Ο ρωσικός και κρατικά ελεγχόμενος γίγαντας φυσικού αερίου Gazprom δηλώνει παραδέχεται ότι θα διακόψει τη μεταφορά φυσικού αερίου στην Ευρώπη μέσω Ουκρανίας, όταν λήξει η τρέχουσα συμφωνία στο τέλος του έτους.
Το Κίεβο έχει δηλώσει ότι θέλει να τερματίσει τη συμφωνία διαμετακόμισης, η οποία θα βάλει τέλος σε περισσότερο από μισό αιώνα ροής φυσικού αερίου από τη Σιβηρία προς τις αγορές της κεντρικής Ευρώπης, η οποία ξεκίνησε κατά τη σοβιετική εποχή και αποτέλεσε σταθερή πηγή εσόδων του ρωσικού προϋπολογισμού.
Ενώ η Ουκρανία έχει δηλώσει ότι δεν θα εξετάσει το ενδεχόμενο παράτασης της συμφωνίας διαμετακόμισης, η οποία αποφέρει έως και 1 δισεκατομμύριο δολάρια ετησίως σε τέλη διαμετακόμισης για το Κίεβο, η Μόσχα έχει δηλώσει ότι είναι ανοικτή σε συνομιλίες και συνέχιση των ροών μέσω της διαδρομής.
Η Ρωσία, η οποία πριν από τον πόλεμο στην Ουκρανία ήταν ο νούμερο ένα προμηθευτής φυσικού αερίου της Ευρώπης, έχει χάσει σχεδόν όλους τους Ευρωπαίους πελάτες της, καθώς η Ευρωπαϊκή Ένωση προσπαθεί να απεξαρτηθεί από τη ρωσική ενέργεια και μετά την ανατίναξη του αγωγού Nord Stream προς τη Γερμανία το 2022.
Σημειώνεται ότι οι ρωσικές προμήθειες φυσικού αερίου στην Ευρώπη μέσω της Ουκρανίας είναι ήδη σχετικά μικρές. Η Ρωσία είχε στείλει περίπου 15 δισεκατομμύρια κυβικά μέτρα (bcm) φυσικού αερίου μέσω της Ουκρανίας το 2023 - μόλις το 8% της μέγιστης ροής ρωσικού φυσικού αερίου προς την Ευρώπη μέσω διαφόρων οδών το 2018-2019.
Ο αγωγός της σοβιετικής εποχής Urengoy-Pomary-Uzhgorod, μεταφέρει φυσικό αέριο από τη Σιβηρία μέσω της πόλης Σούντζα- που τώρα βρίσκεται υπό τον έλεγχο των ουκρανικών στρατιωτικών δυνάμεων - στην περιοχή Κουρσκ της Ρωσίας. Στη συνέχεια ρέει μέσω της Ουκρανίας στη Σλοβακία.
Περίπου 14,65 δισεκατομμύρια bcm φυσικού αερίου προμηθεύτηκαν μέσω του Σούντζα το 2023, ή περίπου το ήμισυ των ρωσικών εξαγωγών φυσικού αερίου προς την Ευρώπη. Η κατανάλωση φυσικού αερίου στην ΕΕ μειώθηκε στα 295 δισ. κυβικά μέτρα το 2023.
Υπενθυμίζεται ότι οι μεταφορές φυσικού αερίου μέσω Ουκρανίας αντιπροσωπεύουν λιγότερο από το 5% των προμηθευόμενων ποσοτήτων στην Ευρώπη. Παρόλα αυτά, χώρες όπως η Σλοβακία εξακολουθούν να εξαρτώνται από αυτή.