Στο «The General Theory of Employment, Interest, and Money», του 1936, του Keynes, έχουμε μια πλήρη εικόνα και ανάλυση για τα ανθρώπινα συναισθήματα που οδηγούν την εμπιστοσύνη των καταναλωτών και των επενδυτών. Περιγράφονται όλοι εκείνοι οι ψυχολογικοί παράγοντες που τους ωθούν ώστε να αναλάβουν δράση, είτε να ψωνίσουν, είτε να επενδύσουν, είτε να μην κάνουν τίποτε.
Πολλές φορές, αν όχι όλες, παρατηρούμε ότι οι αγορές λειτουργούν μόνο με τα συναισθήματα, είτε του φόβου, είτε της χαράς, είτε της απληστίας. Διάφοροι δείκτες μετρούν τον φόβο και την απληστία, ώστε να είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε πότε ο άνθρωπος χειραγωγείται από τα θέλω του και όχι από την πραγματικότητα. Ακολουθώντας αυτούς τους δείκτες, οι αναλυτές θα βγάλουν τα συμπεράσματά τους για τη συνέχεια είτε αυτό αποτελεί την άνοδο μιας αγοράς, είτε τα επενδυτικά σχέδια μιας επιχείρησης.
Κάθε νέα εποχή και κάθε γενιά που μεγαλώνει σε αυτήν, διαμορφώνει το καταναλωτικό και επενδυτικό της προφίλ ανάλογα με τις απαιτήσεις που μας επιβάλλει αυτή η εποχή. Στην πρόσφατη ιστορία μας, η νέα εποχή του 1999 μας επέβαλε το διαδίκτυο, ενώ η νέα εποχή του 2024 μας επιβάλλει την ΑΙ και υπόσχεται να κάνει τη ζωή μας πιο εύκολη. Κάθε εποχή με την τεχνολογική της επανάσταση επιβάλλει και κάτι νέο που έρχεται να αντικαταστήσει το «φθαρτό παλιό».
Αλήθεια, πως θα σας φαινόταν εάν ξυπνούσατε το πρωί, ανοίγατε τον υπολογιστή σας και του ζητούσατε 1000 ευρώ για τα έξοδα της ημέρας; Πριν από μερικά χρόνια θα αποτελούσε ταινία επιστημονικής φαντασίας, όμως σήμερα πολλοί υποστηρίζουν ότι η αλματώδης άνοδος της Τεχνητής Νοημοσύνης θα είναι σε θέση να κάνει πολλά όνειρα πραγματικότητα ή μήπως όχι;
Καθημερινά δεχόμαστε βομβαρδισμό από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για επενδύσεις όπου με 200 δολάρια θα βγάλουμε 2000 ή ακόμα καλύτερα δε θα χρειαστεί να δουλέψουμε ποτέ στη ζωή μας. Αυτό που φαντάζει τέλειο στους περισσότερους επενδυτές, φαντάζει εφιάλτης στους επαγγελματίες χρηματιστές και αναλυτές, καθώς αισθάνονται να απειλούνται από τη νέα επαναστατική ανακάλυψη του ανθρώπινου νου!
Σύμφωνα, λοιπόν, με μελέτη της Goldman Sachs, 300 εκατ. θέσεις εργασίας απειλούνται από την Τεχνητή Νοημοσύνη και την αυτοματοποίηση, κυρίως σε τομείς της τεχνολογίας, καθώς μέχρι σήμερα έχουν περικοπεί στον κλάδο 5% περισσότερες θέσεις από το 2022. Ο ρυθμός των απολύσεων είναι έτοιμος να ξεπεράσει τους αριθμούς απωλειών του 2001, τη χειρότερη χρονιά για απολύσεις στον τομέα της τεχνολογίας, λόγω της χρεοκοπίας των dot-com.
