Έγινε πλέον πιστευτό, από όλους και ιδιαίτερα από τους αναλυτές και οικονομολόγους της Wall Street, που συγκλίνουν σε μια πιο ταραχώδη βραχυπρόθεσμη πορεία της αμερικανικής οικονομίας. Οι προοπτικές για την οικονομία των ΗΠΑ είναι πιο αβέβαιες από ό,τι αναμενόταν, με χαμηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης, μεγαλύτερες πληθωριστικές πιέσεις και πιο περίπλοκες διεθνείς οικονομικές και χρηματοπιστωτικές αλληλεπιδράσεις.
Ο «τυφώνας» Τραμπ κάνει πράξη όλες τις εξαγγελίες του θέλοντας να κάνει την «Αμερική σπουδαία ξανά». Προς ώρας κατάφερε να κάνει τις ευρωπαϊκές αγορές αλλά σε αυτό δεν φταίει αυτός αλλά οι προτροπές των οίκων που προτείνουν την Ευρώπη ως επενδυτική ευκαιρία.
Την ίδια εικόνα παρατηρήσαμε και με τις «7 υπέροχες» των ΗΠΑ που βαδίζουν προς την πραγματική τους αξία, το ζήσαμε άπειρες φορές στο παρελθόν, όπως πρόσφατα με τις φαρμακευτικές που από τα 400 δολάρια έφθασαν στα 8, στα 30 κ.ο.κ. και θα το παρατηρούμε σε κάθε υπερβολή όταν θα έχει φύγει το «έξυπνο χρήμα» από τις αγαπημένες του επιλογές.
Αν σκεφτούμε ότι η Rheinmettal από τα 400 ευρώ έπιασε τα 1.400 ευρώ σε τρεις μήνες, καθώς οι αναλυτές προβλέπουν ότι θα κάνει εκατοντάδες νέα εργοστάσια, θα πουλάει όπλα σε όλον τον πλανήτη, και θα σώσει την ευρώπη από την ύφεση, καταλαβαίνουμε πόσο εύκολα πουλάει το παραμύθι ανάλογα με την καθοδήγηση των ειδικών.
Τι συμβαίνει στην πραγματική οικονομία
Ωστόσο, οι απόψεις για την πραγματική οικονομία εξακολουθούν να διαφέρουν έντονα όσον αφορά τις μακροπρόθεσμες προοπτικές, με ορισμένους να πιστεύουν ότι οι ΗΠΑ χτίζουν το μελλοντικό «πλεονέκτημά» τους, ενώ άλλοι φοβούνται ότι τελικά το χάνουν.
Σύμφωνα με τις προβλέψεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου τον Ιανουάριο για οικονομική ανάπτυξη κατά 2,7% το 2025 στις ΗΠΑ (η οποία αποτελούσε αναθεώρηση προς τα πάνω λόγω της πρόβλεψης του ΔΝΤ για ισχυρότερη ζήτηση), βλέπουμε ότι έπεσαν πολύ έξω. Οι επόμενοι στόχοι είναι αρκετά χαμηλότερα και θα δούμε αναθεωρήσεις τους, που πιθανότατα θα φέρουν και υποβαθμίσεις της οικονομίας (λόγω του τεραστίου χρέους), αλλά και υποβαθμίσεις σε υπερφουσκομένες μετοχές και τιμές στόχους.
Οι λόγοι για αυτές τις αναθεωρήσεις προς τα κάτω πληθαίνουν καθημερινά. Οι ανησυχίες για τους καταναλωτές με χαμηλότερο εισόδημα επιδεινώνονται από την αβεβαιότητα της πολιτικής που προκαλούν οι δασμοί και οι ανακοινώσεις του Τμήματος Κυβερνητικής Αποτελεσματικότητας (DOGE). Είναι λογικό όταν απολύεις υπαλλήλους να χάνεται ένα μεγάλο μέρος της αγοραστικής δύναμης των ΗΠΑ. Το ζητούμενο, όμως, είναι ποιους απολύεις και τι προσδοκάς.
