Η Μαρίν Λεπέν κερδίζει την πρώτη θέση αλλά όχι και την απόλυτη πλειοψηφία στη Βουλή, μετά τον πρώτο γύρο των γαλλικών βουλευτικών εκλογών. Οι συμμαχίες που θα συναφθούν μέχρι την επόμενη Κυριακή θα κρίνουν την τύχη των εδρών που δεν κερδήθηκαν χθες. Όπως φαίνεται, η αγωνία των αγορών θα κρατήσει τουλάχιστον άλλη μία εβδομάδα.
Η απόφαση του Εμανουέλ Μακρόν να προκηρύξει πρόωρες βουλευτικές εκλογές μετά το κακό για την παράταξή του και καλό για τη Μαρίν Λεπέν αποτέλεσμα των ευρωεκλογών, τάραξε την πολιτική και οικονομική ισορροπία στη Γαλλία αλλά και σε ολόκληρη την Ευρωζώνη και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ο χθεσινός πρώτος εκλογικός γύρος μας έδωσε μία πρώτη γεύση για το πώς είδαν τα πράγματα οι Γάλλοι πολίτες, η εξαιρετικά υψηλή συμμετοχή των οποίων έδειξε πως η παράτολμη κίνηση του προέδρου τους δεν τους άφησε καθόλου αδιάφορους.
Η υψηλή αυτή συμμετοχή είναι μία ένδειξη πως οι Γάλλοι ψηφοφόροι συμφωνούν με τη σημασία που έχουν δώσει σε αυτές όλες οι πολιτικές δυνάμεις της χώρας, οι επενδυτές στις αγορές ομολόγων και μετοχών, οι πολιτικοί παρατηρητές εντός και εκτός Γαλλίας και οι ηγέτες των περισσότερων χωρών της Ευρώπης. Οι σημαντικές πιέσεις στις μετοχικές αγορές, πρωτίστως στη Γαλλία αλλά και στην υπόλοιπη Ευρώπη, η αξιοσημείωτη άνοδος στις αποδόσεις των Γαλλικών κρατικών ομολόγων και η μεγέθυνση της διαφοράς των αποδόσεών τους (spreads) από τους αντίστοιχους γερμανικούς τίτλους ήταν σαφή μηνύματα που ακολούθησαν τον αιφνιδιασμό που μας επιφύλαξε πριν τρεις εβδομάδες ο Γάλλος πρόεδρος.
Οι αγορές (και όχι μόνο αυτές) φοβούνται πως η νέα κυβέρνηση που θα προκύψει από αυτές τις εκλογές μπορεί να ακολουθήσει μία πολιτική που θα επιβαρύνει τη δημοσιονομική κατάσταση της χώρας. Εκτός αυτού, ανησυχούν για τις συνέπειες μίας πιθανής απομάκρυνσης της Γαλλίας από τον Γαλλογερμανικό άξονα και τον πυρήνα της πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης των τελευταίων ετών. Και βέβαια, ανησυχούν για το τι θα γίνει αν αποδυναμωθεί σε μεγάλο βαθμό ο βασικός υπέρμαχος της ενίσχυσης της κοινής ευρωπαϊκής αμυντικής πολιτικής, δηλαδή ο Εμάνουελ Μακρόν.
Μία πρώτη ματιά στις επίσημες εκτιμήσεις των αποτελεσμάτων, σε συνδυασμό με τις πληροφορίες και τα σχόλια του διεθνούς Τύπου, μας οδηγεί σε ορισμένα πρώτα συμπεράσματα από τον πρώτο γύρο των γαλλικών βουλευτικών εκλογών: Η πρώτη θέση ανήκει ξεκάθαρα στην παράταξη της Μαρίν Λεπέν, η οποία σε αυτές τις εκλογές τυπικά εκπροσωπείται από τον Ζορντάν Μπαρντελά, τον 28χρονο «υπαρχηγό» της. Σύμφωνα με τον μέσο όρο των exit polls, το ποσοστό 34% που φαίνεται πως εξασφαλίζει η ακροδεξιά παράταξη υπολείπεται των ποσοστών που της έδιναν οι δημοσκοπήσεις των τελευταίων ημερών, δηλαδή κοντά στο ή και πάνω από 36%. Κατά πάσα πιθανότητα, εκτός αν όταν προχωρήσει η καταμέτρηση των ψήφων προκύψουν διαφορετικά δεδομένα, ο Μπαρντελά δε θα καταφέρει να συγκεντρώσει τις 289 έδρες που χρειάζεται για να έχει το 50% + μία έδρα στη Βουλή των 577 βουλευτών. Αυτό φυσικά θα προσπαθήσει να το κάνει την επόμενη Κυριακή που θα λάβει χώρα ο δεύτερος γύρος των εκλογών. Εκεί όμως τα πράγματα είναι διαφορετικά από χθες, καθώς σε αυτόν θα συμμετέχουν μόνο οι υποψήφιοι βουλευτές που συγκέντρωσαν πάνω από 12,50%.
