκλησης ψυχικής φόρτισης σε συνδυασμό, με την παράλληλη δημιουργία συναισθήματος απληστίας, αλλά και φόβου αποκλεισμού από αυτήν τη μοναδική ευκαιρία, η καταχώρηση αναφέρεται σε υψηλή ζήτηση και στην ύπαρξη λίστας αναμονής.
Χρηματιστηριακές απάτες, υπάρχουν πολλές. Ωστόσο, για πρώτη φορά συναντάμε μια απάτη, που να προσφέρει ως Ιερό Δισκοπότηρο της κερδοσκοπίας, εφαρμογές της Τεχνητής Νοημοσύνης.
Πριν αναρωτηθούμε το κλασσικό, «πού είναι το κράτος» ή το «πού είναι η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς για να μας προστατεύσει», ή το «πού είναι η Διεύθυνση Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος», θα πρέπει να αναλογιστούμε τις δικές μας προσωπικές ευθύνες, για την αντιμετώπιση και αποφυγή τέτοιου είδους απατηλών προσεγγίσεων και υποσχέσεων.
