Σε μαχαίρι που πέφτει εξελίχθηκε το sell off της Πέμπτης το οποίο ξεκίνησε μετά τις ανακοινώσεις των δασμών που εξήγγειλε στις 2 Απριλίου ο Ντόναλντ Τραμπ.
Η επιβολή πρόσθετων δασμών ύψους 34% από το Πεκίνο σε όλα τα αμερικανικά προϊόντα από τις 10 Απριλίου ως αντίμετρο στους σαρωτικούς δασμούς του Ντόναλντ Τραμπ και οι έλεγχοι στις εξαγωγές σπάνιων γαιών και χημικών στοιχείων αύξησε τις πιέσεις, προκαλώντας στην κυριολεξία κατάρρευση της όποιας διάθεσης για ανάληψη ρίσκου και οδηγώντας πολλούς διεθνείς δείκτες σε πτώση ακόμα και άνω του 5%, και τη μητέρα των αγορών, τον S&P500 σε πτώση 6%.
Εκτός από τα ομόλογα και ως ένα βαθμό το ευρώ και το γιεν, όλα τα υπόλοιπα assets στην κυριολεξία απασφάλισαν, με τις μετοχές, το δολάριο, το πετρέλαιο και πολλά άλλα εμπορεύματα συμπεριλαμβανομένου και του χρυσού, να σημειώνουν σημαντικές απώλειες.
Η Wall είναι αυτή που πληρώνει ίσως το μεγαλύτερο τίμημα, με τη μητέρα των αγορών να μη βρίσκει στήριξη ούτε στη ζώνη των 5200-5300 μονάδων, εξέλιξη που «ανοίγει» το διάγραμμα για τις 4740-4800 μονάδες.
Μεγάλο το τίμημα και για το δολάριο του οποίου η πτώση ως έναν βαθμό οφείλεται στη μετατόπιση σημαντικών επενδυτικών κεφαλαίων προς τις ευρωπαϊκές αγορές τις τελευταίες εβδομάδες, όπως και για το πετρέλαιο, η πτώση του οποίου αντανακλά την κάθετη αύξηση του κινδύνου για παγκόσμια ύφεση.
Ο απλοϊκός τρόπος σκέψης του Τραμπ δεν συνάδει με τη δομή της παγκόσμιας οικονομίας
Ο Ντόναλντ Τραμπ ήδη από την πρώτη του θητεία στον Λευκό Οίκο είχε καταστήσει σαφή την πρόθεση του να εξισορροπήσει το εμπόριο ΗΠΑ με τον υπόλοιπο κόσμο, προς όφελος των Αμερικανών, να επαναπατρίσει βασικές γραμμές παραγωγής στις ΗΠΑ και να επαναφέρει τη μεταποίηση στις παλιές της δόξες.
Κατά τη δεύτερη θητεία του, φαίνεται αποφασισμένος να υλοποιήσει το σχέδιο του μέσα από ένα εξαιρετικά επιθετικό μείγμα δασμολογικών επιβαρύνσεων προς όλους τους εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ.
Παρά τον αρχικό πόνο που παραδέχεται ότι θα προσφέρουν οι δασμοί στον Αμερικανό καταναλωτή, ο Πρόεδρος των ΗΠΑ θεωρεί ότι οι δασμοί θα δημιουργήσουν ένα γόνιμο έδαφος επαναδιαπραγμάτευσης των εμπορικών συμφωνιών προς όφελος των ΗΠΑ- για παράδειγμα να μειώσουν τους υφιστάμενους εμπορικούς φραγμούς στις αμερικανικές εξαγωγές η Κίνα και η ΕΕ - με αποτέλεσμα τη σημαντική μείωση του εμπορικού ελλείμματος, θα αναγκάσουν πολλές πολυεθνικές εταιρείες να μεταφέρουν βασικές γραμμές παραγωγής επί αμερικανικού εδάφους, εξέλιξη που με τη σειρά της θα οδηγήσει σε άνθηση επενδύσεων στην αμερικανική μεταποίηση και αύξηση των θέσεων εργασίας.
Στη χειρότερη δε των περιπτώσεων, οι δασμοί θα γεμίσουν τα ταμεία ζεστό χρήμα που θα δώσει στην κυβέρνηση τη δυνατότητα να προχωρήσει σε φορολογικές περικοπές κλπ κλπ.
Αυτό όμως που προσπαθεί να πει η Wall στον Τραμπ μέσα από το sell off των τελευταίων δύο ημερών είναι ότι τα πράγματα στη σύγχρονη παγκοσμιοποιημένη οικονομία δεν είναι τόσο απλά όσο τα έχει στο μυαλό του.
Όπως είπε και ο Πάουελ οι δασμοί στους οποίους προχώρησε ο Ντόναλντ Τραμπ είναι «πολύ μεγαλύτεροι από αυτούς που αναμένονταν και στις οικονομικές επιπτώσεις αυτών συμπεριλαμβάνονται υψηλότερος πληθωρισμός και επιβράδυνση της ανάπτυξης».
