Οι κίνδυνοι για την οικονομία και τις αυξήσεις των τιμών παραμένουν, αλλά είναι πολύ πιο ισορροπημένοι απ’ ότι προέβλεπαν τα καταστροφικά σενάρια των προηγούμενων μηνών. Χωρίς να το θέλει, η αρκετά… μπλεγμένη για το τι πρόσωπο πρέπει να δείξει προς τις αγορές - αλλά και για το τι υποδηλώνουν οι υφιστάμενοι οικονομικοί δείκτες - Κριστίν Λαγκάρντ, έστειλε ένα μήνυμα αισιοδοξίας παρά το γεγονός ότι εμφανίστηκε αρκετά «hawkish».
Διότι ενώ η δέσμευση για νέα αύξηση τον Μάρτιο και άλλες αυξήσεις στη συνέχεια, είναι ξεκάθαρα μία «hawkish» ή τοι πιο αυστηρή στάση στο θέμα των επιτοκίων και της αντιμετώπισης του πληθωρισμού, το μήνυμα της Λαγκάρντ δεν περιλαμβάνει πλέον ύφεση, ούτε διατήρηση του πληθωρισμού σε υπερβολικά υψηλά επίπεδα, τουλάχιστον όχι… για πάντα. Χαρακτηριστικό είναι το σχόλιο της Capital Economics, σύμφωνα με το οποίο, οι επενδυτές είδαν πιο αισιόδοξα τις ανακοινώσεις των κεντριών τραπεζών αλλά καλό θα ήταν να μην περιμένουν ότι οι αγορές θα δεχθούν ώθηση από τη νομισματική πολιτική.
Μία άλλη ανάγνωση, ακριβώς επειδή η Λαγκάρντ φάνηκε κάπως μπερδεμένη, είναι ότι οι αγορές ερμήνευσαν τα λόγια της Γαλλίδας, όπως τις συνέφερε και γι’ αυτό είδαμε τα μεγαλύτερα χρηματιστήρια της Ευρώπης να κινούνται έντονα ανοδικά, μετά το τέλος της συνέντευξης τύπου, και ειδικότερα τον γερμανικό DAX ο οποίος κατέγραψε κέρδη άνω του 2%.
Σε κάθε περίπτωση, χθες είχαμε μία πρωτιά για την ΕΚΤ αφού δεν αποφάσισε μόνο για τον Φεβρουάριο αλλά και για τον Μάρτιο. Η απόφαση του διοικητικού συμβουλίου είναι διπλή, με τη Λαγκάρντ να προεξοφλεί την κατά 50μ.β. αύξηση του Μαρτίου λόγω των έκτακτων συνθηκών. Επίσης, για πρώτη φορά, η ΕΚΤ δείχνει να παίρνει την κατάσταση στα χέρια της και να κινείται πραγματικά επιθετικά απέναντι στον πληθωρισμό. Η αύξηση των επιτοκίων κατά 50μ.β. έρχεται να προστεθεί στις 4 αυξήσεις του 2022 που έβγαλαν τα επιτόκια της Ευρωζώνης σε αρνητικό έδαφος για πρώτη φορά από το 2014.
Ας δούμε αναλυτικά τα κεντρικά μηνύματα της Λαγκάρντ και τί ακριβώς σημαίνουν:
«Θα αυξήσουμε τα επιτόκια κατά 50 μονάδες βάσης στην επόμενη συνεδρίαση (του Μαρτίου) και μετά θα αξιολογήσουμε την πορεία που θα ακολουθήσουμε». Το επιτόκιο αποδοχής καταθέσεων θα φτάσει στο 3% τον Μάρτιο και το επιτόκιο αναχρηματοδότησης στο 3,50%. Ορισμένοι αναλυτές συνεχίζουν να υποστηρίζουν πως όσο και να δείχνει περαιτέρω αύξηση των επιτοκίων η στάση της Λαγκάρντ και των υπόλοιπων στελεχών της ΕΚΤ, το τελικό επιτόκιο θα κλειδώσει τον Μάιο. Η πλειοψηφία, ωστόσο, προβλέπει ότι το επιτόκιο αποδοχής καταθέσεων θα τερματίσει στο 3,5% τον Ιούνιο.
«Στόχος μας είναι να ρίξουμε τον πληθωρισμό στο 2% μεσοπρόθεσμα». Είναι αλήθεια ότι οι εξελίξεις των τελευταίων εβδομάδων έχουν βελτιώσει κάπως το outlook, τόσο για τον πληθωρισμό, όσο και για την ανάπτυξη. Η Goldman Sachs προβλέπει πλέον ότι ο πληθωρισμός στο τέλος του 2023 θα διαμορφωθεί στο 3,25%, έναντι προηγούμενης εκτίμησης για 4,5%. Όσο θα βελτιώνεται ο ορίζοντας για τον πληθωρισμό, τόσο θα μετριάζονται οι ανησυχίες για την ανάπτυξη και τα χρηματιστήρια θα μπορούν να προσβλέπουν σε καλύτερες ημέρες.
«Τα δημοσιονομικά μέτρα στήριξης εντείνουν τις πληθωριστικές πιέσεις και υποχρεώνουν την ΕΚΤ να αντιδράσει ακόμη ισχυρότερα». Η Λαγκάρντ στην ουσία ζητάει από τις κυβερνήσεις να μην τροφοδοτούν τον πληθωρισμό, ακόμη και αν υπάρχει ο κίνδυνος ύφεσης. Γιατί όσο οι συνθήκες ρευστότητας παραμένουν σχετικά χαλαρές, τόσο απομακρύνεται η υποχώρηση του πληθωρισμού προς το 2%.
Το μεγάλο πρόβλημα είναι ο δομικός πληθωρισμός που παραμένει σε ιστορικά υψηλά για δύο συνεχόμενους μήνες, Δεκέμβριο και Ιανουάριο. Όπως σημειώνει ο Ιταλός καθηγητής του LSE, Λορέντζο Κοντόνιο, η ΕΚΤ θέλει να αποφύγει την ανώμαλη προσγείωση αλλά δεν πρέπει να αφήσει την κατάσταση στον αυτόματο πιλότο. Σύμφωνα με τον ίδιο, με τις χθεσινές της δηλώσεις η Λαγκάρντ προετοιμάζει το έδαφος για κορύφωση των επιτοκίων προς τα μέσα του έτους.
