Η εικόνα της ζάχαρης στα διεθνή χρηματιστήρια τον πρώτο μήνα του 2021 είναι ένα είδος déjà vu. Η τιμή της στα χρηματιστήρια εμπορευμάτων έχει περάσει πάνω από τα 0,15 δολάρια/λίβρα και βρίσκεται στο υψηλότερο επίπεδο από το 2017.
Μία μεγάλη περίοδος που χαρακτηρίστηκε από υπερπροσφορά ζάχαρης φαίνεται πως τελειώνει και δημιουργούνται προσδοκίες για ακόμα υψηλότερες τιμές. Σχεδόν τα ίδια λεγόντουσαν και πριν ένα χρόνο, αλλά οι ελπίδες διαψεύστηκαν πανηγυρικά, φυσικά λόγω της πανδημίας που αναστάτωσε τα πάντα.
Το κλείσιμο των καταστημάτων εστίασης σε πολύ μεγάλο μέρος του πλανήτη δημιούργησε την πεποίθηση πως η ζήτηση για ζάχαρη θα καταρρεύσει, με αποτέλεσμα την κατακόρυφη πτώση της τιμής μέχρι και κάτω από τα 0,10 δολάρια.
Τα πράγματα όμως δεν εξελίχθηκαν ακριβώς έτσι, διαψεύδοντας τις εκτιμήσεις των μεγάλων επιχειρήσεων που κυριαρχούν στο παγκόσμιο χονδρεμπόριο ζάχαρης. Η παρατεταμένη παραμονή του κόσμου στα σπίτια του προκάλεσε άνθηση της «οικιακής ζαχαροπλαστικής», που σε συνδυασμό με τα προγράμματα οικονομικής στήριξης συγκράτησαν την ζήτηση σε καλά επίπεδα.
Στην μεταβολή του ισοζυγίου προσφοράς/ζήτησης υπέρ της ζήτησης συνετέλεσαν επίσης οι μεγάλες αγορές από την Κίνα και την Ινδονησία που θέλησαν να αυξήσουν τα αποθέματά τους και η κακή σοδειά στην Ταϋλάνδη.
Έτσι φθάσαμε στις αρχές του 2021 με την τιμή της ζάχαρης να είναι σχεδόν στα ίδια επίπεδα με τις αρχές του 2020 και τους «ταύρους» της αγοράς να ελπίζουν βάσιμα σε περαιτέρω άνοδο.
Αν έχουν δίκιο, τα κέρδη τους μπορεί να είναι πολύ μεγάλα, καθώς η ζάχαρη φημίζεται για τις πολύ έντονες χρηματιστηριακές κινήσεις της όταν οι συνθήκες το επιτρέπουν. Από την άνοιξη του 2008 μέχρι τις αρχές του 2010 ανέβηκε από τα 0,10 στα 0,30 δολάρια/λίβρα και μετά από μία πολύ σύντομη και βαθιά διόρθωση έφθασε μέχρι τα 0,35 προς το τέλος της ίδιας χρονιάς. Επίσης, από το καλοκαίρι του του 2015 μέχρι τον Οκτώβριο του 2016 ανέβηκε από τα 0,11 στα 0,23 δολάρια.
Πέρα από το πολύ καλό γενικό κλίμα που επικρατεί στις αγορές εμπορευμάτων τους τελευταίους μήνες, παρά την πτώση που σημειώθηκε μέσα στην προηγούμενη εβδομάδα, η άνοδος που επιθυμούν οι «ταύροι» θα έρθει μόνο αν το επιτρέψει η σχέση ζήτησης/προσφοράς.
Η ζήτηση, που κατά πάσα πιθανότητα σημείωσε πτώση περίπου 1% το 2020 σε σχέση με το 2019, δεν προβλέπεται να μεταβληθεί σημαντικά. Η αδύναμη εικόνα που αναμένεται στην Ευρώπη και τις Η.Π.Α. πιθανότατα θα αντισταθμιστεί από την συνέχιση των αγορών από την Κίνα και την Ινδονησία και την καλή καταναλωτική ζήτηση στην Ινδία και την Βραζιλία.
Η πλευρά της προσφοράς έχει μεγαλύτερο ενδιαφέρον και θα κρίνει κατά πάσα πιθανότητα την εξέλιξη των πραγμάτων. Η παραγωγή και οι εξαγωγές από την Ταϋλάνδη, που είναι η δεύτερη μεγαλύτερη εξαγωγική δύναμη μετά την Βραζιλία, δεν αναμένεται να αυξηθούν, η παραγωγή στην Βραζιλία μάλλον θα είναι λίγο χαμηλότερη από την προηγούμενη χρονιά, και η υπερπαραγωγή της Ευρωπαϊκής Ένωσης ανήκει πλέον στο παρελθόν.
