Η αναθεώρηση των προβλέψεων για την τροχιά που θα ακολουθήσουν τα επιτόκια την επόμενη διετία, ήταν αρκετή για να κοκκινίσει το ταμπλό της Wall Street και να αναγκάσει τους δείκτες S&P 500 και Nasdaq, να καταγράψουν τη χειρότερη εβδομάδα τους από τον περασμένο Μάρτιο. Ο S&P κινείται πτωτικά στις τελευταίες έξι συνεδριάσεις – δεχόμενος πιέσεις και από το πετρέλαιο – με μία μόνο εξαίρεση, αυτή της περασμένης Δευτέρας, όταν ενισχύθηκε κατά μόλις 0,07%. Παραμένει, ωστόσο, 11 ποσοστιαίες μονάδες από το ιστορικό υψηλό που σημειώθηκε στην πρώτη συνεδρίαση του 2022.
Μπορεί το 11% να μην ακούγεται πολύ, όμως μιλάμε για τον κορυφαίο χρηματιστηριακό δείκτη του πλανήτη. Οι αναλυτές πάντως, πιστεύουν ότι η στρατηγική «υψηλότερα επιτόκια για περισσότερο» θα επηρεάζει αθροιστικά το κύμα και όλα τα υπόλοιπα event. Ο τεχνολογικός Nasdaq, από την πλευρά του, υποχώρησε κατά 3,6% την εβδομάδα που μας πέρασε. Και οι δύο δείκτες υποχώρησαν στο τέλος, για συνεδρία περίπου 120 μονάδες.
Συνήθως στις αγορές, κυρίως όταν διανύουν περίοδο έντονης μεταβλητότητας, υπάρχει ένα σημείο καμπής. Ένα σημείο που αλλάζει η τάση, η ψυχολογία και γενικότερα το κλίμα. Είναι πιθανό σε αυτό το σημείο να έχει οδηγήσει κάποια σοβαρή εξέλιξη ή ακόμα και ένας «μαύρος κύκνος». Είναι όμως επίσης πιθανό το σημείο καμπής να αποτελεί την… φυσιολογική εξέλιξη των πραγμάτων, να είναι δηλαδή αποτέλεσμα μίας διαδικασίας που «ψήνεται» καιρό στις αγορές.
Αυτό το σημείο αναζητούν σήμερα οι «ταύροι» των αγορών για να κάνουν την αντεπίθεσή τους. Πριν από περίπου ένα χρόνο, όταν τα εφιαλτικά σενάρια για τον χειμώνα, ιδιαίτερα στην Ευρώπη, είχαν ρίξει βαρύ πέπλο στις αγορές, οι ταύροι περίμεναν την πολυσυζητημένη ύφεση για να αντιδράσουν. Γιατί όταν η ύφεση θα γινόταν πραγματικότητα, θα μπορούσαν να δουν πιο καθαρά στον ορίζοντα. Τελικά, η μεγάλη κρίση δεν ήρθε, αλλά οι συνεχιζόμενες αυξήσεις επιτοκίων συνετέλεσαν στη σταδιακή επιδείνωση των συνθηκών. Το χρήμα έγινε τόσο ακριβό που είχαμε δεκαετίες να το δούμε και οι επενδυτές πλέον σκέφτονται διπλά πριν κάνουν το οποιοδήποτε ποντάρισμα.
Το σημείο καμπής που ψάχνουν σήμερα οι ταύροι για να αντεπιτεθούν σχετίζεται με τις μειώσεις των επιτοκίων. Ακριβώς αυτός είναι ο λόγος που η Wall Street αντέδρασε τόσο αρνητικά στις δηλώσεις του Τζερόμ Πάουελ και ο S&P 500 υποχωρεί για τρεις διαδοχικές εβδομάδες. Η μεταβλητότητα δεν έχει εκτιναχθεί ακόμη σε επικίνδυνα επίπεδα, όμως ένας γκουρού των αγορών, ο Μοχάμεντ Ελ Εριάν, τόνισε ότι το πιο πολύπλοκο κομμάτι της αποστολής των κεντρικών τραπεζών είναι το «τελευταίο μίλι» στην αντιμετώπιση του πληθωρισμού και ότι τότε παρατηρούνται οι περισσότερες υποθέσεις που αποτυγχάνουν.
Στην τελική ευθεία, όσον αφορά τον πόλεμο κατά του πληθωρισμού, οι κεντρικές τράπεζες είναι πιθανό να μην καταφέρουν να αξιολογήσουν τα δεδομένα εγκαίρως. Όπως συνέβη και πέρσι δηλαδή, που στην πλειονότητά τους οι παράγοντες της πολιτικής και διεθνούς σκηνής χαρακτήριζαν το φαινόμενο του πληθωρισμού παρωδικό. Από τον παρωδικό πληθωρισμό περάσαμε στον επικίνδυνο πληθωρισμό που φέρνει τα υψηλότερα επιτόκια των τελευταίων 40 χρόνων και τώρα περνάμε σε μία νέα φάση που δείχνει να κερδίζει σε momentum.
Ο κίνδυνος… μονιμοποίησης της κρίσης δεν γράφεται για πρώτη φορά σήμερα. Ακόμη και αν αλλάξει ο στόχος της ΕΚΤ για τον πληθωρισμό από το 2%, λ.χ. στο 2,5%, είναι δεδομένο ότι δύσκολα θα εξομαλυνθούν οι συνθήκες σύντομα. Οι ρευστοί δημοσιονομικοί κανόνες διαμορφώνουν ένα περιβάλλον που έχει τη δυναμική να δίνει συνεχώς κρίσεις και οι αγορές οφείλουν να κοιτάξουν μπροστά και να μην σκέφτονται μόνο τις κρίσεις του παρελθόντος, αφού κάθε αναταραχή μπορεί να είναι εντελώς διαφορετική σε στοιχεία.