Στην ουσία φέρνουν τα πάνω κάτω για τις ΗΠΑ γιατί:
- Πρώτον, η επιθετική προσέγγιση του Ντόναλντ Τραμπ μπορεί να είναι αποτρεπτική για κάποιους εταίρους να ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις, όπως για παράδειγμα έγινε με την Κίνα η οποία πέρασε κατευθείαν στην κλιμάκωση του εμπορικού πολέμου με τις ΗΠΑ.
- Δεύτερον, οι δασμοί που ανακοινώθηκαν, αν εφαρμοσθούν, θα οδηγήσουν τους πραγματικούς φόρους εισαγωγών της χώρας στο υψηλότερο επίπεδο τους εδώ και έναν αιώνα, με αποτέλεσμα ανοδικές πιέσεις στις τιμές.
Μια νέα όμως εκτίναξη του πληθωρισμού τόσο σύντομα με το προηγούμενο κύμα είναι πολύ πιθανόν να στραγγαλίσει στην κυριολεξία την κατανάλωση.
Ήδη η καταναλωτική εμπιστοσύνη στις ΗΠΑ τον Μάρτιο σημείωσε ελεύθερη πτώση υπό τον φόβο για ένα νέο κύμα ανόδου των τιμών και οι προσδοκίες των καταναλωτών για τον πληθωρισμό και την ανεργία κινούνται στα υψηλότερα επίπεδα από το 1993, με τους καταναλωτές να αναμένουν ότι οι τιμές θα αυξηθούν με ετήσιο ρυθμό 4,1% τα επόμενα πέντε με 10 χρόνια. (σ.σ: Περισσότερα μπορείτε να διαβάσετε εδώ). Και όλα αυτά πριν τις ανακοινώσεις των νέων δασμών του Τραμπ.
- Τρίτον, το πλήγμα στην αγοραστική δύναμη και η συρρίκνωση του πραγματικού διαθέσιμου εισοδήματος θα περιορίσουν σημαντικά την κατανάλωση, εξέλιξη που θα οδηγήσει νομοτελειακά σε σοβαρή επιβράδυνση της οικονομίας ή και ύφεση με αποτέλεσμα την αποδυνάμωση των επιχειρηματικών επενδύσεων και τη σημαντική αποδυνάμωση της αγοράς εργασίας.
«Πρόκειται για ένα μεγάλο, αρνητικό, παγκόσμιο σοκ ώθησης του κόστους, όπως το σοκ στις τιμές του πετρελαίου τη δεκαετία του 1970» όπως δήλωσε χαρακτηριστικά ο επικεφαλής οικονομολόγος της Nomura, Rob Subbaraman.
Αλλά και οι οικονομολόγοι της Barclays προβλέπουν συρρίκνωση του αμερικανικού ΑΕΠ κατά 0,1% και αύξηση του πληθωρισμού στο 3,7%, ενώ η UBS αναμένει επίσης αποδυνάμωση του ΑΕΠ, αύξηση του πληθωρισμού και της ανεργίας.
Ίδια είναι η οπτική γωνία και του οίκου S&P Global, ο οποίος χθες έδωσε σήμα για κύμα υποβαθμίσεων των πιστοληπτικών αξιολογήσεων, προαναγγέλλοντας αναθεώρηση όλων των προβλέψεων, καθώς η έκταση και το μέγεθος των νέων δασμών του Trump ξεπέρασαν τις περισσότερες προσδοκίες.
Όπως ανακοίνωσε θα δημοσιεύσει τις αναθεωρημένες προβλέψεις την επόμενη εβδομάδα, αν και οι αρχικές υποθέσεις περιλαμβάνουν ένα άλμα του πληθωρισμού πέριξ του 4% μέχρι το τέλος του 2025 σε σύγκριση με το 3% της προηγούμενης εκτίμησης.
Ο αντίκτυπος στο αμερικανικό ΑΕΠ θα εξαρτηθεί από το επίπεδο των αντιποίνων από τους εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ, αλλά και από τον τρόπο με τον οποίο θα χρησιμοποιηθούν τα έσοδα από τους δασμούς, ειδικά αν χρηματοδοτήσουν περικοπές φόρων, ανέφερε η S&P.
Ακόμη και στο σενάριο όμως που θα υπάρξουν φορολογικές περικοπές και θα υπάρξουν «σχετικά μέτρια» αντίποινα ,η αύξηση του ΑΕΠ ήταν πιθανό να είναι και πάλι τρία δέκατα έως τέσσερα δέκατα της ποσοστιαίας μονάδας χαμηλότερη από τις πιο πρόσφατες προβλέψεις της S&P.
Τέλος, οι αναλυτές της S&P Global εκτιμούν ότι οι πιθανότητες για ύφεση τους επόμενους 12 μήνες έχουν ανέβει στο 30-35% από το 25% τον Μάρτιο.
