Στο Καπιτώλιο της Ουάσιγκτον έχει ξεκινήσει η ακροαματική διαδικασία και η έρευνα σχετικά με τα γεγονότα γύρω από τη μετοχή της GameStop (GME). Η απόπειρα δημιουργίας συνθηκών short squeezing, από τις ομάδες των περίπου 5 εκατομμυρίων «ατάκτων» της κοινότητας των wallstreetbets/r, στη συγκεκριμένη μετοχή, κατέδειξε ότι υπάρχουν κενά και υπερβολές στο σύστημα των χρηματιστηριακών συναλλαγών. Κενά που δυνητικά θα μπορούσαν να προκαλέσουν συστημική κρίση.
Η Επιτροπή δεν πρόκειται να ασχοληθεί με τα θέματα που προβλήθηκαν υπερβολικά από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, όπως είναι ο μετοχικός ακτιβισμός, το άρωμα χειραγώγησης, το αντισυστημικό κίνημα, καθώς και το κύμα κερδοσκοπίας που εξαπλώθηκε ταχύτατα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Η Επιτροπή θα ασχοληθεί με τρία βασικά σημεία που αποδείχθηκε ότι στρεβλώνουν σε σημαντικό βαθμό της συνθήκες του υγιούς ανταγωνισμού στις χρηματιστηριακές αγορές. Και ίσως τα σημεία αυτά να μην είχαν κεντρίσει το ενδιαφέρον των ρυθμιστικών και εποπτικών αρχών αν δεν είχαν προκύψει σημαντικές ζημίες στα hedge funds, που είχαν σoρτάρει τη μετοχή της GME και αν δεν είχαν σχεδόν καταστραφεί οι μικρομέτοχοι, που χρησιμοποίησαν στο κερδοσκοπικό αυτό παιχνίδι τις υπηρεσίες της χρηματιστηριακής πλατφόρμας Robinhood.
Το πρώτο σημείο, αφορά τον τρόπο λειτουργίας των χρηματιστηριακών εταιρειών μηδενικών προμηθειών, που είχαμε παρουσιάσει στο άρθρο με τίτλο «Τι κρύβει το σκοτεινό δάσος των μηδενικών χρηματιστηριακών προμηθειών». Τα βασικά έσοδα αυτών των app-based χρηματιστηριακών πλατφορμών, στηρίζονται στις αμοιβές που τους καταβάλλουν οι μεγάλες χρηματιστηριακές εταιρείες, μέσω των οποίων εκτελούνται οι εντολές των αγοραπωλησιών των πελατών των apps.
Οι αμοιβές αυτές που ονομάζονται «Payment for order flow/PFOF» καταβάλλονται από τις ισχυρές χρηματιστηριακές για την ομαδοποίηση των εντολών που τους στέλνουν οι app brokers. Οι αμοιβές αυτές προκύπτουν από τα κέρδη των spreads, δηλαδή τη διαφορά ανάμεσα στις τιμές των εντολών και στις αντίστοιχες τιμές της εκτέλεσης των πράξεων. Η μέθοδος των PFOF, μαζί με τη χρήση των high-frequency traders (HFTs), δηλαδή των μηχανισμών συναλλαγών υψηλής συχνότητας, αδικεί σε μεγάλο βαθμό τους μικρούς επενδυτές, οι οποίοι στο βωμό των μηδενικών προμηθειών θυσιάζουν την ισότιμη συμμετοχή τους στις χρηματιστηριακές αγορές.
Το δεύτερο σημείο, αφορά το επενδυτικό εργαλείο της αντιστάθμισης κινδύνου και της λεγόμενης υποτιμητικής κερδοσκοπίας, που τo γνωρίζουμε όλοι, σαν short selling. Στην περίπτωση της GameStop, ο αριθμός των μετοχών που είχαν πωληθεί short ήταν μεγαλύτερος από το συνολικό αριθμό των μετοχών της που διαπραγματεύονται στο χρηματιστήριο. Και αυτό ήταν το αδύνατο σημείο της κίνησης των hedge funds.
Στην Επιτροπή έχει τεθεί επανειλημμένα ακόμα και το θέμα της κατάργησης του short selling, παρόλο που το χρηματιστηριακό αυτό εργαλείο προσφέρει εξισορρόπηση στις τιμές και ρευστότητα στο σύστημα. Όχι μόνο ο Έλον Μασκ, αλλά και ο CEO της Robinhood Τένεφ, έχουν διατυπώσει την άποψη ότι το short selling πρέπει να καταργηθεί. Ο μεν Έλον Μασκ με αυτόν τον τρόπο θέλει να εξουδετερώσει όσους αμφισβητούν τη θηριώδη αποτίμηση της Tesla. Ο δε Τένεφ, με αυτόν τον τρόπο θα καθοδηγεί τους πελάτες του στην εναλλακτική χρήση των put options, που αποτελούν ιδιαίτερα δημοφιλή προϊόντα στις τάξεις των μικροεπενδυτών.
Το τρίτο σημείο που εξετάζει η Επιτροπή αφορά το χρόνο του διακανονισμού και της εκκαθάρισης των χρηματιστηριακών συναλλαγών. Σήμερα οι χρηματιστηριακές συναλλαγές στο NYSE, διακανονίζονται σε δυο εργάσιμες ημέρες μετά την εκτέλεση της συναλλαγής. Το γνωστό σε όλους μας Τ+2. Δηλαδή, ο αγοραστής οφείλει να πληρώσει το αντίτιμο της συναλλαγής του στη χρηματιστηριακή στο Τ+2 και αντίστοιχα η χρηματιστηριακή να πληρώσει τον πωλητή στο Τ+2.
Μέσα στην Επιτροπή υπάρχουν φωνές για την κατάργηση του Τ+2 και υιοθέτηση της εκκαθάρισης και του διακανονισμού την ίδια μέρα που εκτελείται η συναλλαγή. Μια τέτοια πρόταση θα μείωνε τα κεφάλαια που απαιτούνται ως εγγυήσεις από την πλευρά των χρηματιστηριακών στο DTCC, δηλαδή στην κεντρική εκκαθαριστική αρχή. Ωστόσο, αυτό θα οδηγούσε στη συρρίκνωση της ρευστότητας στις χρηματιστηριακές αγορές.
Όπως παρατηρούμε, η ιστορία της GameStop ούτε σήμανε το τέλος των θεσμικών επενδυτών, ούτε την κατάρρευση του καπιταλισμού και ούτε έκανε πλούσιους τους μικροεπενδυτές, που προσπάθησαν να σερφάρουν πάνω στο κύμα της ανοδικής έκρηξης. Σήμανε όμως την έναρξη ενός διαλόγου για βασικές λειτουργίες των χρηματιστηριακών συναλλαγών.
Αποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, ουδεμία διασφάλιση δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.
