Με «κήρυξη πολέμου» στην παγκόσμια οικονομία αντιστοιχούν οι χθεσινοί δασμοί που ανακοίνωσε ο πρόεδρος Τραμπ, σύμφωνα με την πρώτη ανάγνωση των σημερινών δημοσιευμάτων ανά τον πλανήτη. Αποστολή εξετελέσθη! Στο ράλι του Ιανουαρίου οι περισσότεροι αναλυτές θεωρούσαν μπλόφα τις προθέσεις του Τραμπ.
Αλλά ο καλός ο παίκτης δεν κάνει ποτέ το ίδιο δύο φορές! Πως θα σε πιάσει στον ύπνο (κάτι που ανέλυσα στα προηγούμενα άρθρα); Ωστόσο, αυτό που μου προκάλεσε μεγάλη αίσθηση ήταν η πρωινή δήλωση της ηγεσίας της ΕΕ μέσω της Ούρσουλας Φον Ντερ Λάιεν. Θα ήθελα να ξέρω, όταν έκανε αυτές τις δηλώσεις τρομοκρατίας, τι είχε στο μυαλό της! Από τη μια μας προετοιμάζει για επιβίωση 72 ωρών σε ένα χτύπημα από τους Ρώσους.
Και από την άλλη έρχεται ένα χειρότερο χτύπημα με τις νέες δηλώσεις, που προκαλούν αν όχι φόβο στους πολίτες της ΕΕ, μια ενίσχυση της αβεβαιότητας. Και όταν σε μια οικονομία τρομοκρατήσουμε τους καταναλωτές τότε μόνο ένα πράγμα μπορεί να συμβεί.
«Οι συνέπειες θα είναι τρομακτικές. Θα υποφέρει μαζικά η παγκόσμια οικονομία, η αβεβαιότητα θα αυξηθεί κατακόρυφα και θα αυξηθεί η προστατευτικότητα. Θα επηρεαστούν εκατομμύρια άνθρωποι και ειδικά οι πιο ευάλωτες χώρες. Εκατομμύρια πολίτες θα δουν υψηλότερους λογαριασμούς για τις αγορές τους, ακριβότερα φάρμακα, αύξηση πληθωρισμού. Όλες οι επιχειρήσεις, μεγάλες και μικρές, θα υποφέρουν» (Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν 3/4/2025-βάζω και ημερομηνία λόγω του ότι θεωρώ δε θα ξαναδώ τόσο αποκρουστικές δηλώσεις τρομοκρατίας στον πλανήτη από πολιτικό).
Φανταστείτε λοιπόν να έλεγε ο Μέγας Αλέξανδρος στους στρατιώτες του στη μάχη του Γρανικού «πλήρης υποχώρηση, μην πολεμάτε τους Πέρσες γιατί θα χάσουμε είναι τριπλάσιοι από εμάς»! Δυστυχώς, η ΕΕ αποδεικνύει για ακόμη μια φορά το μεγαλύτερο της πρόβλημα. Την έλλειψη ηγεσίας! Ο ηγέτης αυτό που πρέπει να κάνει είναι να έχει σχέδιο, να εμψυχώνει τους στρατιώτες του (πολίτες), να τους έχει ικανοποιημένους και να διατηρεί την ασφάλεια και το βιοτικό τους επίπεδο.
Αν υποψιαστώ ότι η ηγεσία της ΕΕ το μόνο σχέδιο που έχει είναι να σώσει τη γερμανική οικονομία από την κατάρρευση, εγκλωβίζοντας όλη την Ευρώπη σε μακροχρόνιο δανεισμό, τότε αυτήν την ηγεσία θα την πληρώσουμε περισσότερο από τους δασμούς Τραμπ! Και όπως έγραψα και παλαιότερα όταν παράγεις σφαίρες πρέπει και να τις καταναλώσεις γιατί αλλιώς σκουριάζουν!
Ο κόσμος του Τραμπ ξεκίνησε! Πολλοί τον ονομάζουν τον «κόσμο των τεράτων». Μπορεί όντως να αποδειχθεί ένας χειρότερος κόσμος, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι ο προηγούμενος ήταν καλύτερος. Η ρητορική Τραμπ δεν αποτελεί προνόμιο μόνο των ΗΠΑ, αλλά κομμάτια και πλευρές ενός κόσμου που αλλάζει. Ενός κόσμου βίαιου, ανταγωνιστικού και αβέβαιου, που μπορεί να επαναφέρει την ανθρωπότητα σε πολύ «σκοτεινές εποχές», αλλά και να την ξυπνήσει για την επόμενη μεγάλη επανάσταση του ανθρώπινου είδους προς ένα καλύτερο αύριο.