Ακόμα πιο απαισιόδοξη η JP Morgan, αύξησε τις εκτιμήσεις για κίνδυνο ύφεσης στις ΗΠΑ αλλά και στην παγκόσμια οικονομία στο 60% από 40%. Τα πάνω κάτω για τις ΗΠΑ και όχι μόνο βλέπει και η Fitch Ratings, εκτιμώντας ότι αυξάνονται κάθετα οι πιθανότητες ύφεσης για πολλές χώρες στο σενάριο των ανταποδοτικών δασμών.
Η αλήθεια είναι ότι εάν οι ΗΠΑ επιβραδύνουν, ο υπόλοιπος κόσμος θα επιβραδύνει επίσης.
Πολλοί αναλυτές ήδη εκτιμούν για παράδειγμα ότι η Κίνα θα έχει πλήγμα 2% στο ΑΕΠ της και σημαντική συρρίκνωση των εξαγωγών της.
Το Ινστιτούτο Οικονομικών Ερευνών της Κολωνίας υπολόγισε μείωση του γερμανικού ΑΕΠ κατά 1,5% και ζημιά έως και 200 δισεκατομμυρίων για τη Γερμανία ενώ η ζημιά για την Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί να φθάσει και τα 750 δισεκατομμύρια ευρώ.
Ο «λογαριασμός» μπορεί να ανέβει ακόμα περισσότερο, καθώς όπως επισήμανε και ο Πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν, πέραν των δασμών που επεβλήθησαν στην ΕΕ μεγάλο πρόβλημα αποτελούν και οι υψηλοί δασμοί στις ασιατικές χώρες, καθώς θα μπορούσαν να τις οδηγήσουν να επαναδρομολογήσουν την επιπλέον παραγωγική ικανότητά τους στην Ευρώπη, με δυνητικά τεράστιες συνέπειες για τις βιομηχανίες της ηπείρου.
Το Ινστιτούτο του Κιέλου με τη σειρά του επισήμανε ότι:«Εάν αυτοί οι δασμοί παραμείνουν σε αυτή τη μορφή, θα είναι ένα σημείο καμπής για την παγκόσμια οικονομία όπως την ξέρουμε. Τότε θα βρεθούμε σε ένα διαφορετικό παγκόσμιο εμπορικό καθεστώς».
Αυτό που προσπαθούν να πουν οι αναλυτές με τις εκθέσεις τους και οι επενδυτές με τις πωλήσεις τους είναι ότι το «ξήλωμα» του εμπορικού χάρτη δεν είναι μια τόσο απλή υπόθεση.
Ακόμα και αν οι ΗΠΑ καταφέρουν να επαναπατρίσουν ένα σημαντικό μέρος της παραγωγής, μπορεί η μεταποίηση να δει και πάλι καλές ημέρες, αλλά οι τιμές δύσκολα θα επιστρέψουν στα τωρινά επίπεδα. Καταρχάς λόγω ότι ο μέσος μισθός στις ΗΠΑ είναι πολλαπλάσιος του ασιατικού. (σ.σ: O κύριος Στούπας δίνει μια έξοχη περιγραφή εδώ).
Χωρίς τα ασιατικά χέρια λοιπόν, θα πρέπει οι καταναλωτές να πληρώνουν τα πάντα ακριβότερα ή οι εταιρείες να μειώσουν σημαντικά τα περιθώρια κέρδους τους ή και τα δύο. Όπως και να έχει, όλα τα σενάρια οδηγούν σε χαμηλότερες αποτιμήσεις για ένα μεγάλο σύνολο εταιρειών.
Κλείνοντας θα επαναλάβουμε για άλλη μια φορά ότι η πολιτική του Αμερικανού Προέδρου πλήττει πρώτα από όλους τις ΗΠΑ, γι’αυτό και οι δείκτες της Wall τις τελευταίες δύο ημέρες υποχώρησαν αθροιστικά περισσότερο από τους ευρωπαϊκούς ή τους ασιατικούς.
Βλέπετε, ο μεγαλύτερος κίνδυνος για τις ΗΠΑ αυτή τη στιγμή δεν είναι μια βραχυπρόθεσμη ύφεση, λόγω της αποδυνάμωσης του Αμερικανού καταναλωτή.
Ο μεγαλύτερος κίνδυνος είναι στο τέλος της ημέρας όλοι να κάνουν εμπόριο μεταξύ τους, χωρίς τις ΗΠΑ. Μια ριζική αναδιάρθρωση των εφοδιαστικών αλυσίδων, δεν θα έχει επιστροφή και αυτό είναι κάτι που δεν φαίνεται να αξιολογεί ο Ντόναλντ Τραμπ. (σ.σ:Περισσότερα μπορείτε να διαβάσετε εδώ).
Aποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, καμία διασφάλιση δε δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.
