Κάτι που δεν είναι τόσο γνωστό στο ευρύ κοινό είναι πως μέσα στην ομάδα των μετοχών που έχουν ωφεληθεί πολύ από την επενδυτική ευφορία σχετικά με την Τεχνητή Νοημοσύνη βρίσκονται αρκετές που έχουν σχέση με την πυρηνική ενέργεια. Κάποιες από αυτές λειτουργούν πυρηνικά εργοστάσια, κάποιες άλλες τα κατασκευάζουν, κάποιες προσπαθούν να μπουν δυναμικά στην αγορά με νέα μοντέλα πυρηνικών αντιδραστήρων. Χωρίς αμφιβολία, το μεγαλύτερο μέρος των επενδυτών που έχουν κινηθεί δυναμικά αγοράζοντας «πυρηνικές» μετοχές έχει στο νου του την Τεχνητή Νοημοσύνη. Αυτό συμβαίνει γιατί ο ταχύτατα αναπτυσσόμενος κλάδος έχει μεγάλη ανάγκη από πολλή, σταθερή και πράσινη ενέργεια.
Η μόνη πηγή ενέργειας που μπορεί να συνδυάσει από μόνη της αυτά τα τρία χαρακτηριστικά την περίοδο που διανύουμε και για μερικά χρόνια ακόμα είναι η πυρηνική. Τα εργοστάσια που παράγουν ηλεκτρικό ρεύμα από πυρηνικούς αντιδραστήρες μπορούν να δουλεύουν όλη μέρα χωρίς διακοπή, χωρίς αυξομειώσεις στην παραγόμενη ποσότητα ενέργειας, χωρίς να εκπέμπουν αέρια του θερμοκηπίου. Πέρα από αυτά, έχουν μεγάλη παραγωγική δυναμικότητα και, σε γενικές γραμμές, μπορούν να δεσμευθούν για «παράδοση» ηλεκτρικού ρεύματος για μακρές χρονικές περιόδους.
Από την άλλη μεριά, τα μεγάλα data centers που λειτουργούν υποστηρικτικά για τις εφαρμογές Τεχνητής Νοημοσύνης χρειάζονται ακριβώς αυτά τα χαρακτηριστικά από ενεργειακής απόψεως. Κάποιος θα μπορούσε να πει πως πρόκειται για το «ιδανικό ζευγάρι». Αυτό τουλάχιστον έχουν σκεφθεί εδώ και πολλούς μήνες αρκετοί επενδυτές στα διεθνή και, κυρίως, στα αμερικανικά χρηματιστήρια. Η εκτίμηση πως πολλοί γίγαντες της τεχνολογίας θα προσπαθήσουν να εξασφαλίσουν την απαιτούμενη ενέργεια συνεργαζόμενοι με εταιρείες παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος έχει φέρει αρκετές μετοχές επιχειρήσεων που σχετίζονται με τον κλάδο στην πρώτη γραμμή των αποδόσεων για το 2024.
Η Vistra (VST NYSE) σημειώνει άνοδο πάνω από 200%, η Constellation Energy (CEG NASDAQ) έχει σχεδόν διπλασιάσει την τιμή της ενώ και η Talen Energy (TLN NASDAQ) έχει και αυτή τριπλασιάσει την τιμή της. Και οι τρεις αυτές εταιρείες είναι ιδιοκτήτριες πυρηνικών εργοστασίων και έχουν ήδη προχωρήσει σε συμφωνίες με μεγάλες τεχνολογικές εταιρείες για την παροχή ηλεκτρικής ενέργειας στα data centers τους.
