Η μείωση κατά 50 μονάδες βάσης του βασικού επιτοκίου της Fed επανέφερε τη διάθεση για ρίσκο στις αγορές, συμπαρασύροντας και τους ευρωπαϊκούς δείκτες.
Όμως η θεμελιώδης εικόνα στην Ευρωζώνη συνεχίζει να αιμορραγεί, όπως μας κατέδειξαν χθες οι δείκτες PMI.
Βλέπετε, οι δείκτες PMI στην ουσία αποτελούν τα κορυφαία εργαλεία που παρέχουν εκ των προτέρων ενδείξεις για το τι ακριβώς συμβαίνει στην οικονομία του ιδιωτικού τομέα, εξετάζοντας διάφορες μεταβλητές, όπως η παραγωγή, οι νέες παραγγελίες, η απασχόληση και οι τιμές, προσφέροντας μας όχι απλά μια πλήρη κατανόηση των εξελίξεων στην οικονομία, αλλά και τα σημεία καμπής του οικονομικού κύκλου, καθιστώντας δυνατή τη βελτίωση του επιχειρησιακού προγραμματισμού και της στρατηγικής σχετικά με την αγορά προμηθειών.
Τι μας αποκάλυψαν λοιπόν οι χθεσινές μετρήσεις; Ότι η επιχειρηματική δραστηριότητα στην Ευρωζώνη συρρικνώθηκε απότομα και απροσδόκητα τον Σεπτέμβριο, με τον κλάδο των υπηρεσιών του μπλοκ να σημειώνει επικίνδυνη πτώση, ενώ η ύφεση στη μεταποίηση επιταχύνθηκε, υπενθυμίζοντας μας πόσο λογικές ήταν οι ανησυχίες του Ντράγκι πριν λίγες ημέρες στην έκθεση του για την ανταγωνιστικότητα της Ευρωζώνης.
Ακόμα πιο ανησυχητικό ήταν ότι οι δυο μεγαλύτερες οικονομίες της Ευρωζώνης ήταν εκείνες που αποτέλεσαν το βαρίδι στις μετρήσεις, με τα προβλήματα της μεταποίησης στη Γερμανία να επιδεινώνονται εκ νέου και τον κλάδο των υπηρεσιών της Γαλλίας να βυθίζεται στην κυριολεξία.
Τα νούμερα είναι αποκαρδιωτικά. Ο προκαταρκτικός σύνθετος δείκτης υπευθύνων προμηθειών για την Ευρωζώνη που καταρτίζεται από την S&P Global, υποχώρησε στο 48,9 αυτόν τον μήνα από το 51,0 του Αυγούστου, ήτοι κάτω από το όριο του 50 που διαχωρίζει την ανάπτυξη της επιχειρηματικής δραστηριότητας από τη συρρίκνωση, για πρώτη φορά από τον Φεβρουάριο.
Όσον αφορά τον PMI υπηρεσιών υποχώρησε στο 50,5 από 52,9, κάτω από όλες τις προσδοκίες της δημοσκόπησης του Reuters που προέβλεπε υποχώρηση στο 52,1.
Ο δείκτης PMI που καλύπτει τη μεταποίηση υποχώρησε στο 44,8 από 45,8 έναντι του 45,6. Υπόψιν ότι ο εν λόγω δείκτης βρίσκεται κάτω από το 50 για πάνω από δύο χρόνια.
Ο δείκτης παραγωγής επίσης υποχώρησε στο 44,5 από 45,8.
Συγκεκριμένα για τις δύο μεγαλύτερες οικονομίες της Ευρωζώνης, ο προκαταρκτικός σύνθετος PMI της S&P Global για τη Γερμανία υποχώρησε περισσότερο από το αναμενόμενο τον Σεπτέμβριο, στο 47,2, από το 48,4 του Αυγούστου, ήτοι στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων επτά μηνών.
Στη Γαλλία ο σύνθετος PMI έπεσε τον Σεπτέμβριο στο 47,4 από το 53,1 του Αυγούστου, σοκαριστικά χειρότερος από τις 50,6 μονάδες που προέβλεπαν οι αναλυτές που συμμετείχαν σε έρευνα του Bloomberg.
Μεγάλη ήταν στη Γαλλία και η βουτιά του δείκτη υπηρεσιών PMI τον Σεπτέμβριο, στις 48,3 μονάδες από τις 55 μονάδες του Αυγούστου και έναντι εκτιμήσεων για 53,1 μονάδες.
