Ευθεία προειδοποίηση προς τους πιθανούς διαδόχους της Λιζ Τρας στέλνουν οι αγορές. Αν μέσα στις επόμενες εβδομάδες η βρετανική κυβέρνηση δεν καταφέρει να παρουσιάσει ένα αξιόπιστο και αποτελεσματικό δημοσιονομικό πλάνο, οι οίκοι αξιολόγησης θα υποβαθμίσουν το βρετανικό αξιόχρεο, με αποτέλεσμα κρατικά ομόλογα και στερλίνα να συνεχίσουν να δέχονται ισχυρές πιέσεις. Μετά την πολιτική κρίση των τελευταίων μηνών, η Μ. Βρετανία κινδυνεύει να βρεθεί πολύ σύντομα αντιμέτωπη με μία χρηματοπιστωτική κρίση συστημικού χαρακτήρα.
Μπορεί χθες να γράφαμε ότι τα ομόλογα και ο πληθωρισμός δείχνουν την πόρτα της εξόδου στην Τρας, όμως οι εξελίξεις κατά τη διάρκεια της ημέρας ήταν τόσο καταιγιστικές που ξάφνιασαν ακόμη και τους πιο σίγουρους για την αποπομπή της. Η ψηφοφορία στη Βουλή των Κοινοτήτων για το fracking εξελίχθηκε σε ψήφο εμπιστοσύνης και χθες, με μία λιτή δήλωση, η Τρας παραδέχθηκε στην ουσία την αποτυχία της και έγινε η πιο βραχύβια πρωθυπουργός στην ιστορία της Μ. Βρετανίας.
Και επειδή το βρετανικό χιούμορ δεν θα μπορούσε να λείπει από την πολιτική κρίση, στις 14 Οκτωβρίου, η βρετανική ταμπλόιντ, Daily Star, είχε παρουσιάσει σε βίντεο ένα μαρούλι από τα Tesco και έθετε το εξής ερώτημα: «Θα κρατήσει η Τρας περισσότερο από το μαρούλι»; Τελικά, το μαρούλι αποδείχθηκε… μακροβιότερο.
Το πολιτικό χάος στη Γηραιά Αλβιόνα, που ξεκίνησε από το partygate και την παραίτηση του Μπόρις Τζόνσον και συνεχίζεται μέχρι σήμερα, σείει τις αγορές. Τα βρετανικά assets σημειώνουν απίστευτες διακυμάνσεις, αναγκάζοντας την DBRS να θέσει εκτάκτως υπό αναθεώρηση την αξιολόγηση της βρετανικής οικονομίας, η οποία ήταν προγραμματισμένη για τις 11 Νοεμβρίου.
Στην ουσία, ο οίκος αξιολόγησης προειδοποιεί τη Μ. Βρετανία με υποβάθμιση από το ΑΑ (high), αν μέσα στις επόμενες εβδομάδες ο νέος πρωθυπουργός της χώρας αποτύχει να παρουσιάσει ένα στιβαρό δημοσιονομικό πλάνο που θα αποκαθιστά την αξιοπιστία της κυβέρνησης.
To Liberal επικοινώνησε με την Αντριάνα Αλβαράδο, αναλύτρια της DBRS, υπεύθυνη για τη Μ. Βρετανία. Της ζητήσαμε να μας περιγράψει τι είναι αυτό που αναμένουν οι αγορές από τη νέα κυβέρνηση που θα προκύψει τις επόμενες ημέρες. Σύμφωνα με την κ. Αλβαράδο, η πολιτική κρίση αναμφίβολα ενισχύει την αβεβαιότητα που περιβάλλει τις οικονομικές προοπτικές της Μ. Βρετανίας και οι οίκοι αξιολόγησης αναμένουν από την επόμενη κυβέρνηση να ξεκαθαρίσει πολύ γρήγορα τις οικονομικές πολιτικές που θα υιοθετήσει.
Με δεδομένο ότι ο επόμενος πρωθυπουργός θα έχει αναλάβει καθήκοντα έως την ερχόμενη Παρασκευή 28 Οκτωβρίου, εκτιμάται ότι το μεσοπρόθεσμο δημοσιονομικό πρόγραμμα θα παρουσιαστεί στις 31 Οκτωβρίου. Είναι το πρόγραμμα που περιμένουν οι αγορές ότι θα αλλάξει το κλίμα προς το καλύτερο. Είναι ένα πρόγραμμα που, σύμφωνα με την αναλύτρια της DBRS, πρέπει να καθησυχάσει τις αγορές. Ως εκ τούτου, προσθέτει η ίδια, η πολιτική κατάσταση παραμένει εξαιρετικά ρευστή και ο βαθμός αβεβαιότητας πολύ υψηλός.
Μέσα σε έξι εβδομάδες, η Τρας κατάφερε να κάνει τη στερλίνα και τα gilts φτερά στον άνεμο της ακραίας αβεβαιότητας που προκαλούσαν οι αποφάσεις της. Το κόστος δανεισμού του βρετανικού δημοσίου έφτασε έως το 4,6% και η στερλίνα υποτιμήθηκε βίαια καταγράφοντας ιστορικό χαμηλό έναντι του δολαρίου στα 1,038 δολάρια.
Χθες, στον απόηχο της παραίτησης Τρας, η απόδοση του βρετανικού 10ετούς υποχώρησε έως το 3,79% και η στερλίνα ενισχύθηκε έως τα 1,13 δολάρια, μία τάση που ξεκίνησε από την περασμένη Δευτέρα, όταν ο νέος υπουργός Οικονομικών, Τζέρεμι Χαντ, πήρε πίσω φοροελαφρύνσεις που θα κόστιζαν στο βρετανικό δημόσιο 32 δισ. στερλίνες.
Σε καμία, ωστόσο, περίπτωση τα βρετανικά assets δεν έχουν ξεπεράσει τον κίνδυνο και οι επόμενες εβδομάδες θα είναι καθοριστικές. Ο Ρίσι Σουνάκ εμφανίζεται ως ο επικρατέστερος διάδοχος της Τρας, ακολουθεί η Πένι Μόρνταντ, ενώ ακούγεται και το όνομα του Μπόρις Τζόνσον, ως μία καλή επιλογή για να γεφυρωθούν οι διαφορές στο εσωτερικό των Συντηρητικών.
Στην περίπτωση που η κρίση συνεχιστεί, δεν αποκλείεται και το ενδεχόμενο πρόωρων εκλογών. Οι επόμενες εκλογές είναι προγραμματισμένες για τον Ιανουάριο του 2025 και είναι στο χέρι του πρωθυπουργού να ζητήσει από τον βασιλιά τη διάλυση της Βουλής των Κοινοτήτων.
