Η επιλογή μιας μετοχής για αγορά ή και διακράτηση είναι μια επίπονη διαδικασία, που συχνά σχετίζεται με πολλές μεταβλητές. Μια εξ αυτών είναι ο κλάδος (ή οι κλάδοι) στον οποίο δραστηριοποιείται η εταιρεία. Με απλά λόγια, ενδιαφέρει το πού απευθύνονται τα προϊόντα τα οποία παράγει ή εμπορεύεται, ή σε ποιούς αφορούν οι υπηρεσίες που παρέχει.
Αναφορικά με τις εισηγμένες, η κλαδική διάρθρωση είναι μια από τις σημαντικές παραμέτρους κατά τη διαδικασία διαχείρισης του χαρτοφυλακίου. Ο επενδυτής (ή ο διαχειριστής του) καλείται να ελέγχει πάντα σε ποιόν κλάδο ανήκει η προς αγορά μετοχή, καθώς είναι κοινός τόπος ότι κατά περιόδους ή ανάλογα με την οικονομία, ωφελούνται συγκεκριμένοι κλάδοι, ή έστω ωφελούνται περισσότερο από κάποιους άλλους.
Επομένως, η επίτευξη καλύτερων αποδόσεων, ή αντιδιαμετρικά ή αποφυγή εκτεταμένων ζημιών σχετίζεται -πλην άλλων- με τη μελέτη της εξεταζόμενης οικονομίας εν συνόλω, ώστε να αναγιγνώσκεται κατά περίπτωση ο επωφελούμενος κλάδος.
Η σημασία της κλαδικής διάρθρωσης αφενός εδράζει στις επενδυτικές προτιμήσεις ή και στις χρηματοδοτικές πολιτικές, οι οποίες με τη σειρά τους επηρεάζονται από την προτίμηση των καταναλωτών.
Επί παραδείγματι, ο κλάδος της ενέργειας και δη των ΑΠΕ είναι ίσως ο πιο ενδιαφέρων το τελευταίο διάστημα, ώστε να προσελκύει ολοένα και περισσότερα επενδυτικά κεφάλαια ή κρατικές επιχορηγήσεις (βλέπε και πακέτα στήριξης της ΕΕ), καθώς αναμένεται στο μέλλον η καθολική εξάρτηση της οικονομίας από ΑΠΕ.
Αφετέρου, η σημασία επιρρωνύεται εκ της κατηγοριοποίησης κάθε χρηματιστηριακής αγοράς σε κλαδικούς δείκτες, καθώς κατασκευάζονται αντίστοιχοι -κλαδικοί- δείκτες (συνήθως μεσοσταθμικοί), που μετρώνται σε μονάδες.
Στην ελληνική χρηματαγορά, υπάρχουν δεκαεπτά: Ενέργειας, Πρώτων Υλών, Κατασκευών, Βιομηχανίας, Τροφίμων, Καταναλωτικών, Υγείας, Εμπορίου, Ταξιδιών/Αναψυχής, Τηλεπικοινωνιών, Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας, Τραπεζών, Ασφαλειών, Χρηματοοικονομικών, Τεχνολογίας, Ακίνητης Περιουσίας και Προσωπικών Προϊόντων.
Η απόδοση των μετοχών που απαρτίζουν κάθε κλάδο οδηγεί στην απόδοση του δείκτη αυτού. Έτσι, είναι λογικό να υπεραποδίδει ένας κλαδικός εφόσον υπεραποδίδουν οι μετοχές που τον απαρτίζουν, κάτι που ισχύει εφόσον και αυτές επωφελούνται από τη χρονική συγκυρία.
Εξι προβλήματα στην κλαδική διάρθρωση του Χ.Α.