Τα στοιχεία PMI λοιπόν αποκαλύπτουν μια απότομη επιβράδυνση των παραδοσιακών κινητήριων δυνάμεων ανάπτυξης της Ευρώπης, με τη Γερμανία να φλερτάρει ουσιαστικά με την ύφεση περισσότερο από έναν χρόνο και με την τόνωση που πρόσφεραν οι Ολυμπιακοί αγώνες της Γαλλίας να αποδεικνύεται εφήμερη.
Η ύφεση και η ακροδεξιά «μαρκάρουν» τη Γερμανία
Πριν από τα τελευταία στοιχεία PMI, οι οικονομολόγοι περίμεναν ότι η Γερμανία θα αναπτυχθεί μόλις 0,3% το 2024, σύμφωνα με την Bundesbank. Οι εαρινές προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ήταν ακόμη πιο απαισιόδοξες, προβλέποντας ανάπτυξη μόλις 0,1% φέτος.
Τα τελευταία στοιχεία του PMI όμως υποδεικνύουν ότι η Γερμανία υφίσταται ήδη μια τεχνική ύφεση, με τον επικεφαλής οικονομολόγο της Τράπεζας του Αμβούργου -HCOB- να δηλώνει το βράδυ της Δευτέρας ότι πλέον αναμένεται το γερμανικό ΑΕΠ να μειωθεί το τρέχον τρίμηνο κατά 0,2% σε σύγκριση με το προηγούμενο τρίμηνο.
Υπενθυμίζουμε ότι το δεύτερο τρίμηνο το γερμανικό ΑΕΠ συρρικνώθηκε ήδη με ρυθμό 0,1%. Τουλάχιστον, σύμφωνα πάντα με την ΗCOB, υπάρχει ακόμα κάποια ελπίδα ότι το τέταρτο τρίμηνο ίσως έχουμε βελτίωση, καθώς οι υψηλότεροι μισθοί σε συνδυασμό με τον χαμηλότερο πληθωρισμό θα ενισχύσουν το πραγματικό εισόδημα, άρα και την κατανάλωση, υποστηρίζοντας την εγχώρια ζήτηση.
Όπως και να έχει, η γερμανική οικονομία συνεχίζει να αντιμετωπίζει αντίθετους ανέμους που αποδεικνύονται στην πορεία δομικοί και όχι απλώς κυκλικοί.
Κάποιους από αυτούς τους κατονόμασε ο Ντράγκι στην έκθεση του για την ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης: Ο ανταγωνισμός από την Κίνα, με την πλημμύρα των επιδοτούμενων, κάτω του κόστους, κινεζικών εξαγωγών να απειλούν τη βιωσιμότητα πολλών γερμανικών βιομηχανιών όπως για παράδειγμα εκείνων της χαλυβουργίας, οι υψηλότερες τιμές ενέργειας, η πράσινη μετάβαση, ο μετασχηματισμός στον τομέα των αυτοκινήτων, η γήρανση του πληθυσμού και οι καθυστερήσεις στις δημόσιες επενδύσεις υποδομής.
Μέσα σε αυτό το περιβάλλον, η τριμερής κυβέρνηση συνασπισμού δυσκολεύεται να κερδίσει την εμπιστοσύνη, με την Ακροδεξιά να αυξάνει επικίνδυνα πλέον τη δημοτικότητα της μεταξύ μεγάλων τμημάτων του γερμανικού εκλογικού σώματος.
Το ακροδεξιό κόμμα AFD - Εναλλακτική για τη Γερμανία - είχε καλές επιδόσεις στις πρόσφατες πολιτειακές εκλογές, καθώς η μετανάστευση και η οικονομική ύφεση έχουν γίνει τα κεντρικά σημεία της δημόσιας δυσαρέσκειας, συμπεριλαμβανομένης και της αντίθεσης για τη στήριξη της Ουκρανίας. Μάλιστα στις αρχές του μήνα κέρδισε τις πρώτες του πολιτειακές εκλογές στη Θουριγγία.
Αντίθετα, το κεντροαριστερό Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα -SPD- του Καγκελαρίου Όλαφ Σολτς στις περιφερειακές εκλογές του Σαββατοκύριακου που μόλις μας πέρασε, κατάφερε οριακά να κρατήσει την εξουσία στην πατρίδα του, το Βρανδεμβούργο, μια ανάσα μόλις μπροστά από το ΑFD.
