Μπορεί ο S&P 500 και Dow Jones να προσπάθησαν να ανακάμψουν στις συναλλαγές της Δευτέρας και οι ευρωπαϊκοί δείκτες να άνοιξαν ανοδικά την Τρίτη, ωστόσο η τάση παραμένει πτωτική, με τους επενδυτές να αναζητούν ασφαλή καταφύγια, αναμένοντας με αγωνία να ξεκαθαρίσει το τοπίο αναφορικά με την καταιγίδα δασμών που θα επιβάλλει ο Ντόναλντ Τραμπ.
Δεν είναι τυχαίο ότι τα futures του χρυσού έφτασαν έως το επίπεδο των 3.177 δολαρίων/ουγγιά στις πρωινές συναλλαγές της Τρίτης 1 Απριλίου, καταγράφοντας ένα ακόμα ιστορικό υψηλό και ξεπερνώντας όλες τις προβλέψεις των ειδικών. Την ίδια ώρα, ο S&P 500 οριακά εκτός… διόρθωσης, καθώς οι απώλειες από το ιστορικό υψηλό της 19ης Φεβρουαρίου είναι πολύ κοντά στο 10%, ενώ η συνολική πτώση του τεχνολογικού Nasdaq από το δικό του υψηλό τον φέρνει πιο κοντά σε bear market.
Είναι, επίσης χαρακτηριστικό, ότι ο Μάρτιος ήταν για τη μετοχή της Nvidia, της εταιρείας που ταυτίστηκε όσο καμία άλλη με τη μανία για την Τεχνητή Νοημοσύνη, ο χειρότερος μήνας από τον Σεπτέμβριο του 2022, τότε που οι αγορές αντιμετώπισαν την αρχή της τελευταίας μεγάλης κατάρρευσης των crypto, ακριβώς πριν ξεκινήσει το μεγάλο ράλι.
Όλα αυτά συμβαίνουν διότι έφτασε η… αποφράδα ημέρα που ο Τραμπ θα ανακοινώσει το σύνολο των δασμών που θα επιβάλλουν οι ΗΠΑ. Η «Ημέρα Απελευθέρωσης», όπως την ονομάζουν οι Αμερικανοί αξιωματούχοι. Μία στιγμή που περιμένουν με αγωνία εδώ και καιρό οι αγορές και που οι επενδυτές ήλπιζαν ότι κάτι θα συνέβαινε στην πορεία και ο Τραμπ θα άλλαζε στρατηγική, τουλάχιστον ως προς το εύρος και το ύψος των δασμών.
Οι ανακοινώσεις του Τραμπ αναμένονται αύριο Τετάρτη. Η μία όψη του νομίσματος είναι ότι θα ξεκαθαρίσει επιτέλους ένα τοπίο που παραμένει θολό για πολλές εβδομάδες, οδηγώντας σε ακραία επίπεδα την αβεβαιότητα. Για του λόγου το αληθές, το α’ τρίμηνο του 2025 ήταν για τον S&P 500 το χειρότερο από το β’ τρίμηνο του 2022, μίας εποχής που οι αγορές προσπαθούσαν να σώσουν ό,τι μπορούσαν, με τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία να έχει ανατρέψει μετά από πάρα πολλά χρόνια τα καθιερωμένα όχι μόνο στην Ευρώπη αλλά και παγκοσμίως.
Η άλλη όψη του νομίσματος σχετίζεται με τις επιπτώσεις των δασμών, όπως την απειλή αναθέρμανσης του πληθωρισμού και τον κίνδυνο σοβαρής επιβράδυνσης της οικονομικής δραστηριότητας.
Με φόντο τις δραματικές εξελίξεις στο πεδίο του παγκόσμιου εμπορίου, Fed και ΕΚΤ ετοιμάζονται να αναλάβουν δράση. Όχι αμέσως, βέβαια. Τζέι Πάουελ και Κριστίν Λαγκάρντ παρακολουθούν με μεγάλη προσοχή τα όσα διαδραματίζονται τόσο σε γεωπολιτικό όσο και οικονομικό επίπεδο και είναι έτοιμοι να κινηθούν αναλόγως.
Στην Ευρώπη, η ΕΚΤ δείχνει να έχει σύμμαχο μετά από περίπου 3 χρόνια τον πληθωρισμό. Σύμφωνα με τη γερμανική στατιστική υπηρεσία Destatis, ο πληθωρισμός στη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης διαμορφώθηκε στο 2,3% τον Μάρτιο, έναντι 2,4% που ανέμεναν οι αναλυτές. Αυτό σημαίνει πως αν συνεχιστεί η τάση, τα στελέχη του διοικητικού συμβουλίου της ΕΚΤ θα έχουν πλέον μεγαλύτερη άνεση να προχωρήσουν σε περισσότερες μειώσεις επιτοκίων.
Η προοπτική μείωσης των επιτοκίων σε Ευρώπη και ΗΠΑ αποτελεί τη μεγαλύτερη ελπίδα των επενδυτών, κυρίως στην περίπτωση που ο εμπορικός πόλεμος οδηγήσει σε περαιτέρω επιδείνωση το κλίμα διεθνώς. Γι’ αυτό άλλωστε και ο Τραμπ πιέζει όσο μπορεί τον Πάουελ να μειώσει τα επιτόκια. Σημειώνεται ότι ο πληθωρισμός στις ΗΠΑ διαμορφώθηκε στο 2,8% τον Φεβρουάριο, από 3% τον Ιανουάριο, ωστόσο η Fed διατήρησε αμετάβλητα τα επιτόκια στην τελευταία της συνεδρίαση, επικαλούμενη την αβεβαιότητα γύρω από τις επιπτώσεις των δασμών.
Οι αγορές αναμένουν ακόμα δύο μειώσεις από τη Fed φέτος, με ορισμένους αναλυτές να προειδοποιούν ότι δεν αποκλείεται η αβεβαιότητα και ο κίνδυνος αναθέρμανσης του πληθωρισμού να δέσουν τα χέρια του Πάουελ, με αποτέλεσμα να μην σημειωθεί άλλη μείωση μέσα στο 2025. Παρ’ όλα αυτά, ο επικεφαλής της Fed έχει διαμηνύσει ότι θα κάνει τα απαιτούμενα και είναι πιθανό να εκπλήξει ευχάριστα τις αγορές, ειδικά στην περίπτωση που καταγραφεί σημαντική επιβράδυνση της οικονομικής δραστηριότητας.