Η στατιστική στην υπηρεσία των αγορών
Shutterstock
Shutterstock

Η στατιστική στην υπηρεσία των αγορών

Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία που αναζητούν οι περισσότεροι επενδυτές αλλά και ενημερώνονται τα «ρομποτάκια των αγορών», από το 1950 έως και σήμερα όταν και οι τρεις δείκτες που παρακολουθούν, όπως ο Santa Claus Rally, το January effect και το κλείσιμο του μήνα του Ιανουαρίου κινηθούν ανοδικά τότε στο 90,6% των περιπτώσεων θα κινηθεί ανοδικά και όλη η χρονιά.

Ο S&P 500 αυξήθηκε κατά 90,6% των περιπτώσεων (29 από 32 έτη) με μέσο κέρδος 17,7%. Στον αντίποδα, όταν ένας και μόνο δείκτης κινηθεί πτωτικά τότε το έτος κινείται ανοδικά κατά 59,5% των περιπτώσεων (25 από 42) με ένα ασήμαντο μέσο κέρδος 2,9%. Από τα 16 πτωτικά Santa Claus Rally από το 1950, τα 11 χρόνια ήταν ανοδικά και 5 πτωτικά, αλλά το μέσο κέρδος είναι ένα χλιαρό 6,1%.

Ωστόσο, ακόμη και με ένα αποτυχημένο ράλι του Άγιου Βασίλη, το βαρόμετρο του Ιανουαρίου κρατά το κλειδί για τη χρονιά. Ιστορικά, ένας θετικός Ιανουάριος ήταν ένα ανοδικό σημάδι για τις μετοχές. Το παρακάτω διάγραμμα υπογραμμίζει ότι το δημοφιλές ρητό της Wall Street έχει αντέξει στη δοκιμασία του χρόνου. Από το 1950, ο S&P 500 σημείωσε μέση ετήσια απόδοση 16,8% κατά τη διάρκεια ετών που περιελάμβανε έναν θετικό Ιανουάριο. Επιπλέον, ο δείκτης δημιούργησε θετικές αποδόσεις στο 89% αυτών των ετών.

Οι μετοχές αυξάνονται συχνότερα από ό,τι πέφτουν! Ιστορικά, η χρηματιστηριακή αγορά αυξάνεται περίπου στο 73% των περιπτώσεων. Το υπόλοιπο 27% των περιπτώσεων, οι διορθώσεις της αγοράς αντιστρέφουν τις υπερβάσεις των προηγούμενων ετών. Ωστόσο, ενώ η μεγάλη διάρκεια των ανοδικών αγορών ευνοεί το να είναι ανοδικές, το πρόβλημα είναι ότι τελικά συμβαίνει κάποιο «γεγονός» που προκαλεί αντιστροφή των προσδοκιών. Όταν συμβεί αυτό, οι επενδυτές επανεκτιμούν την αγορά στην πραγματικότητα.

Όπως βλέπουμε διαχρονικά στις αγορές, οι bear markets και οι επακόλουθες υφέσεις είναι γενικά πολύ σύντομες. Οι περισσότερες bear markets διαρκούν λιγότερο από 18 μήνες και είναι πιο επώδυνες εμπειρίες. Τα τελευταία χρόνια είδαμε τις πολύ γρήγορες bear markets του 2008 και 2020 που διήρκησαν λιγότερο από 6 και 2 μήνες αντίστοιχα και μη σας φανεί παράξενο εάν η επόμενη κρατήσει μόνο 15 ημέρες. Είπαμε οι αγορές μεταλλάσσονται!

Για δεύτερη συνεχή χρονιά, το μοναδικό που ξεχώρισε στις αγορές ήταν το επίπεδο συγκέντρωσης της αγοράς. Οι μετοχές «Mega-cap» έχουν συγκεντρώσει το μεγαλύτερο ποσοστό του δείκτη S&P 500, κάτι που στατιστικά έχει να συμβεί λίγο πριν από τη συντριβή του «Dot.com» το 1999. Βέβαια, όπως έγραψα στο προηγούμενο άρθρο την πληροφορία τη γνωρίζουμε εδώ και καιρό και πληροφορία που την ξέρουν όλοι στις αγορές δεν αποτελεί «την πληροφορία».

Πάραυτα λόγω της στατιστικής υποχρεούμαι να το συμπεριλάβω ως στοιχείο. Εξάλλου το έχει στη μνήμη του κάθε εργαλείο Τεχνητής Νοημοσύνης. Ωστόσο, παρόλο που το «Santa Rally» απέτυχε να υλοποιηθεί, οι ανοδικές ελπίδες για το 2025 δεν έχουν ακόμη χαθεί, καθώς στατιστικά οι δέκα πρώτες ημέρες του Ιανουαρίου έχουν μια ιδιαίτερη μαγεία. Όπως έγραψα στο προηγούμενό μου άρθρο βρισκόμαστε εν μέσω «Αλκυονίδων ημερών» με τους δείκτες να διατηρούν το μεγαλύτερο μέρος των κερδών τους, του διαστήματος 2022-24.