Όπως ξέρουμε και από τις δικές μας δημοτικές και περιφερειακές εκλογές, στον δεύτερο γύρο παίζουν πολύ μεγάλο ρόλο οι πιθανές συμμαχίες μεταξύ των κομμάτων και των υποψηφίων. Τη δεύτερη θέση καταλαμβάνει, όπως επίσης πρόβλεπαν οι δημοσκοπήσεις, το Νέο Λαϊκό Μέτωπο, η αριστερή συμμαχία υπό την ηγεσία του Ζαν Λυκ Μελανσόν, η οποία εκτιμάται πως συγκεντρώνει ποσοστό κοντά στο 29%, δηλαδή ελαφρώς ανώτερο από αυτό που πρόβλεπαν οι δημοσκοπήσεις. Στην τρίτη θέση θα βρεθεί η παράταξη του προέδρου Μακρόν με ποσοστό κοντά στο 22%, λίγο καλύτερα από ό,τι έδειχναν οι δημοσκοπήσεις. Καλύτερα από τις προβλέψεις των δημοσκοπήσεων φαίνεται πως πήγαν και οι Ρεπουμπλικανοί, ένα δεξιό κόμμα που δεν αποκλείεται να κινηθεί πάνω από το 9%, σύμφωνα τουλάχιστον με τις εκτιμήσεις του Bloomberg.
Το ερώτημα λοιπόν είναι η στάση που θα κρατήσουν τα κόμματα στον επόμενο γύρο. Από τις πρώτες δηλώσεις του προέδρου Μακρόν και του Μελανσόν, είναι ξεκάθαρο πως στον δεύτερο γύρο δεν πρόκειται να υποστηρίξουν κανέναν υποψήφιο του κόμματος της Λεπέν. Προφανώς, αυτό δεν αποτελεί έκπληξη αλλά δεν είναι σίγουρο πως θα σταθεί αρκετό για να στερήσει την απόλυτη πλειοψηφία στη Βουλή και τη θέση του πρωθυπουργού από τον Μπαρντελά. Για να μπορέσουν να γίνουν σχετικές εκτιμήσεις θα πρέπει να περάσουν αρκετές ώρες και να γίνουν γνωστές οι περιφέρειες στις οποίες δεν κατέστη δυνατή η εκλογή βουλευτή από τον πρώτο γύρο και οι υποψήφιοι που έχουν περάσει στο δεύτερο γύρο.
Δε χρειάζεται να μπούμε πιο βαθιά στις ιδιαιτερότητες του γαλλικού εκλογικού συστήματος και θα μείνουμε στα παραπάνω. Το μόνο που θα επισημάνουμε είναι η πολύ υψηλή συμμετοχή των ψηφοφόρων, η οποία κατά τις πρώτες πληροφορίες είναι υψηλότερη των τελευταίων δεκαετιών για βουλευτικές εκλογές. Από παρατηρητές του διεθνούς Τύπου εκτιμάται πως η ελαφρά υστέρηση της Λεπέν σε σχέση με τις δημοσκοπήσεις μπορεί να οφείλεται σε αυτήν, οπότε η συμμετοχή των ψηφοφόρων στον δεύτερο γύρο μπορεί να παίξει καθοριστικό ρόλο στο τελικό αποτέλεσμα.
