Είναι τόσο εύθραυστες οι συνθήκες στις παγκόσμιες αγορές, εξαιτίας της πρωτοφανούς αβεβαιότητας που προκαλεί η πανδημία, που το χθεσινό sell-off έκανε κάποιους να φτάσουν στο σημείο να πουν ότι η φούσκα, που τόσο καιρό λέμε ότι διογκώνεται, είναι έτοιμη να σκάσει. Άλλοι πανικοβλήθηκαν πολύ περισσότερο από όσο δικαιολογεί μία πτώση της τάξης του 2%-3%, λες και είναι δεδομένο ότι έρχεται νέα ύφεση από Σεπτέμβριο.
Τι ακριβώς, λοιπόν, συμβαίνει στις αγορές; Μήπως δημιουργείται ο… απαραίτητος χώρος για να υπάρξουν νέες αγοραστικές ευκαιρίες σε δημοφιλείς – και όχι μόνο – μετοχές, που σημαίνει ότι μεγάλα χαρτοφυλάκια τρίβουν τα χέρια τους; Ή οι φόβοι είναι πραγματικοί και έχουν δίκιο όσοι προειδοποιούν ότι σε καμία περίπτωση δεν τελειώσαμε με την πανδημία;
Ας πάρουμε τα πράγματα με τη σειρά. Πρώτα απ’ όλα, η χθεσινή πτώση δεν είναι καταστροφική. Μπορεί τα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια να κινήθηκαν πτωτικά έως και άνω του 3% και οι δείκτες της Wall Street να υποχώρησαν σε ποσοστό άνω του 2%, όμως ο S&P 500 που θεωρείται το βαρόμετρο των παγκόσμιων αγορών απέχει μόλις 3,4% από το πρόσφατο ιστορικό του υψηλό. Ε, δεν χάλασε και ο κόσμος…
Το σενάριο της αγοραστικής ευκαιρίας, ήτοι της δημιουργίας ικανού χώρου για… ψώνια από μεγάλους παίκτες των αγορών και από επενδυτές που ψάχνουν τέτοια παράθυρα ευκαιρίας, ενισχύεται από το γεγονός ότι μετοχές όπως η μητρική της Google, Alphabet, η Tesla, η Nvidia, η United Airlines και η Zoom, έχουν υποχωρήσει πάνω από 30% σε σύγκριση με το υψηλότερο επίπεδο που έχουν καταγράψει ενδοσυνεδριακά τον τελευταίο χρόνο.
Την ίδια ώρα, ωστόσο, οι ανησυχίες είναι υπαρκτές και ο φόβος που σχετίζεται με την πανδημία περισσότερο και λιγότερο με τον πληθωρισμό και άλλες «παρενέργειες» των πολιτικών που εφαρμόστηκαν για να αντιμετωπιστούν οι επιπτώσεις της πανδημίας, δείχνει να επιστρέφει.
Ο… ομώνυμος δείκτης φόβου VIX εκτινάχθηκε χθες κατά 32% υποδεικνύοντας ότι μετά το ξέσπασμα της πανδημίας, κάθε ανατάραξη προκαλεί πολύ μεγαλύτερες δονήσεις απ’ ότι θα συνέβαινε πριν την πανδημία και μπορεί να αποβεί μοιραία. Μπορεί, δηλαδή, να πυροδοτήσει μία νέα κατρακύλα που θα συμπαρασύρει τα χρηματιστήρια γιατί ακόμη και πριν την πανδημία πολλοί ήταν εκείνοι που προειδοποιούσαν για τις υπερβολικά υψηλές αποτιμήσεις.
Ο άλλος δείκτης που αντικατοπτρίζει το momentum, τη μεταβλητότητα της αγοράς και τη διάθεση των επενδυτών για ρίσκο, έπεσε χθες σε εδάφη που θεωρούνται αγοραστική ευκαιρία. Ο δείκτης Fear & Greed υποχώρησε στις 17 μονάδες, όταν παραδοσιακά κάθε πτώση κάτω από τις 20 μονάδες ισοδυναμεί με αγοραστική ευκαιρία.
Είναι εύλογο να υπάρχουν ανησυχίες όταν εμφανίζεται μία μετάλλαξη, όπως η Δέλτα, που δείχνει να κυριαρχεί παγκοσμίως, να εξαπλώνεται πολύ γρήγορα και να απειλεί με νέες καταστάσεις έκτακτης ανάγκης. Οι πιο ψύχραιμοι εκτιμούν ότι η μετάλλαξη Δέλτα θα κόψει την ταχύτητα με την οποία ανακάμπτει η παγκόσμια οικονομία αλλά πολύ δύσκολα θα επιστρέψουμε σε βαθιά ύφεση. Αν επιβραδύνει η ανάκαμψη τότε μπορεί να περιοριστούν και οι φόβοι για τον πληθωρισμό που άρχισαν να γίνονται πραγματικοί μετά το 5,4% του Ιουνίου στις ΗΠΑ.
Και κάτι ακόμη. Ο S&P 500 γράφει κέρδη 12,5% μέσα 2021 και έχει μάλιστα καταφέρει να φτάσει σε νέες κορυφές, όταν σε ολόκληρο το 2020 ενισχύθηκε κατά 16,3%. Τα χρηματιστήρια μας έχουν συνηθίσει να κινούνται σχεδόν μονότονα ανοδικά μακροπρόθεσμα με μικρά διαστήματα κατά τα οποία διορθώνουν είτε εξαιτίας κάποιας αφορμής είτε λόγω μιας σοβαρής κρίσης. Μόνο που μέχρι στιγμής και πάντοτε, οι πτώσεις λειτουργούν ως αγοραστικές ευκαιρίες για αυτούς που μπορούν να αγοράσουν. Στη σημερινή συγκυρία, βέβαια, υπάρχει ένας παράγοντας που κανείς δεν μπορεί να εκτιμήσει το πως θα εξελιχθεί με σιγουριά και είναι η πανδημία…
Αν τα κρούσματα κορονοϊού αυξηθούν και πάλι απειλητικά και φτάσουμε στο σημείο να δούμε νέα lockdown, η οικονομική ανάκαμψη θα καθυστερήσει, την ώρα που οι πληθωριστικές πιέσεις καλά κρατούν, οι τιμές των εμπορευμάτων έχουν αυξηθεί σημαντικά και οι εφοδιαστικές αλυσίδες παλεύουν να προλάβουν τη ζήτηση.
Τι είναι χειρότερο, να ανησυχούμε για τον πληθωρισμό ή για νέα lockdown; Αναλυτές επισημαίνουν τον κίνδυνο στασιμοπληθωρισμού ή ακόμη και ανόδου του πληθωρισμού σε περιβάλλον αναιμικής οικονομικής ανάπτυξης…