Αυτή την περίοδο, οι περισσότερες εκθέσεις παγκοσμίως αναφέρονται σε 3+1 κλάδους: στον κλάδο Τεχνολογίας, στον κλάδο Κατασκευών, στον κλάδο ΑΠΕ και προσφάτως στον πολύπαθο Χρηματοοικονομικών/Τραπεζών. Δυστυχώς, στην εγχώρια κλαδική διάρθρωση, παρουσιάζονται έξι τουλάχιστον ενδογενή προβλήματα:
Πρώτον, η στάθμιση είναι κάποιες φορές ετεροβαρής, καθώς η απόδοση μιας και μόνο μετοχής μπορεί να επηρεάζει καθολικά τον κλαδικό δείκτη της (λ.χ. ο δείκτης Τηλεπικοινωνιών επηρεάζεται κατά 98,45% από την απόδοση του ΟΤΕ)˙
Δεύτερον, ο ρηχός χαρακτήρας της αγοράς, όπου κάποιες μετοχές είτε κάνουν πολύ λίγες πράξεις είτε δεν ανοίγουν καν εμποδίζει μια ορθή αποτύπωση του δείκτη τους˙
Τρίτον, η σύνθεση ενός κλαδικού δείκτη δεν συνάδει πάντα με το πραγματικό λειτουργικό αντικείμενο των εταιριών (λ.χ. η εταιρία Mytilineos συναντάται μόνο στον δείκτη Βιομηχανίας, ή η Τέρνα Ενεργειακή μόνο στον δείκτη Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας.
Εξαίρεση αποτελεί ο αμιγώς Τραπεζικός δείκτης, και μάλιστα η ομαλή διάχυση στάθμισης στις τέσσερις συστημικές τράπεζες, επιτρέπει τη διεξαγωγή ασφαλών συμπερασμάτων για την απόδοση του ΔΤΡ˙
Τέταρτον, η απουσία Αμοιβαίων Κεφαλαίων εστιασμένων σε κλαδική διάρθρωση, κυρίως εξαιτίας του μικρού μεγέθους της συνολικής πίτας, δεν επιτρέπει αναπροσαρμογές στα επενδυτικά χαρτοφυλάκια˙
Πέμπτον, κάποιοι κλάδοι, όπως οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας δεν υφίστανται καν ως δείκτες, παρόλο που υφίστανται οι αντίστοιχες εταιρείες που αναπτύσσουν έντονη επιχειρηματική δραστηριότητα στις ΑΠΕ.
Έκτον, οι κλαδικοί δείκτες δεν συμπεριλαμβάνουν μετοχές από την Εναλλακτική Αγορά (ΕΝ.Α).
Οι «αόρατες» εισηγμένες
Εξ αυτού προκύπτει και η λανθασμένη προσέγγιση πληθώρας επενδυτών είτε να σταθμίζουν το χαρτοφυλάκιό τους χωρίς καμία είδους κλαδική διασπορά (λ.χ. μόνο τράπεζες), είτε να αποφεύγουν «άγνωστες» αλλά καλές εταιρείες που είναι μικρές-μικρομεσαίες σε κεφαλαιοποίηση και επιχειρούν σε «θερμούς» κλάδους.
Τα προβλήματα αυτά μπορούν να αντιμετωπιστούν επιτυχώς με την κατά μόνας ανάλυση των υπό αξιολόγηση εταιρειών.
Γνωρίζοντας το ποσοστό εμπλοκής της εταιρείας σε κάποιον κλάδο, είμαστε σε θέση να κατατάξουμε αυτήν ως ενδιαφέρουσα επιλογή βάσει της ήδη γνωστής παγκόσμιας κλαδικής ανάλυσης που προηγήθηκε.
Με αυτόν τον τρόπο μπορούμε να συνδυάσουμε τη διεθνή σημειολογία περί των κλάδων που αναμένεται να υπεραποδόσουν με τη θεωρία της κλαδικής διάρθρωσης.
Έτσι, οι ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, Mytilineos, Τέρνα Ενεργειακή, Ελλάκτωρ, Άβαξ, Lamda Development, Μotor Oil, ΕΛΠΕ, ΔΕΗ, Performance (στηνΕΝ.Α), Profile, Entersoft, Epsilon, ΕΧΑΕ και οι Τράπεζες είναι λίγες από τις εταιρείες που πληρούν τις προϋποθέσεις τις παγκόσμιας κλαδικής ανάλυσης περί υπεραπόδοσης, και δεν πρέπει να λείπουν από ένα υγιές χαρτοφυλάκιο, ανάλογα βεβαίως και τις προτιμήσεις του κατόχου του.
Οι αποδόσεις των κλαδικών δεικτών
Οι μετοχές που απαρτίζουν τους χρηματιστηριακούς δείκτες
Αποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, ουδεμία διασφάλιση δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.