Και όπως έγραψε και ο Αντουάν ντε Σαιντ Εξυπερύ στον «Μικρό Πρίγκηπα»: «Οι άνθρωποι δεν χρειάζονται πάντα συμβουλές. Μερικές φορές το μόνο που χρειάζονται είναι ένα χέρι για να κρατηθούν». Αρκεί θα πω το χέρι που μας απλώνεται να είναι αυτό που θα μας οδηγήσει προς τη σωστή κατεύθυνση. Δε θα αναλύσω σήμερα περισσότερο τη δασμολογική πολιτική, καθώς υπάρχουν δεκάδες αναλύσεις, αλλά θα σταθώ σε μια ιστορία από τα παλιά. Στην αρχή της παγκοσμιοποίησης. Ο κόσμος άλλαξε ραγδαία. Οι δυτικές οικονομίες μετακύλησαν το κόστος παραγωγής στις ασιατικές χώρες και απολάμβαναν τα φθηνά προϊόντα με δανεισμό κυρίως που εξυπηρετούσε τους τραπεζίτες.
Η πρώτη δοκιμασία ήρθε με την κατάρρευση της εγχώριας παραγωγικότητας των ΗΠΑ και της ΕΕ. Το 67% του ΑΕΠ των ΗΠΑ σήμερα προέρχεται από υπηρεσίες. Το 70% του πλανήτη παίζει στη Wall Street! Το ίδιο ισχύει και στην ΕΕ, καθώς ως ανίκανη να γίνει ΗΠΑ έγινε κάτι χειρότερο, ένας κλώνος των ΗΠΑ! Η κλωστοϋφαντουργία της πρώτα και η αυτοκινητοβιομηχανία της στη συνέχεια έδωσε τα ηνία στους Κινέζους κατασκευαστές και όλα ήταν τέλεια μέχρι την τραπεζική κατάρρευση του 2008!
Η ευρωπαϊκή κρίση του 2012 δεν άγγιξε τις ΗΠΑ αλλά κατέστρεψε τις χώρες του ευρωπαϊκού νότου με πρώτη τη χώρα μας, όπου η κατάρρευση των τραπεζών και πολλών επιχειρήσεων έδιωξε πάνω από 500000 Έλληνες σε αναζήτηση εργασίας εκτός χώρας. Ακόμα και σήμερα οι περισσότερες πόλεις της ζουν με τις συντάξεις των ηλικιωμένων, καθώς δεν υπάρχει παραγωγικός ιστός.
Καθώς η καταγωγή μου είναι από το «Μάντσεστερ των Βαλκανίων», https://www.liberal.gr/epiheiriseis/i-biomihaniki-epanastasi-tis-naoysas βλέπω καθημερινά την καταστροφή της πόλης και την ερημοποίησή της, καθώς οι συντάξεις των κλωστηρίων τελειώνουν μέρα με την ημέρα. Αλήθεια πολλές φορές σκέφτηκα, ως πολίτης και όχι ως οικονομολόγος, τελικά η παγκοσμιοποίηση έκανε καλό ή έφερε περισσότερο κακό; Όταν ο πολίτης της Νάουσας δούλευε στη Βέτλανς, ο πολίτης της Γαλλίας στην Lacoste, ο πολίτης της Γερμανίας στη VolksWagen κ.ο.κ., είχε οικονομική άνεση και μπορούσε να αγοράσει ένα μπλουζάκι Lacoste. Όταν οι πολίτες δεν δουλεύουν αλλά έχουν τα φθηνά κινέζικα προϊόντα τι θα κάνουν θα προσπαθήσουν να αγοράσουν το μπλουζάκι του ενός ευρώ ή θα ψάξουν τις ευκαιρίες στα super market για να βγει ο μήνας;
Δυστυχώς, τα οφέλη της παγκοσμιοποίησης ήταν οφέλη όσο δεν είχαν μπει δυνατά στο παιχνίδι οι τραπεζίτες με το άνοιγμα της κάνουλας. Σήμερα όσο κι αν προσπαθούν να το μαζέψουν δυστυχώς τα περισσότερα χρέη κάηκαν. Τα υπόλοιπα θα καούν μέσω πληθωρισμού! Ο Τραμπ παίζει το δικό του παιχνίδι και προσπαθεί να επαναφέρει στις ΗΠΑ τις επιχειρήσεις και να δώσει εργασία στους πολίτες του. Πραγματική εργασία, και όχι εικονική με υπηρεσίες, καθώς ο άνθρωπός έχει να εκπληρώσει πολλές βασικές ανάγκες από τη σίτιση, τη στέγαση, τη διασκέδαση έως ότου φθάσει στην κορυφή της πυραμίδας του Μάσλοου.
