Μπορεί να μην προέκυψε κάποια σημαντική είδηση, όπως αναμενόταν, από τη συνεδρίαση του διοικητικού συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, ωστόσο φαίνεται ότι απομακρύνονται μερικά από τα σύννεφα με αποτέλεσμα να ξεκαθαρίζει κάπως ο ορίζοντας για το που θα φτάσουν οι μειώσεις των επιτοκίων. Το βασικό σενάριο προβλέπει ότι τα επιτόκια θα μειωθούν περίπου στο μισό, με το βασικό επιτόκιο αποδοχής καταθέσεων να πέφτει στο 2%-2,25% στα επόμενα δύο χρόνια.
Έχουμε και λέμε λοιπόν. Η Κριστίν Λαγκάρντ επανέλαβε ότι οι αποφάσεις της ΕΚΤ θα συνεχίσουν να λαμβάνονται με βάση τα διαθέσιμα στοιχεία για τους μισθούς και τον δομικό πληθωρισμό, τονίζοντας παράλληλα ότι οι εσωτερικές πιέσεις στις τιμές συνεχίζονται. Εξέφρασε την ανησυχία της για την ανάπτυξη, αλλά και για τη δημοσιονομική κατάσταση των χωρών-μελών της Ευρωζώνης, ενώ δεν παρέλειψε να επισημάνει τον κίνδυνο νέων πληθωριστικών πιέσεων εξαιτίας πιθανών εμπορικών αναταράξεων.
Σε ό,τι αφορά τα επιτόκια, η επόμενη μείωση θα λάβει χώρα κατά πάσα πιθανότητα τον Σεπτέμβριο, με το επιτόκιο αποδοχής καταθέσεων να υποχωρεί στο 3,50% από 3,75% σήμερα. Από κει και πέρα, η ΕΚΤ θα είναι πολύ προσεχτική, που σημαίνει ότι οι ισορροπίες στο διοικητικό συμβούλιο θα είναι ιδιαίτερα λεπτές. Τα «γεράκια» δύσκολα θα πουν το «ναι» σε διαδοχικές μειώσεις, όμως το επικρατέστερο σενάριο παραμένει αυτό που θέλει το βασικό επιτόκιο να μειώνεται στο 3,25% τον Δεκέμβριο.
Πληροφορίες από τη Φρανκφούρτη αναφέρουν ότι, με τα σημερινά δεδομένα, η ΕΚΤ αναμένεται να ακολουθήσει μία στρατηγική που προβλέπει μία μείωση επιτοκίων κάθε τρίμηνο. Αν επιβεβαιωθούν οι πληροφορίες και αν δεν αλλάξουν οι συνθήκες, τότε μέσω αυτής της στρατηγικής, η Πρωτοχρονιά του 2026 θα βρει το βασικό επιτόκιο καταθέσεων στο 2,25%. Πρόκειται για μία λύση που ικανοποιεί τόσο τα «γεράκια», ήτοι τους πιο συντηρητικούς της ΕΚΤ σε ό,τι αφορά τις μειώσεις επιτοκίων, όσο και τα «περιστέρια», τα στελέχη δηλαδή που τάσσονται υπέρ μίας σταθερής πορείας μείωσης των επιτοκίων.
Είναι το 2,25% το επιτόκιο ισορροπίας ή «ουδέτερο» επιτόκιο, υπό τις παρούσες συνθήκες; Απάντηση αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει και το θέμα θα αξιολογηθεί μέσα στον επόμενο χρόνο. Επομένως, είναι νωρίς ακόμη να πούμε αν το επιτόκιο αποδοχής καταθέσεων θα παραμείνει για καιρό στο 2,25% ή θα μειωθεί στο 2% μέσα στο 2026.
Ένας φόβος και ταυτόχρονα πεδίο προβληματισμού για την Λαγκάρντ είναι το γεγονός ότι οι επιχειρήσεις διστάζουν να δανειστούν, με αποτέλεσμα να αποδυναμώνεται η αναπτυξιακή δυναμική. Γι’ αυτό και η μείωση των επιτοκίων τον Ιούνιο, παρά το γεγονός ότι δεν δικαιολογείται απόλυτα από τα διαθέσιμα στοιχεία, ήταν απαραίτητη. Η ΕΚΤ τάσσεται υπέρ της χαλάρωσης των συνθηκών στα δάνεια των επιχειρήσεων και αυτός ίσως είναι ένας από τους παράγοντες που θα επιταχύνουν τις μειώσεις των επιτοκίων.
Ένας άλλος φόβος της Λαγκάρντ είναι οι εντάσεις στις εμπορικές σχέσεις μεταξύ των μεγαλύτερων οικονομιών του κόσμου, οι οποίες μπορεί να οδηγήσουν σε νέες ανατιμήσεις. Η Γαλλίδα δήλωσε ότι η ΕΚΤ παρακολουθεί τις εξελίξεις σε ό,τι αφορά τους δασμούς που επιβάλλονται, τονίζοντας ότι μία νέα μεγάλη εμπορική αναταραχή θα λειτουργήσει ανασταλτικά στην προσπάθεια ανάκαμψης της οικονομίας της Ευρωζώνης και συνεπώς θα παίξει ρόλο και στις μειώσεις επιτοκίων.
Τέλος, υπάρχει και ο φόβος των δημοσίων χρεών και των κρατικών ελλειμμάτων. Η Λαγκάρντ δηλώνει σε κάθε ευκαιρία ότι οι χώρες-μέλη πρέπει να λειτουργούν με δημοσιονομική σύνεση αν και δεν θέλει να… ανακατεύεται στα χωράφια της Κομισιόν. Οι πολιτικές, βέβαια, εξελίξεις και κυρίως στη Γαλλία, δείχνουν ότι δύσκολα θα τηρηθούν κατά γράμμα οι δημοσιονομικοί κανόνες, κάτι που αν συμβεί θα βάλει επιπλέον εμπόδια στην αποστολή της ΕΚΤ.