Το γαλλικό δράμα συνεχίζεται
Το πολιτικό κλίμα στη Γαλλία δεν είναι καλύτερο. Μετά από μήνες πολιτικής αβεβαιότητας από τις πρόωρες εκλογές στις αρχές του έτους, επιτέλους σχηματίστηκε κυβέρνηση υπό τον νέο πρωθυπουργό Μισέλ Μπαρνιέ.
Με τη χώρα να αντιμετωπίζει έντονες δημοσιονομικές προκλήσεις, το πρώτο καθήκον του νέου Πρωθυπουργού είναι η διαμόρφωση ενός σχεδίου προϋπολογισμού για το 2025 σε χρόνο ρεκόρ, καθώς πρέπει να τεθεί σε ψηφοφορία στην Εθνοσυνέλευση της Γαλλίας στις αρχές Οκτωβρίου.
Η κυβέρνηση πρέπει επίσης να παρουσιάσει ένα σχέδιο μείωσης του ελλείμματος στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή εντός λίγων εβδομάδων, εάν θέλει να αποφύγει τις πειθαρχικές διαδικασίες, καθώς το δημοσιονομικό έλλειμμα της Γαλλίας, που θεωρείται «υπερβολικό» από το εκτελεστικό σκέλος της ΕΕ, εξακολουθεί να παραβαίνει τους κανόνες.
Η Γαλλία αυτή την εβδομάδα ζήτησε από την Επιτροπή να παρατείνει την προθεσμία της 20ής Σεπτεμβρίου προκειμένου να υποβάλει τις προτάσεις της για τη μείωση του χρέους.
Μένει να δούμε ποιες θα είναι αυτές οι προτάσεις και αν θα θεωρηθούν εφικτές από την Επιτροπή.
Όπως και να έχει, η κυβέρνηση Μπαρνιέ θα «μαρκάρεται» στενά από την ακροδεξιά αντιπολίτευση, με επικεφαλής τον Τζόρνταν Μπαρντέλα και τη Μαρίν Λεπέν, αλλά και από την ακροαριστερά, μέσω του Νέου Λαϊκού Μετώπου (NFP). Αμφότεροι, περιμένουν την επέτειο ενός έτους από τις βουλευτικές εκλογές, ήτοι τη νωρίτερη ημερομηνία που μπορούν να διεξαχθούν νόμιμα οι νέες βουλευτικές εκλογές, προκειμένου να «ρίξουν» τη νέα γαλλική κυβέρνηση.
Μέσα από αυτό το πρίσμα, για πολλούς αναλυτές η κυβέρνηση υπό την ηγεσία του Μπαρνιέ είναι εξαιρετικά δύσκολο να διαρκέσει περισσότερο από ένα χρόνο, κάτι που θέτει σε ομηρία τις αναγκαίες οικονομικές και δημοσιονομικές μεταρρυθμίσεις που χρειάζεται η χώρα, προκειμένου να θέσει υπό έλεγχο το δημοσιονομικό της έλλειμμα και το χρέος.
Συμπερασματικά, η μεγαλύτερη ανησυχία για τις δύο μεγαλύτερες οικονομίες της Ευρωζώνης ξεπερνάει κατά πολύ τις εξελίξεις των δεικτών PMI και δεν είναι άλλη από το γεγονός ότι ο πολιτικός χώρος του «Κέντρου» στην ουσία καταρρέει.
Ειδικά στη Γαλλία, όπου η άκρα Αριστερά και η Ακροδεξιά παρά το γεγονός ότι είχαν καλύτερες επιδόσεις στις πρόωρες κοινοβουλευτικές εκλογές που προκήρυξε ο Πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, εντούτοις δεν συμμετέχουν στην κυβέρνηση μειοψηφίας υπό την ηγεσία του κεντροδεξιού Μισέλ Μπαρνιέ, πολύ πιθανόν να δούμε την οργή στις εκλογικές περιφέρειες να μεγαλώνει, καθιστώντας νομοτελειακά τα άκρα πιο ισχυρά στις επερχόμενες εκλογές.
Αυτός είναι ίσως ο μεγαλύτερος κίνδυνος που έχουμε μπροστά μας.
Αποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, καμία διασφάλιση δε δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.