Και αυτές τις ανάγκες δεν είναι σε θέση αν τις καλύψει ακόμα η ΑΙ, αλλά χρειάζονται εργατικά χέρια. Δε φθάσαμε ακόμα στην εποχή που θα φοράμε τα γυαλιά της Apple και θα ζούμε μέσω καναπέ σε έναν εικονικό κόσμο του META και θα τρεφόμαστε με χαπάκια που θα μας παρέχει το κράτος ως ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα διαβίωσης. Τουλάχιστον εμείς δε θα το ζήσουμε!
Ωστόσο, δε θα έβαζα τον εαυτό μου ως υποστηρικτή της πολιτικής Τραμπ, καθώς σίγουρα η αλήθεια βρίσκεται κάπου στη μέση. Για τους υποστηρικτές του, οι δασμολογικές πολιτικές του Τραμπ αφορούν την ανασυγκρότηση της οικονομικής ανθεκτικότητας και την αναζωογόνηση της αμερικανικής βιομηχανίας, μέσω της παρότρυνσης των ξένων παραγωγών να μεταφέρουν τις δραστηριότητές τους στις ΗΠΑ. Ήδη τα πρώτα θετικά αποτελέσματα κάνουν την εμφάνιση τους.
Η Apple, της οποίας τα προϊόντα κατασκευάζονται κυρίως στην Κίνα, ανακοίνωσε επενδύσεις ύψους 500 δισ. δολαρίων στις ΗΠΑ για τα επόμενα πέντε χρόνια, συμπεριλαμβανομένων νέων εργοστασίων στο Τέξας. Πολλοί άλλοι τεχνολογικοί κολοσσοί έχουν δεσμευτεί για επενδύσεις 500 δισ. δολαρίων υπό το σύνθημα «stargate», με στόχο να διατηρήσουν τις ΗΠΑ στην πρωτοπορία των εξελίξεων στην τεχνητή νοημοσύνη.Η Taiwan Semiconductor Manufacturing Company, από την πλευρά της, έχει δεσμευτεί για επενδύσεις 100 δισ. λιρών σε υπερσύγχρονες μονάδες παραγωγής στις ΗΠΑ.
Η νοτιοκορεατική Hyundai έχει ανακοινώσει επενδύσεις ύψους 21 δισ. δολαρίων για τη δημιουργία εργοστασίων στις ΗΠΑ, συμπεριλαμβανομένων 5,8 δισ. για ένα νέο χαλυβουργείο στη Λουιζιάνα. Ο πρόεδρος της Nvdia δεσμεύτηκε για μεταφορά μεγάλου μέρους της παραγωγής στις ΗΠΑ.
Είμαι σίγουρος ότι θα ακολουθήσουν και πολλές ευρωπαϊκές εταιρείες, ήδη υπάρχουν ακόμα και ελληνικές, όπως η Cener, Titan, Inlot, VW, Daimler, BMW κλπ, όχι γιατί είναι σωστή η κίνηση Τραμπ αλλά γιατί δεν υπάρχει ακόμα το αντίπαλο δέος. Γιατί αυτό που πρέπει να μάθουν στην ΕΕ είναι ότι καλή η υιοθέτηση του δικού μας Ηράκλειτου «περί πολέμου», αλλά δεν ζούμε στον 5ο αιώνα π.χ.! Όπως έγραψα στην παγίδα του προέδρου, https://www.liberal.gr/agores/pleonektima-ton-ipa-kai-i-pagida-tramp εύχομαι να υπάρχει σχέδιο Τραμπ που θα λειτουργήσει, καθώς και το προηγούμενο της παγκοσμιοποίησης, μέσω του τραπεζικού δανεισμού και της εκτόξευσης του παγκοσμίου χρέους, με τις δυτικές κοινωνίες να ζουν πέρα από τις δυνατότητές τους, περιείχε πολλά κενά που τα πληρώνουμε σήμερα.
