Ήταν ήδη γνωστό ότι η εξέλιξη του τελευταίου κύματος της πανδημίας με πλέον επίφοβη και επικίνδυνη μετάλλαξη τη Δέλτα, θα καθόριζε τις αποφάσεις για τις κοινωνίες και τις οικονομίες στον πλανήτη, την Ευρώπη και την Ελλάδα.
Με τα έτοιμα αποθέματα περιορισμένα και την παραγωγή να έχει κόψει ταχύτητα και να μην επαναλαμβάνει τους προ πανδημίας ρυθμούς, από το αργό πετρέλαιο, μέχρι τους ημιαγωγούς, με τα προβλήματα στις μεταφορές και την εφοδιαστική αλυσίδα δεδομένα και τέλος με την ανάπτυξη να χάνει δυναμική παντού σε όλες τις οικονομίες- ενώ οι ελλείψεις στην προσφορά προκαλούσαν μεγάλη άνοδο των τιμών- τα κρίσιμα ερωτήματα για πολύ καιρό ήταν:
* Πρέπει να διακοπούν τα πακέτα χαλάρωσης; Πόσο, πότε και ποια;
* Πρέπει να μαζευτούν μόνον τα νομισματικά μέτρα;
* Πρέπει να μειωθούν τα επιτόκια, πότε, πόσο και με ποιο ρυθμό ειδικότερα;
* Πρέπει να συνεχίσουν τα δημοσιονομικά πακέτα, να περικοπούν ή ακόμα να μπουν και κανόνες ώστε να μαζευτούν τα ελλείμματα;
Η Όμικρον αλλάζει το παιχνίδι
Νέα ερωτήματα δυσκολίες και προκλήσεις όμως θέτει τώρα, η εμφάνιση της νέας πιο μεταδοτικής μετάλλαξης Όμικρον, κρούσματα της οποίας βρέθηκαν ήδη στην Ευρώπη. Είναι σαφές ότι είναι πιο μεταδοτική, αλλά δεν γνωρίζουμε κάτι άλλο. Ενδέχεται και ελπίζεται να μην είναι πιο επικίνδυνη για την υγεία μας. Ειδικότερα:
* Προστατεύουν τα υπάρχοντα εμβόλια και σε ποιο ποσοστό;
* Προκαλεί η Όμικρον μεγαλύτερες βλάβες στον ανθρώπινο οργανισμό; Είναι περισσότερο θανατηφόρα;
* Θα περιορισθεί εγκαίρως; Διαγνώστηκε εγκαίρως; Θα απαιτήσει νέα φάση εγκλεισμού σε διάφορες χώρες και θα μπει ξανά φρένο στις οικονομίες;
* Θα είναι γρήγορα έτοιμα νέα εμβόλια αν χρειασθεί;
* Θα διανεμηθούν παντού; Γιατί ο τρίτος κόσμος με μικρότερη πρόσβαση στο εμβόλιο, μας εκδικείται με τις μεταλλάξεις όπως προειδοποιούσαν οι επιστήμονες. Όλα αυτά εν μέσω κύματος ανοησίας αδαών, που δεν έχουν αντιληφθεί αυτό που ξανά αποκαλύπτεται εμπρός τους: Το εμβόλιο είναι προνόμιο. Άτυχοι είναι αυτοί που δεν το προμηθεύονται.
Το ερώτημα για την πιθανότητα να απαιτηθούν νέοι εγκλεισμοί, είναι εξαιρετικά δυσάρεστο αλλά είναι και εύλογο. Η μετάλλαξη Όμικρον εντοπίστηκε εν μέσω νέου κύματος πανδημίας λόγω της προηγούμενης μεταδοτικής μετάλλαξης Δέλτα. Η Δέλτα, είχε ήδη υποχρεώσει σε περιοριστικά μέτρα χώρες όπως η Αυστρία και σε τοπικά μέτρα κρατίδια στη Γερμανία, ενώ και αλλού στην Ευρώπη πήραν μέτρα, όπως άλλωστε και στην Ελλάδα εξετάζοντας παράλληλα την πιθανότητα περαιτέρω περιορισμών. Τώρα, η εμφάνιση ενός νέου κινδύνου, κάνει τα πράγματα πιο σύνθετα και δύσκολα. Είναι δυνατόν να σταματήσει ο κόσμος να γυρίζει;
Οι 4 πιθανότητες που βλέπει η Goldman Sachs
Η χειρότερη πιθανότητα θα ήταν εάν η μετάλλαξη απαιτήσει την επιστροφή σε περιορισμούς που καταστρέφουν την ανάπτυξη. Αυτό θα απειλούσε τις ήδη πιεσμένες αλυσίδες εφοδιασμού και θα έβλαπτε την ανάκαμψη της προσφοράς.