Μεγάλη άνοδο έχουν σημειώσει και οι εταιρείες που σχεδιάζουν τους πυρηνικούς αντιδραστήρες του μέλλοντος, όπως τους SMR (Small Modular Reactor) και άλλους. Η NuScale Power Corporation (SMR NYSE), η οποία είναι η πρώτη που έχει πάρει την έγκριση των εποπτικών αρχών για το σχέδιο αντιδραστήρα του τύπου SMR, έχει δει την μετοχή της να επταπλασιάζεται από την αρχή της χρονιάς, ενώ η OKLO (OKLO NYSE), η οποία υπόσχεται πως κάποια στιγμή θα φέρει στην αγορά τους δικούς της μικρούς, ασφαλείς και αξιόπιστους αντιδραστήρες και διευθύνεται από τον Sam Altman που διευθύνει και την OpenAI έχει σχεδόν τετραπλασιάσει την τιμή της από τα χαμηλά του καλοκαιριού.
Όλα αυτά φαίνονται πολύ ωραία, και είναι όντως πολύ ωραία για όσους είχαν την πρόνοια ή την τύχη να αγοράσουν μετοχές πριν μερικούς μήνες. Τα πράγματα όμως δεν είναι και τόσο απλά. Ενώ δεν υπάρχει καμία αμφιβολία πως η πυρηνική ενέργεια «ταιριάζει» στην Τεχνητή Νοημοσύνη, ο δρόμος είναι ακόμα μακρύς. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα των πιθανών εμποδίων πήραμε το Σαββατοκύριακο που πέρασε. Οι αρμόδιες ομοσπονδιακές εποπτικές αρχές έβαλαν «πάγο» σε ένα από τα πιο ενδιαφέροντα σχέδια που έχουν ακουστεί τελευταία, αυτό της συνεργασίας της Amazon (AMZN NASDAQ) με την Talen.
Η μεγάλη τεχνολογική επιχείρηση είχε συμφωνήσει να συνδέσει ένα δικό της data center απ’ ευθείας με ένα πυρηνικό εργοστάσιο της Talen και να τροφοδοτείται από αυτό χωρίς την μεσολάβηση του δικτύου μεταφοράς και διανομής ηλεκτρικής ενέργειας (grid). Όμως, οι υπόλοιπες εταιρείες παραγωγής ενέργειας της περιοχής αντέδρασαν υποστηρίζοντας πως η Amazon θα στερεί από το grid ενέργεια και έσοδα που είναι απαραίτητα για τη συντήρηση και τον εκσυγχρονισμό του.
Η ομοσπονδιακή αρχή αποφάσισε να περιορίσει κατά πολύ την ενέργεια που θα μπορεί να απορροφά η Amazon από την Talen, εκτιμώντας πως το αρχικό σχέδιο των δύο επιχειρήσεων θα μπορούσε να έχει σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις στην αξιοπιστία του grid αλλά και να αυξήσει το κόστος για τους υπόλοιπους καταναλωτές. Η απόφαση αυτή θεωρείται πολύ αρνητική για τον κλάδο των επιχειρήσεων που λειτουργούν πυρηνικά εργοστάσια, όχι μόνο γιατί δείχνει πως τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά αλλά γιατί δημιουργεί αμφιβολίες για το πόσο μεγάλα μπορεί να είναι τα έσοδά τους.
Σύμφωνα με το Barron’s, αναλυτές είχαν εκτιμήσει πως η Amazon είχε συμφωνήσει να πληρώνει στην Talen 30% παραπάνω από τις τιμές της αγοράς για το «πυρηνικό» της ρεύμα. Κατά τη συνεδρίαση της Δευτέρας όλες οι μετοχές του κλάδου έπεσαν, με την Constellation να σημειώνει την μεγαλύτερη πτώση, με περίπου 12%, καθώς είναι η μεγαλύτερη του κλάδου και οι επενδυτές περιμένουν να ωφεληθεί περισσότερο από τις ανταγωνίστριές της μέσω των συνεργασιών με τεχνολογικές εταιρείες. Χθες Τρίτη επανήλθε η αισιοδοξία αλλά η στάση των ομοσπονδιακών αρχών έδωσε μία εικόνα των πιθανών μελλοντικών προβλημάτων.