Πώς θα επιδράσει η πτώση στη Wall τους πολίτες
Σύντομα, οι αναλυτές και οι οικονομολόγοι θα στρέψουν το βλέμμα τους και στην αρνητική επίδραση στον πλούτο, που θα προκύψει από την ξαφνική πτώση της χρηματιστηριακής αγοράς. Αυτό περιλαμβάνει την πέμπτη ταχύτερη διόρθωση για τον δείκτη S&P 500 από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο με τις απώλειες στην Wall Street να ξεπερνούν τα 9 τρις δολάρια. Βέβαια να τονίσω ότι μέχρι σήμερα όλα βαίνουν καλώς.
Η αγορά, ιδιαίτερα των επτά υπέροχων μετοχών αξίζει χαμηλότερες αποτιμήσεις, όπως επεσήμανα σε παλαιότερά μου άρθρα. Επίσης, πολύ χρήμα βγαίνει πλέον και από το short το οποίο ξαναμπαίνει στις αγορές. Οι απώλειες στις υπόλοιπες 493 μετοχές αγγίζουν σε πολλές περιπτώσεις το 80% από την περίοδο του COVID. Άρα, λογικό να αναζητηθούν κάποιες πιθανές ευκαιρίες σε άλλους κλάδους. Ίσως και πιο συντηρητικούς. Εάν η υποχώρηση του S&P 500 παραμείνει σε αυτά τα επίπεδα, σίγουρα δεν θα προβληματίσει κανέναν.
Εάν ο δείκτης σπάσει τα κρίσιμα τεχνικά επίπεδα τότε θα οδηγηθεί σε μια αυτοεπιβεβαιούμενη διόρθωση, που θα συνεισφέρουν τα μέγιστα οι προτροπές αύξησης των SHORT θέσεων από τις παγκόσμιες πλατφόρμες του τζόγου. Εκεί, το παιχνίδι θα γίνει ανεξέλεγκτο και οι κεντρικές τράπεζες θα αναγκαστούν να αγοράσουν μετοχές εταιρειών, ενώ όσοι κατέχουν εταιρικό χρέος θα κλάψουν αρκετά, καθώς θα σωθούν και πάλι μόνο οι πολλοί μεγάλοι για να καταρρεύσουν. Άρα και πάλι, περισσότερο χρέος για στήριξη των αγορών και κυρίως των μεγάλων εταιρειών που θα βάλλονται από τα κερδοσκοπικά short κεφάλαια. Το έργο το έχουμε δει στην χώρα μας, στην χειρότερη του εξέλιξη. Βέβαια άλλο ΗΠΑ, άλλο GREECE! Και φυσικά άλλο Ευρώπη που δεν γνωρίζω εάν θα είναι σε θέση να κάνει ένα ακόμη «What ever it takes» τόσο σύντομα.
Η μεταβατική περίοδος των ΗΠΑ
Ορισμένοι θεωρούν ότι αυτή η μεταβατική περίοδος βελτιώνει τις μακροπρόθεσμες προοπτικές των ΗΠΑ, με έναν πιο αποτελεσματικό ιδιωτικό τομέα, μια εξορθολογισμένη κυβέρνηση, λιγότερο αυστηρούς αντιμονοπωλιακούς κανόνες, φορολογικές περικοπές, χαμηλότερο ενεργειακό κόστος και ελεγχόμενο χρέος.
Σε διεθνές επίπεδο, οραματίζονται τις ΗΠΑ να λειτουργούν σε ένα δικαιότερο εμπορικό σύστημα, με περισσότερες εγχώριες και ξένες εταιρείες να φέρνουν παραγωγικές δραστηριότητες στις ΗΠΑ και άλλες χώρες να αναλαμβάνουν μεγαλύτερο μέρος του οικονομικού βάρους για την εθνική ασφάλεια. Άλλοι φοβούνται ότι οι ΗΠΑ διαβρώνουν μακροχρόνιες δομικές δυνάμεις. Ανησυχούν για μακροπρόθεσμη ζημία στη δραστηριότητα του ιδιωτικού τομέα λόγω ενός λιγότερο προβλέψιμου περιβάλλοντος λειτουργίας και ενός ασυνεπούς Κράτους Δικαίου.