Όσο αφορά στις αγορές, θα μπορούσαμε να πούμε πως ίσως έχουν πλέον περισσότερες απορίες μετά τον πρώτο γύρο από αυτές που είχαν πριν από αυτόν. Η αβεβαιότητα για τη σύνθεση και την πολιτική της επόμενης κυβέρνησης όχι μόνο παραμένει αλλά μπορούμε να πούμε πως μεγαλώνει. Το σενάριο της ανάληψης της πρωθυπουργίας από τον Μπαρντελά με το κόμμα του να έχει τον έλεγχο της Βουλής δεν αρέσει φυσικά στις αγορές, γιατί παρά την προσπάθειά του να καθησυχάσει κάπως τις αγορές σχετικά με τη δημοσιονομική πολιτική που θα ασκήσει είναι βέβαιο πως δεν έχει πείσει και πολλούς επενδυτές. Αυτό εξηγεί και τις δηλώσεις του, αμέσως μετά τα πρώτα αποτελέσματα, με τις οποίες αποπειράθηκε να διαλύσει τους φόβους που προκάλεσε η αρχηγός του σχετικά με το πως θα συνεργαστούν με τον Μακρόν στα ζητήματα που ανήκουν στη δική του αρμοδιότητα (εξωτερική πολιτική, εθνική άμυνα, ορισμός επιτρόπων για την ευρωπαϊκή επιτροπή).
Αν υπάρχουν απορίες και ανησυχίες για το τι θα γίνει στην παραπάνω περίπτωση, υπάρχουν και για την περίπτωση που ο Μπαρντελά δεν τα καταφέρει να αποκτήσει τις 289 έδρες. Τι κυβέρνηση θα σχηματιστεί σε μία τέτοια περίπτωση, ειδικά αν έχει προηγηθεί μία συνεργασία Μακρόν και Μελανσόν στον δεύτερο γύρο και το Νέο Λαϊκό Μέτωπο αποφασίσει να στηρίξει μία κυβέρνηση συνεργασίας με τον Μακρόν ή γενικώς να ανεχθεί μία τέτοια κυβέρνηση χωρίς τη συμμετοχή του; Τι θα γίνει τότε αν ο Μακρόν θελήσει να περάσει μέτρα οικονομικής πολιτικής που αποτελούν «ανάθεμα» για τον Μελανσόν και τους συνεργάτες του;
Τι θα γίνει και αν ο πρώην πρόεδρος Ολάντ, ο οποίος εμφανίστηκε και πάλι στο προσκήνιο και «προσφέρθηκε» να ηγηθεί μίας κυβέρνησης εθνικής ενότητας για την εξουδετέρωση της Λεπέν, καταφέρει να πετύχει τον στόχο του; Εδώ όμως πρέπει να επισημάνουμε και κάτι άλλο: πως το κόμμα των Ρεπουμπλικανών δε φαίνεται προς το παρόν πρόθυμο να συμμετάσχει σε ένα μέτωπο εναντίον του Μπαρντελά, κάτι που μπορεί να αυξήσει σημαντικά τις πιθανότητες σχηματισμού αυτοδύναμης κυβέρνησης υπό τον νεότατο υπαρχηγό της Μαρίν Λεπέν.
Όπως διαμορφώνονται λοιπόν τα πράγματα μετά τα πρώτα νέα από το Παρίσι, οι βασικές απορίες των αγορών δεν έχουν λυθεί. Αυτό σημαίνει πως για μερικές -τουλάχιστον- μέρες ακόμα, τα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια και οι ευρωπαϊκές αγορές ομολόγων θα έχουν στραμμένη την προσοχή τους στις συμμαχίες σε κάθε εκλογική περιφέρεια της Γαλλίας, στις δημόσιες δηλώσεις των πρωταγωνιστών της γαλλικής πολιτικής ζωής και ιδίως στους δύο πιθανούς ρυθμιστές της κατάστασης, του Νέου Λαϊκού Μετώπου και των Ρεπουμπλικανών. Ενδιαφέρουσα οπωσδήποτε κατάσταση αλλά σε καμία περίπτωση καθησυχαστική για τους επενδυτές και τις αγορές.