Προσωπικά, δεν με απασχολεί και τόσο, καθώς θεωρώ ότι ο ανθρώπινος νους υπερέχει κατά πολύ σε αυτά που υστερεί η ΑΙ. Αν όλοι βλέπουμε την ίδια εικόνα στην τεχνική ανάλυση, σύμφωνα με την ΑΙ, τότε ποιος θα δει ή θα σκεφτεί κάτι διαφορετικό για να λειτουργήσουν οι αγορές; Αν όλοι στηρίζονται στις γραμμούλες και βγουν όλοι αγοραστές ή πωλητές με βάση τα δεδομένα του υπολογιστή, τι θα συμβεί στις χρηματαγορές; Ποιος θα πουλήσει όταν ο υπολογιστής τον συμβουλεύει να κρατήσει τις θέσεις του γιατί η αγορά θα ανέβει ή το ανάποδο;
Και αν όλοι ξυπνάμε ένα πρωί και ζητάμε άλλα 1000 δολάρια, άλλος 1.000.000 δολάρια, ποιος θα τα χάσει για να τα κερδίσουμε εμείς; Και εάν ακολουθούσα «τις γραμμούλες της καταστροφής του 2022», θα είχα όρεξη να γράφω άρθρα σήμερα, καθώς θα είχα καταστραφεί οικονομικά;
Στην Αρχαία Ελλάδα, η παρατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος έδινε πάντοτε τροφή για σκέψη και φιλοσοφικές αναζητήσεις. Αποτελούσε, κατά τους περισσότερους φιλόσοφους, την αρχή της διαπαιδαγώγησης των νέων εκείνης της εποχής. Όσο παράξενο και εάν φαίνεται, η εν λόγω παρατήρηση μου έδωσε μια αφορμή για να κλείσω το σημερινό άρθρο με φιλοσοφική διάθεση, λόγω και των εορταστικών ημερών.
Παρατηρώντας τα παιδιά του δημοτικού να παίζουν ένα νέο παιχνίδι, που πιθανόν όσοι έχουν μικρά παιδιά το γνωρίζουν, τις γνωστές «τάπες», άναψε μέσα μου αυτή η φιλοσοφική αναζήτηση περί της απόλυτης υπεροχής του ισχυρού που θα συγκεντρώσει τις περισσότερες τάπες. Μια μικρογραφία του μέλλοντος του ατόμου και της νέας κοινωνίας με διαφορετική προσέγγιση.
Είμαστε τελικά από τη γέννησή μας όντα που αναζητούμε την ισχυροποίηση και την καταξίωσή μας μέσω της απόκτησης περισσότερων βόλων και ταπών και αργότερα μέσω περισσότερων υλικών αγαθών και χρημάτων ή bitcoin, μετοχών κ.ο.κ. ή γινόμαστε στην πορεία επηρεαζόμενοι από το ευρύτερο περιβάλλον και τις καθημερινές μας επαφές και αλληλεπιδράσεις με τους γύρω μας; Ο στόχος κάθε παιχνιδιού παραμένει ένας, η συγκέντρωση περισσότερων βόλων και αργότερα περισσότερων υλικών αγαθών που όταν πλησιάζει μια περίοδος απληστίας φθάνουμε σε σημείο να λέμε «αυτήν τη φορά θα είναι αλλιώς».
Συμπερασματικά, και καθώς κλείνουμε αισίως το 2024, οι επενδυτές πληροφορήθηκαν ότι ο Warren έχει 340 δισ. ταμείο για πρώτη φορά στα χρονικά και οι insiders πουλάνε καθημερινά τις αγαπημένες τους εταιρείες που εργάζονται, ενώ οι υπόλοιποι τις αγοράζουν γιατί γνωρίζουν καλύτερα από τα αφεντικά.
Θα κλείσω με ακόμη μία προσωπική παρατήρηση, καθώς θεωρώ έχει μια βάση λογικής και πληροφόρησης για το εγγύς μέλλον. Σε μια συζήτηση με τη 17χρονη κόρη μου, έγινε μια αναφορά για την επιθυμία της να επενδύσει στις νέες τεχνολογίες, (μέσω μιας πλατφόρμας διαδικτυακής τράπεζας του εξωτερικού), τα έσοδα της καλοκαιρινής κατασκήνωσης και ό,τι περισσεύει από το χαρτζιλίκι της, γιατί απλά όλοι επενδύουν και κερδίζουν καθημερινά, με ισχυρό σύμμαχό τους τον πρόεδρο Τραμπ! Τώρα γιατί εμένα μου θυμίζει κάτι από τον γνωστό «τσαγκάρη στη Wall Street», θα σας γελάσω!