Αυτό όμως δεν είναι το μοναδικό εμπόδιο που μπορεί να βρεθεί στον δρόμο της συνεργασίας της Τεχνητής Νοημοσύνης με την πυρηνική βιομηχανία. Κανείς δεν μπορεί να είναι σίγουρος πως η Oklo, η NuScale και οι άλλες παρόμοιες επιχειρήσεις θα καταφέρουν να προχωρήσουν εγκαίρως στην υλοποίηση των σχεδίων τους. Μπορεί να εμφανίζονται βέβαιες πως σύντομα θα μπορούν να κατασκευάσουν τους «εξελιγμένους» πυρηνικούς αντιδραστήρες τους αλλά στην πραγματικότητα κανείς δεν ξέρει πότε θα γίνει αυτό. Καθώς πρόκειται για μία πολύ ευαίσθητη βιομηχανία, είναι βέβαιο πως οι εποπτικές αρχές δεν πρόκειται να βιαστούν για να χορηγήσουν άδειες για την κατασκευή αντιδραστήρων και, ακόμα περισσότερο άδειες για την λειτουργία τους. Αυτό σημαίνει πως, ανεξάρτητα από το πόσο μπορούν να ανεβούν τώρα οι μετοχές τους, το μέλλον τους είναι εξαιρετικά αβέβαιο.
Σημαίνει, επίσης, πως οι εταιρείες που χρειάζονται ηλεκτρική ενέργεια για τα data centers τους δεν μπορούν να βασιστούν εύκολα σε αυτές τις καινοτόμες εταιρείες που ακόμα δεν έχουν ούτε πελάτες ούτε προϊόν. Σύμφωνα μάλιστα με το Barron’s, κάτι άλλο που δεν έχουν ακόμα είναι ένα συγκροτημένο σχέδιο για την αντιμετώπιση του ζητήματος των πυρηνικών αποβλήτων που θα προέλθουν από τη λειτουργία πολύ περισσότερων πυρηνικών αντιδραστήρων.
Σύμφωνα με σχετικό άρθρο που δημοσιεύθηκε την προηγούμενη Παρασκευή, αρκετοί γνώστες του θέματος της επεξεργασίας και φύλαξης των πυρηνικών αποβλήτων εκτιμούν πως παρά το σημαντικό ενδιαφέρον για την αναγέννηση και τη μεγέθυνση της πυρηνικής βιομηχανίας, δεν φαίνεται να υπάρχει ολοκληρωμένο σχέδιο για την αντιμετώπιση αυτού του πολύ σημαντικού ζητήματος. Αν μάλιστα αποδειχθεί πως είναι σωστή η εκτίμηση ειδικών, σύμφωνα με την οποία τα απόβλητα των σχεδιαζόμενων μικρών πυρηνικών αντιδραστήρων θα είναι περισσότερα και πιο τοξικά από αυτά που παράγονται από τους παραδοσιακούς μεγάλους αντιδραστήρες για την ίδια ποσότητα παραγόμενης ενέργειας, τα πράγματα θα γίνουν ακόμα πιο δύσκολα, και όχι μόνο για τους μικρούς αντιδραστήρες.
Όπως ξέρουμε, τα χρηματιστήρια δεν σκέφτονται πάντα λογικά και πολύ συχνά παραβλέπουν ορισμένα οφθαλμοφανή προβλήματα, παρασυρμένα από την περιρρέουσα αισιοδοξία. Δεν αποκλείεται λοιπόν να δούμε τις μετοχές του πυρηνικού κλάδου να συνεχίσουν την έντονη άνοδό τους αδιαφορώντας για τα πιθανά εμπόδια στον δρόμο προς τον ιδανικό γάμο τους με τα data centers των τεχνολογικών επιχειρήσεων και της Τεχνητής Νοημοσύνης. Ανεξάρτητα από αυτό όμως, όποιος θέλει να επενδύσει στον κλάδο καλό θα είναι να μην ξεχάσει πως τα εμπόδια όντως υπάρχουν.