Βλέπουν το βάρος του χρέους να αυξάνεται καθώς η πραγματική και δυνητική ανάπτυξη παραπαίει. Αμφισβητούν τα οφέλη από την αποτελεσματικότητα των συνεχιζόμενων κυβερνητικών μεταρρυθμίσεων και βλέπουν τις ΗΠΑ να υπονομεύουν τον κεντρικό οικονομικό τους ρόλο, καθώς άλλες χώρες αναπροσαρμόζουν τις εμπορικές σχέσεις και απομακρύνονται από το δολάριο. Το μοντέλο του αμερικάνικου ονείρου δεν αφήνει περιθώρια να αποτύχει μακροπρόθεσμα η μεγαλύτερη οικονομία του πλανήτη. Εάν καταρρεύσει η ΗΠΑ σίγουρα η Ευρώπη και ολόκληρος ο πλανήτης δε θα χαμογελάει!
Θετικά μηνύματα από τους οίκους για Ευρώπη
Συνεχίζουν να βομβαρδίζουν θετικά τους επενδυτές οι οίκοι με συστάσεις για αγορές στην Ευρώπη. Η επιβολή δασμών μεταξύ Ευρώπης και ΗΠΑ μπορεί να επηρεάσει τις ευρωπαϊκές τράπεζες, σημειώνει η DBRS σε ανάλυσή της. Όπως αναφέρει ο οίκος, οι βραχυπρόθεσμες πληθωριστικές επιπτώσεις των δασμών και τα πρόσθετα δημοσιονομικά μέτρα της ΕΕ θα μπορούσαν να επιβραδύνουν ή να σταματήσουν τις μειώσεις επιτοκίων, στηρίζοντας τα επιτοκιακά έσοδα των τραπεζών. Η πιο αδύναμη ανάπτυξη από έναν εμπορικό πόλεμο θα επηρεάσει την ποιότητα ενεργητικού. Οι τράπεζες είναι αντιμέτωπες με ένα πιο δύσκολο περιβάλλον, με όπλο την ισχυρή κερδοφορία και τις κεφαλαιακές θέσεις.
«Τουλάχιστον σε πρώτη φάση, οι δασμοί μπορούν να αυξήσουν τις τιμές και να επιβραδύνουν ή να σταματήσουν τις μειώσεις επιτοκίων. Αυτό θα στηρίξει τα επιτοκιακά έσοδα των τραπεζών», δήλωσε ο Jason Graffam, στέλεχος της DBRS.
Μια έρευνα της Bank of America, καταδεικνύει φυγή-ρεκόρ των επενδυτών από τις αμερικανικές μετοχές αποτυπώνοντας συγκεκριμένα τη μεγαλύτερη πτώση στα χρονικά στις τοποθετήσεις στην αγορά των ΗΠΑ.
Ειδικότερα, από τους fund managers που συμμετείχαν στην έρευνα της BofA, σχεδόν το 23% δήλωσε underweight στις αμερικανικές μετοχές, με το ποσοστό να καταγράφει «βουτιά» από το 40% σε σχέση με την προηγούμενη έρευνα, καταδεικνύοντας το πόσο γρήγορα αντιστράφηκε το κλίμα αισιοδοξίας των επενδυτών για το αμερικανικό χρηματιστήριο. Την ίδια ώρα, το ποσοστό των επενδυτών που «ψηφίζουν» τις μετοχές της Ευρωζώνης είναι το υψηλότερο από το 2021. Σε ό,τι αφορά τις ΗΠΑ, το ποσοστό έχει πέσει στα χαμηλότερα επίπεδα από τον Ιούνιο του 2023.
Η παγίδα Τραμπ σε εξέλιξη
Οι ΗΠΑ αποτελούν τον μεγαλύτερο εισαγωγέα αγαθών παγκοσμίως με περίπου 3,2 τρισ. δολάρια. Οι εξαγωγές τους βρίσκονται στα 2 δισ. ανεβάζοντας το εμπορικό τους έλλειμμα των 1,2 τρισ. Η στρατηγική Τραμπ στοχεύει στον περιορισμό του ελλείμματος το οποίο μετατρέπεται σε χρέος. Τα προβλήματα που θα προκύψουν με την άνοδο του πληθωρισμού και την πτώση του ΑΕΠ ως λογική εξέλιξη φαντάζουν προσωρινά, σύμφωνα με τους χαράσσοντες τη νέα οικονομική πολιτική.