Οι εκτιμήσεις για τα μελλοντικά κέρδη που θα ξεκινήσουν την επόμενη εβδομάδα, είναι αρκετά αισιόδοξες και πολύ πιο πάνω από τη μακροπρόθεσμη ιστορική λογαριθμική τους τάση ανάπτυξης. Οι αναλυτές αναμένουν ότι ο S&P 500 θα δει τα κέρδη να φτάνουν τα 249 $/μετοχή από 208 $/μετοχή στο τέλος του 2024. Αυτός είναι ένας αναμενόμενος ρυθμός αύξησης 19% για τα κέρδη.

Ωστόσο, αυτή η τρέχουσα εκτίμηση είναι 68 $/μετοχή πάνω από την τάση μακροπρόθεσμης εκθετικής ανάπτυξης των ιστορικών κερδών. Αυτές οι αποκλίσεις ήταν συνήθως κοντά στο σημείο όπου τελείωνε μια υπέρμετρη αισιοδοξία. Τα άκρα αυτών των πληθωρικών περιόδων αύξησης των κερδών συνέπεσαν γενικά με μια ύφεση ή ένα γεγονός απρόβλεπτο.

Όπως έγραψα στο προηγούμενο μου άρθρο ο σημαντικότερος κίνδυνος για το 2025 θα είναι ένα γεγονός που δεν θα έχει να κάνει με όλα όσα γνωρίζουμε αλλά με αυτά που θα μάθουμε και δε θα τα περιμένουμε. Η σημασία των ανακοινώσεων των αποτελεσμάτων του τελευταίου τριμήνου με προβληματίζει ιδιαίτερα, καθώς ο πήχης είναι αρκετά υψηλά και ευνοεί μια πολύ καλή διόρθωση, χωρίς φυσικά να αλλάξει τη μακροπρόθεσμη πορεία των αγορών. Μια πιθανή σημαντική πτώση στις προσδοκίες για κέρδη, είναι λογική κυρίως στις μετοχές που προεξόφλησαν τα κέρδη των επόμενων 200 ετών!

Το πρόβλημα με τις μελλοντικές εκτιμήσεις είναι ότι πρέπει να υπάρχουν αρκετοί παράγοντες για να διατηρηθεί η ιστορικά υψηλή αύξηση των κερδών. Η οικονομική ανάπτυξη πρέπει να παραμείνει πιο ισχυρή από τον μέσο ρυθμό ανάπτυξης 20 ετών. Η αύξηση των μισθών και της εργασίας πρέπει να αντιστραφεί για να διατηρήσει ιστορικά υψηλά περιθώρια κέρδους και τα επιτόκια όσο και ο πληθωρισμός πρέπει να επανέλθουν σε πολύ χαμηλά επίπεδα.

Ενώ κάτι τέτοιο είναι δυνατό, οι πιθανότητες είναι χαμηλές, καθώς δεν μπορεί να υπάρξει ισχυρή οικονομική ανάπτυξη σε περιβάλλον χαμηλού πληθωρισμού και επιτοκίων. Εκτός φυσικά εάν μας γεμίσουν επιδόματα οι κεντρικές τράπεζες και συνεχίσει το πάρτι της κατανάλωσης αλλά και πάλι κάποιος θα πρέπει να παράξει και να δουλέψει για να καταναλώσουμε(ίσως τα ρομπότ!).

Εάν η Fed και η ΕΚΤ μειώσουν περαιτέρω τα επιτόκια, όπως αναμένουν οι περισσότεροι οικονομολόγοι και αναλυτές το επόμενο έτος, αυτό θα είναι απόκριση σε επιβράδυνση του οικονομικού περιβάλλοντος ή οικονομική πίεση. Αυτό δεν θα υποστήριζε αισιόδοξες εκτιμήσεις κερδών για το επόμενο έτος.

Η αγορά διαπραγματεύεται σε αρκετά υψηλές αποτιμήσεις. Ακόμη και σε ένα περιβάλλον «ήπιας προσγείωσης», τα κέρδη θα πρέπει να εξασθενήσουν, γεγονός που καθιστά τις τρέχουσες αποτιμήσεις αρκετά δύσκολο να διατηρηθούν.

Επομένως, αν υποθέσουμε ότι τα κέρδη μειώνονται προς τη μακροπρόθεσμη τάση τους, αυτό θα υποδηλώνει ότι οι τρέχουσες εκτιμήσεις είναι κάτι παραπάνω από υπεραισιόδοξες. Αυτό αλλάζει ουσιαστικά τις προοπτικές για τις μετοχές. Τα υπόλοιπα στις οθόνες μας από την επόμενη εβδομάδα.

Μιχάλης Τουτζιάρης

 [email protected]