Σύμφωνα με τον Paulo Roberto de Souza,επικεφαλής της Alvean που είναι η μεγαλύτερη εταιρεία εμπορίας ζάχαρης στον κόσμο, για το 2021 αναμένεται έλλειμμα προσφοράς κατά περίπου 5 εκατομμύρια τόνους και για το 2022 περίπου 6 εκατομμύρια (η ετήσια κατανάλωση ζάχαρης είναι λίγο κάτω από 190 εκατομμύρια τόνους παγκοσμίως). Πάλι σύμφωνα με τον De Souza, ο μόνος τρόπος να καλυφθεί αυτό το έλλειμμα, τουλάχιστον αυτή την στιγμή, είναι να αυξηθούν σημαντικά οι εξαγωγές από την Ινδία, που είναι η δεύτερη μεγαλύτερη παραγωγός χώρα στον κόσμο και η μεγαλύτερη καταναλώτρια ζάχαρης.
Αυτό δεν είναι πολύ εύκολο, καθώς τα τελευταία δέκα χρόνια οι ετήσιες εξαγωγές της Ινδίας δεν ξεπερνούν συχνά τα 4 εκατομμύρια τόνους. Για να αυξηθούν τόσο οι εξαγωγές θα πρέπει ή να ανεβεί η διεθνής τιμή του προϊόντος ή να δοθούν από την Ινδική κυβέρνηση μεγάλες εξαγωγικές επιδοτήσεις. Με το τωρινό ύψος επιδοτήσεων, δεν συμφέρει τους Ινδούς παραγωγούς να εξάγουν αν οι τιμές δεν είναι πάνω από τα 0,15 δολάρια/λίβρα.
Έτσι όπως διαμορφώνονται τα πράγματα αυτή την στιγμή, αν δεν έχουμε την εμφάνιση κάποιου εξωγενούς παράγοντα, όπως μία διεθνής κρίση σαν την περσινή, τα θεμελιώδη στοιχεία της αγοράς ζάχαρης μάλλον υποστηρίζουν περαιτέρω άνοδο της τιμής της ή τουλάχιστον άνετη παραμονή στα τρέχοντα επίπεδα. Αν η προσφορά μειωθεί για κάποιον λόγο, τότε δεν μπορούμε να αποκλείσουμε καθόλου μία ισχυρή και ίσως απότομη άνοδο της τιμής. Αυτό μπορεί να συμβεί είτε εξαιτίας ζημιών στην επόμενη συγκομιδή ζάχαρης λόγω κακών καιρικών συνθηκών, είτε λόγω ανόδου της τιμής της αιθανόλης που θα κάνει πολλούς Βραζιλιάνους παραγωγούς να δώσουν το ζαχαροκάλαμό τους στα διυλιστήρια αιθανόλης και όχι στα εργοστάσια παραγωγής ζάχαρης.
Αν συμβεί κάτι τέτοιο θα αποτελέσει κατά κάποιο τρόπο και ειρωνεία της τύχης, καθώς αυτή την εποχή η ζάχαρη «εγκαταλείπεται» από ηχηρά ονόματα.
Η Cargill, που είναι η μεγαλύτερη εταιρεία εμπορίας αγροτικών προϊόντων στον κόσμο, μάλλον θα πουλήσει στον Βραζιλιάνο συνεταίρο της το 50% της συμμετοχής της στην Alvean (στην οποία αναφερθήκαμε παραπάνω) αποχωρώντας από την δραστηριότητα εμπορίας ζάχαρης.
Η άλλη μεγάλη αμερικανική εταιρεία του χώρου Archer Daniels Midland αποχώρησε και αυτή πρόσφατα, ενώ το ίδιο φημολογείται πως θα κάνουν η Bunge και η Louis Dreyfuss.
Επίσης, η Coca Cola διέκοψε πλέον κάθε σχέση με το International Life Sciences Institute, μία εταιρεία ερευνών που φημίζεται για τις μελέτες που είναι «φιλικές» προς την χρήση και την κατανάλωση ζάχαρης, και του οποίου ήταν από τις πιο βασικές χορηγούς και υποστηρικτές. Σίγουρα η κίνηση της Coca Cola σχετίζεται με την παγκόσμια εκστρατεία εναντίον της ζάχαρης και των προϊόντων που την περιέχουν, εκστρατεία που γίνεται όλο και πιο συστηματική όσο περνάει ο καιρός.
Δεν ξέρουμε αν οι κινήσεις της Cargill και των άλλων εταιρειών έχουν σχέση με την υγεία των καταναλωτών ή με την υγεία των ισολογισμών τους και των κερδών τους (το δεύτερο μας φαίνεται μάλλον πιθανότερο). Ξέρουμε όμως πως οι αγορές εμπορευμάτων κοιτάζουν πάνω απ’ όλα την προσφορά και την ζήτηση και αν δεν αλλάξει κάτι σύντομα, οι «ταύροι» της ζάχαρης θα έχουν το πάνω χέρι για αρκετούς μήνες ακόμα.
Αποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, ουδεμία διασφάλιση δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.
