Μία σειρά από χρήσιμα συμπεράσματα σε ό,τι αφορά στις μελλοντικές κινήσεις των δύο μεγαλύτερων κεντρικών τραπεζών του πλανήτη προέκυψαν από το συνέδριο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας «ECB Forum on Central Banking» που πραγματοποιήθηκε από τη Δευτέρα 1 έως την Τετάρτη 3 Ιουλίου, στην πόλη Σίντρα της Πορτογαλίας. Κριστίν Λαγκάρντ και Τζερόμ Πάουελ έστειλαν τα δικά τους μηνύματα στις αγορές αναφορικά με το πιο πολυσυζητημένο θέμα του 2024 που δεν είναι άλλο από το πότε και πόσο θα μειωθούν τα επιτόκια σε Ευρώπη και ΗΠΑ, ενώ κορυφαίοι αναλυτές και παράγοντες διεθνών οικονομικών οργανισμών παρέθεσαν τις δικές τους απόψεις για το μέλλον της νομισματικής πολιτικής.
Η Γαλλίδα επικεφαλής της ΕΚΤ στάθηκε στην επιμονή του πληθωρισμού στις υπηρεσίες στο 4% και στην ουσία παραδέχθηκε ότι η νίκη κατά του πληθωρισμού δεν είναι δεδομένη. Βρισκόμαστε σε προχωρημένο στάδιο στο να δαμάσουμε τον πληθωρισμό αλλά οι αβεβαιότητες παραμένουν, είπε χαρακτηριστικά, εκφράζοντας την ελπίδα ότι η ανάκαμψη της οικονομίας θα συνεχιστεί. Παράλληλα, επιβεβαίωσε με τον τρόπο της την πληθωριστική επίδραση της παγκόσμιας περιοδείας της Τέιλορ Σουίφτ, τονίζοντας ωστόσο ότι δεν είναι μόνο το «Eras Tour» που κρατάει ψηλά τις τιμές.
Ο Αμερικανός ομόλογός της, άφησε να εννοηθεί ότι η μάχη κατά του πληθωρισμού δεν έχει ακόμα κερδηθεί, αναγκάζοντας έτσι τους αναλυτές της UBS να μεταθέσουν για τον ερχόμενο Δεκέμβριο την πρώτη μείωση επιτοκίων από την Fed. Θα πάρουμε τον χρόνο μας για να πράξουμε το σωστό, είπε ο Πάουελ, προσθέτοντας ότι για να είναι εύστοχη και έγκαιρη η πρώτη μείωση επιτοκίων, η αρμόδια επιτροπή της Fed χρειάζεται επιπλέον στοιχεία, παρόμοια με των τελευταίων εβδομάδων, που να δικαιολογούν μία τέτοια κίνηση.
Βλέπετε, η ανεργία διαμορφώνεται στο 4% που είναι πολύ κοντά σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα. Τα στοιχεία που είδαν χθες το φως της δημοσιότητας δείχνουν ότι η αγορά εργασίας κάπως εξασθενεί, ωστόσο δεν βοηθούν ιδιαίτερα στο να ξεκαθαρίσει το τοπίο. Οι αιτήσεις για επιδόματα ανεργίας στις ΗΠΑ αυξήθηκαν και οι νέες θέσεις εργασίας που δημιουργήθηκαν διέψευσαν τις προσδοκίες. Οι εταιρείες του ιδιωτικού τομέα πρόσθεσαν 150.000 θέσεις εργασίας τον Ιούνιο, λιγότερες σε σύγκριση τόσο με τις 157.000 θέσεις του Μαΐου όσο και με τις 160.000 που προέβλεπαν οι αναλυτές.
Τι μας αφήνει, λοιπόν, το συνέδριο της ΕΚΤ; Ότι η Ευρωτράπεζα θα διατηρήσει, εκτός συγκλονιστικού απροόπτου, αμετάβλητα τα επιτόκια στη συνεδρίαση του Ιουλίου, στη συνέχεια θα εξετάσει τα στοιχεία των επόμενων εβδομάδων και έως τις 12 Σεπτεμβρίου θα αποφασίσει αν θα πάει τελικά σε δύο (κατά πάσα πιθανότητα Σεπτέμβριο και Δεκέμβριο) ή μία ακόμα μείωση επιτοκίων.
Η Fed έχει να λύσει μάλλον μία πιο δύσκολη εξίσωση. Η ανθεκτικότητα της οικονομίας της επιτρέπει να καθυστερεί την πρώτη μείωση, όμως η γραμμή που χωρίζει την επιτυχία από την αποτυχία σε ό,τι αφορά την ομαλή προσγείωση της οικονομίας είναι πολύ λεπτή.
Πάντως, η καθηγήτρια Οικονομικών του φημισμένου πανεπιστημίου MIT, Κριστίν Φορμπς, τονίζει σε πρόσφατη μελέτη της, την οποία εκπόνησε σε συνεργασία με τους Γιόνγκριμ Χα και Άιχαν Κόσε της Παγκόσμιας Τράπεζας, ότι η αλλαγή της πορείας των επιτοκίων θα πρέπει να είναι προσεχτική και σταδιακή.
Στη μελέτη τονίζεται ότι παραδοσιακά η περίοδος αμετάβλητων επιτοκίων είναι πάντα μεγαλύτερη μετά από έναν κύκλο αύξησης των επιτοκίων παρά μετά από τη χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής. Επιπλέον, οι τρεις οικονομολόγοι πιστεύουν ότι οι αποφάσεις για τη νομισματική πολιτική του μέλλοντος θα επηρεάζονται ολοένα και περισσότερο από τις παγκόσμιες αναταράξεις.
Από την πλευρά του, ο Γιαν Χάτζιους, επικεφαλής οικονομικός αναλυτής της Goldman Sachs, εκτιμά ότι η πρόταση του Τραμπ για την επιβολή δασμών 10% σε όλες τις εισαγωγές θα οδηγήσει σε ούτε μία, ούτε δύο αλλά πέντε αυξήσεις επιτοκίων από τη Fed. Και αυτό γιατί οι δασμοί θα έχουν ως αποτέλεσμα την αναθέρμανση του πληθωρισμού στις ΗΠΑ κατά 1,1% όταν ο αντίκτυπος για την Ευρωζώνη υπολογίζεται μόλις στο 0,1%.