Πώς η Τράπεζα της Αγγλίας άφησε πίσω τη Fed
Shutterstock
Shutterstock

Πώς η Τράπεζα της Αγγλίας άφησε πίσω τη Fed

Η Τράπεζα της Αγγλίας έκανε τελικά την περασμένη Πέμπτη αυτό που πολλοί περίμεναν, την πρώτη μείωση επιτοκίων από το 2020 κατά 25 μονάδες βάσης στο 5,0%. Δεν ήταν σίγουρο, όπως φάνηκε και από το πώς ψήφισαν τα εννέα μέλη της επιτροπής νομισματικής πολιτικής - 5 υπέρ, 4 κατά.

Η κίνηση της αφήνει πίσω τη Fed των ΗΠΑ στο μικρό αριθμό των κεντρικών τραπεζών που δεν έχουν ακόμη μειώσει το κόστος χρήματος παρά την αποκλιμάκωση του πληθωρισμού. 

Η Τράπεζα της Αγγλίας είχε κρατήσει τα επιτόκια σε υψηλό 16ετίας, επίπεδο ανασταλτικό τόσο για τις δανειοδοτήσεις όσο και για την κυβέρνηση που διαχειρίζεται ένα βαρύ φορτίο χρέους.

Ο πληθωρισμός στο Ηνωμένο Βασίλειο έχει επιστρέψει στον στόχο του 2%, αλλά οι αξιωματούχοι παραμένουν ανήσυχοι με τον πληθωρισμό στον κλάδο των υπηρεσιών που ήταν υψηλός στο 5,7% τον Ιούνιο. Τα τέσσερα μέλη της επιτροπής νομισματικής πολιτικής δεν έχουν πεισθεί ότι ο πληθωρισμός έχει ητηθεί για τα καλά.

Οι νομισματικές αρχές ανά τον κόσμο έχουν προβληματιστεί με το πόσο γρήγορα να χαμηλώσουν το κόστος δανεισμού, φοβούμενες την τόνωση της οικονομικής δραστηριότητας πριν ελεγχθεί πλήρως ο πληθωρισμός. 

Οι αγορές εργασίας έχουν αρχίσει να αποθερμαίνονται, ωστόσο, η ανεργία στο Ηνωμένο Βασίλειο και στις άλλες αναπτυγμένες οικονομίες παραμένει κοντά σε ιστορικά χαμηλά.

Μια μέρα νωρίτερα η αμερικανική κεντρική τράπεζα επέλεξε να διατηρήσει τα δικά της επιτόκια αμετάβλητα στο εύρος του 5,25%-5,50% που είναι υψηλό 20ετίας. Ο επικεφαλής της Fed όμως δήλωσε ότι η πρώτη μείωση μπορεί να έρθει τον Σεπτέμβριο.

Με τη Fed να αντιστέκεται ακόμη, η Τράπεζα της Αγγλίας ευθυγραμμίζεται με τις άλλες κεντρικές τράπεζες που έχουν ήδη αρχίσει να μειώνουν το κόστος χρήματος προσεκτικά, χωρίς να αναμένεται ότι θα επιστρέψουν σύντομα στα πολύ χαμηλά επίπεδα επιτοκίων που ίσχυαν πριν ξεσπάσει η κρίση πληθωρισμού.

Το Ηνωμένο Βασίλειο είχε δώσει σκληρή μάχη με έναν ιδιαίτερα επίμονο πληθωρισμό, εν μέρει λόγω των συνεπειών του Brexit και της έλλειψης εργατικών χεριών. 

Η Τράπεζα της Αγγλίας αναγκάστηκε να ακολουθήσει μια από τις πιο επιθετικές πολιτικές νομισματικής σύσφιξης στις αναπτυγμένες οικονομίες, ανεβάζοντας τα παρεμβατικά της επιτόκια πάνω από πέντε ποσοστιαίες μονάδες προς τα τέλη του 2021, μήνες πριν αποφασίσει να κινηθεί η Fed και άλλες κεντρικές τράπεζες.  

Οι επενδυτές ελπίζουν ότι η νέα κυβέρνηση των Εργατικών θα φέρει μια περίοδο πολιτικής σταθερότητας, προσδοκία που βοήθησε την ισοτιμία της στερλίνας να σημειώσει την καλύτερη απόδοση έναντι του δολαρίου φέτος.

Πάντως, η δυνατότητα της νέας κυβέρνησης να αντιμετωπίσει τις μακροχρόνιες προκλήσεις όπως το σύστημα υγείας και τις γερασμένες υποδομές της χώρας θα περιοριστεί από το ήδη υψηλό φορτίο χρέους. Το δημόσιο χρέος στο Ηνωμένο Βασίλειο έχει αυξηθεί πάνω από το 100% του ΑΕΠ.

Ήταν η κεντρική τράπεζα της Ελβετίας τον Μάρτιο η πρώτη που ξεκίνησε τον γύρο επιτοκιακών μειώσεων για να ακολουθήσει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα με δική της μείωση τον Ιούνιο. Τους πρόσφατους μήνες υπήρξαν αντίστοιχες κινήσεις μείωσης επιτοκίων από τις κεντρικές τράπεζες του Καναδά και της Σουηδίας. 

Εξαίρεση αποτελεί η Τράπεζα της Ιαπωνίας που εγκατέλειψε την υπερ-χαλαρή νομισματική πολιτική τον Απρίλιο και την Τετάρτη αύξησε το παρεμβατικό της επιτόκιο στο 0,25%.

Σύμφωνα με τον διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννη Στουρνάρα, η ΕΚΤ μπορεί να χρειαστεί να χαλαρώσει περαιτέρω τη δική της νομισματική πολιτική για να ενισχύσει τις οικονομίες της Eυρωζώνης. Θεωρεί πιθανές δύο ακόμη μειώσεις επιτοκίων από την ΕΚΤ φέτος.

«Εξακολουθώ να αναμένω δύο μειώσεις φέτος αν ο αποπληθωρισμός συνεχιστεί, όπως προβλέπεται» δήλωσε σε συνέντευξή του στο Bloomberg. «Είμαστε στο σωστό δρόμο. Η ανάπτυξη είναι πιο αδύναμη απ' ό,τι αναμενόταν, κάτι που ενισχύει το σενάριο των μειώσεων» πρόσθεσε.