Ο χειρότερος φόβος είναι αν η ανάπτυξη μειωθεί και οι τιμές συνεχίζουν να ανεβαίνουν διεθνώς, λόγω ελλείψεων και μικρής προσφοράς, αναζωπυρώνοντας φόβους για ένα στασιμοπληθωριστικό μείγμα ταχύτερου πληθωρισμού και βραδύτερης ανάπτυξης.
Οι οικονομολόγοι της Goldman Sachs, διερεύνησαν τέσσερις πιθανότητες, μία από τις οποίες περιλαμβάνει σενάριο πτώσης κατά το οποίο, ένα μεγάλο κύμα μόλυνσης το πρώτο τρίμηνο του επόμενου έτους θα επιβραδύνει την παγκόσμια ανάπτυξη κατά 2% σε τριμηνιαία βάση, δηλαδή 2,5 ποσοστιαίες μονάδες κάτω από τις τρέχουσες προβλέψεις τους. Η ανάπτυξη το 2022 συνολικά θα ήταν 4,2%, ή 0,4 ποσοστιαίες μονάδες κάτω από τις προβλέψεις.
Ας δούμε τι πιθανότητες υπάρχουν τώρα σύμφωνα με τον οίκο:
Αρνητικό σενάριο: Είναι το σενάριο που προαναφέρθηκε. Η μετάλλαξη Όμικρον μεταδίδεται γρηγορότερα από την Δέλτα. Προκαλεί την επιβράδυνση της παγκόσμιας οικονομίας με ανάπτυξη 2% σε τριμηνιαία βάση ή περίπου 2,5 ποσοστιαίες μονάδες χαμηλότερα από τις σημερινές προβλέψεις του οίκου. Το 2022 η παγκόσμια οικονομία συνολικά, εμφανίζει ανάπτυξη 4,2%. Οι προοπτικές του πληθωρισμού είναι ασαφείς.
Πολύ αρνητικό σενάριο: Τόσο η σοβαρότητα της νόσου όσο και η προστασία έναντι της νοσηλείας χειροτερεύουν σημαντικά σε σχέση με τη μετάλλαξη Δέλτα. Η παγκόσμια ανάπτυξη δέχεται βαρύτερο πλήγμα, ενώ οι προοπτικές του πληθωρισμού είναι και πάλι ασαφείς.
Σενάριο «λανθασμένου συναγερμού»: Η μετάλλαξη Όμικρον έχει υπερεκτιμηθεί. Μεταδίδεται πιο αργά από την Δέλτα και δεν έχει σημαντικές επιπτώσεις στην παγκόσμια ανάπτυξη και τον πληθωρισμό.
Θετικό σενάριο: Η μετάλλαξη Όμικρον είναι λίγο πιο μεταδοτική, αλλά προκαλεί λιγότερο σοβαρή νόσο. Η υπόθεση αυτή επιτρέπει καλύτερα αποτελέσματα από το κεντρικό σενάριο και επιτρέπει την παγκόσμια ανάπτυξη σε υψηλότερα επίπεδα από το 4,2%. Ο πληθωρισμός θα είναι πιθανότατα χαμηλότερος, καθώς η εξισορρόπηση της ζήτησης και η ανάκαμψη στην προσφορά προϊόντων και εργασίας επιταχύνεται.
Η Goldman Sachs, εκτιμά ότι, αν και η Όμικρον δεν αποκλείεται να έχει σοβαρές επιπτώσεις στην ανάπτυξη, ωστόσο τα πιθανά σενάρια έχουν ασυνήθιστα μεγάλο εύρος. Έτσι, ο οίκος δεν κάνει ακόμα αλλαγές στις προβλέψεις του για την παγκόσμια οικονομία.