Ο υπουργός Μπένσετ υπεραμύνεται της πολιτικής και πιστεύει ότι θα βοηθήσει στην μείωση του χρέους των ΗΠΑ. Τι σημαίνει αυτό για τις αγορές; Η ανάκτηση της εμπιστοσύνης πίσω στη Wall Street θα κάνει όντως την Αμερική σπουδαία ξανά. Στον αντίποδα, η Ευρώπη πέφτει στην «παγίδα Τραμπ» καθώς στην περίοδο προσπάθειας μείωσης του τεραστίου χρέους των ΗΠΑ να ακολουθεί αντίθετη πορεία και να ανεβάζει το χρέος της μέσω του τεραστίου προγράμματος αμυντικών δαπανών. Την αντίθετη κίνηση το 2007-2008 την πλήρωσε ακριβά.
Όπως πάντοτε, η Ευρώπη βρίσκεται πίσω και αργοπορημένη από τις εξελίξεις και προσπαθεί να σώσει την ευρωπαϊκή οικονομία ανεβάζοντας το χρέος, σε μια περίοδο που οι πραγματικές ανάγκες των πολιτών της είναι στο αυξανόμενο κόστος ενέργειας που ελέγχουν ΗΠΑ και Ρωσία, στην κοινωνική πολιτική για παιδεία και υγεία, στην μεταναστευτική πολιτική και την υπογεννητικότητα που αλλοιώνει το προφίλ του Ευρωπαίου πολίτη και στον μοναδικό πραγματικό εχθρό που βρίσκεται εντός των πυλών της.
Οι ορατοί πραγματικοί κίνδυνοι είναι πολύ ισχυρότεροι από έναν φανταστικό κίνδυνο πυρηνικού πολέμου. Βέβαια, εάν θέλεις την ειρήνη θα πρέπει να προετοιμάζεσαι για τον πόλεμο, λένε οι περισσότεροι αλλά το πρόβλημα είναι ότι ή τόση προετοιμασία θα οδηγήσει αναγκαστικά σε συρράξεις γιατί απλά θα λειτουργεί και εδώ ως μια επιχείρηση που θέλει να ανεβάσει τα κέρδη της για να ανεβάσει τους δείκτες και να αισθάνεται το «πόπολο» ότι όλα πάνε καλά.
Η Ευρώπη άργησε πολύ. Η εξάρτησή της από ΝΑΤΟ (στρατιωτική), Ρωσία-ΗΠΑ (ενέργεια-τρόφιμα), και τελευταία βιομηχανική εξάρτηση από την Κίνα, την οδηγούν σε λανθασμένες κινήσεις που με την σειρά τους θα την οδηγήσουν να πέσει ακόμα πιο εύκολα στην «παγίδα Τραμπ» και να γίνει περισσότερο εξαρτημένη από τις ΗΠΑ. Το αυξανόμενο χρέος της θα αυξήσει το κόστος δανεισμού, καθώς οι επενδυτές θα ζητάνε όλο και υψηλότερα επιτόκια, το βλέπουμε στην κίνηση των δεκαετών ομολόγων. Εάν παραμείνει ο κίνδυνος εξ ανατολάς τότε πολλές επιχειρήσεις θα αποσύρουν τις μονάδες τους και θα πάνε στο ασφαλές μακρινό καταφύγιο των ΗΠΑ.
Η αλλοίωση του πληθυσμού της θα οδηγεί σε αναταραχές και επικίνδυνα ξεσπάσματα των πολιτών με ακραίες καταστάσεις από τους «έχοντες την εύκολη λύση». Οι καιροί αλλάζουν γρήγορα, ο πλανήτης μεταλλάσσεται ακόμα πιο γρήγορα. Σίγουρα, πολλοί στα ευρωπαϊκά κέντρα αποφάσεων παρακαλάνε να αποτύχει η «παγίδα Τραμπ». Στην χώρα μας λένε «εάν δεν σπάσεις αβγά δεν μπορείς να κάνεις ομελέτα»!. Αν και στις ΗΠΑ υπάρχει θέμα με τα αβγά τελευταία, σίγουρα η ομελέτα που ετοιμάζει ο πρόεδρος Τραμπ είναι πολύ πικάντική, εάν σας αρέσουν τα καυτερά. Δυστυχώς στην Ευρώπη περιμένουμε ακόμα να γεννήσουν οι κότες! Και παρακαλάμε να μην υπάρχει σχέδιο με τον κωδικό «παγίδα Τραμπ»!
