Ο Απρίλης ήταν ένας εξαιρετικός μήνας για τις αγορές. Στις ΗΠΑ και οι τρεις δείκτες έκλεισαν με κέρδη, καθώς ο S&P 500 ενισχύθηκε κατά 5,25%, ο Dow Jones κατά 2,7% και κατά 5,4% ο Nasdaq. Οι ευρωπαϊκοί δείκτες επίσης κινήθηκαν ως επί το πλείστον σε θετικό έδαφος. Ο δείκτης DAX αν και κατέγραψε αποδόσεις έως και 3,3% μέσα στον Απρίλιο, εντούτοις ο μήνας έκλεισε με μια απόδοση πέριξ του 0,8% ενώ ο γαλλικός δείκτης CAC αποχαιρέτησε τον Απρίλιο με κέρδη 3,3%.
Ο Μάιος όμως δεν φαίνεται να μπήκε με το δεξί ούτε για τις ευρωπαϊκές αγορές -ο δείκτης Dax έκλεισε χθες με απώλειες 2,5% - αλλά ούτε και για τους αμερικανικούς δείκτες.
Οι αγορές εξαρχής έγιναν νευρικές εν αναμονή των δηλώσεων της υπουργού Οικονομικών των ΗΠΑ οι οποίες και επιβεβαίωσαν τους φόβους τους. Η Τζάνετ Γέλεν ούτε λίγο ούτε πολύ σε διαδικτυακή συνέντευξη της παραδέχτηκε ότι «...Ίσως τα επιτόκια θα πρέπει να αυξηθούν κάπως, για να διασφαλιστεί ότι η οικονομία δεν θα υπερθερμανθεί». Εν ολίγοις, ο πληθωρισμός δεν αποκλείεται να προκαλέσει ήπιες αυξήσεις στα επιτόκια.
Παρά το γεγονός ότι μια τέτοια εξέλιξη θα είναι φυσιολογική για την οικονομία αρκεί να μην ξεπεραστούν κάποια ενδεδειγμένα επίπεδα- μην ξεχνάμε ότι αρχικά τα προγράμματα ποσοτικής χαλάρωσης και η πτώση των επιτοκίων είχαν σαν στόχο την αύξηση του πληθωρισμού- εντούτοις για τις εθισμένες στα μηδενικά επιτόκια αγορές θα είναι μια επώδυνη εξέλιξη, για την υποδοχή της οποίας μας προετοίμασαν οι χτεσινές απώλειες.
Ο εχθρός του καλού είναι το καλύτερο
Και από τις δύο πλευρές του Ατλαντικού πρωταγωνιστής των αρνητικών αποδόσεων ήταν ο τεχνολογικός κλάδος. Ενδεικτικό ότι ο Nasdaq κινήθηκε έως και 2,6% χαμηλότερα, ενώ ο S&P 500 κατέγραψε πτώση έως και 1,48% στις 4.133 μονάδες.
Η αλήθεια είναι ότι ο τεχνολογικός κλάδος είναι εγκλωβισμένος στις εξαιρετικές του επιδόσεις την περίοδο της πανδημίας. Αρκεί να δει κανείς τα κέρδη του πρώτου τριμήνου.
Η Apple ανακοίνωσε για το πρώτο τρίμηνο του 2021 αύξηση εσόδων της τάξης του 54% και άλμα 110% στα κέρδη, τα οποία διαμορφώθηκαν στα 23,6 δισ. δολάρια. Η Amazon ανακοίνωσε πωλήσεις αυξημένες κατά 44% και υπερτριπλάσια κέρδη πέριξ των 8,1 δισ. δολαρίων. Η Microsoft ανακοίνωσε έσοδα 41,7 δισ. δολάρια από 33,06 δισ. δολάρια πέρσι ενώ τα κέρδη ανήλθαν σε 15,46 δισ. δολάρια, αυξημένα κατά 45%. Καθαρά κέρδη ρεκόρ ανακοίνωσε και η Alphabet πέριξ των 17,93 δισ. δολαρίων έναντι 6,84 δισ. δολαρίων ένα χρόνο νωρίτερα, ενώ και η Facebook αύξησε τα έσοδά της κατά 48%, στα 26,17 δισ. δολάρια.
Δεδομένου ότι οι υψηλές επιδόσεις γεννούν υψηλές προσδοκίες τόσο για το υπόλοιπο έτος όσο και για το πρώτο τρίμηνο του 2022- που θα είναι και το τρίμηνο σύγκρισης του χρόνου τέτοια περίοδο- κατανοούμε το γεγονός ότι πολλοί αναλυτές εκφράζουν τον προβληματισμό τους κατά πόσον οι ρυθμοί αύξησης κερδοφορίας μπορούν να διατηρηθούν.
Αυτός ο προβληματισμός σε συνδυασμό με το περιβάλλον των σημερινών υψηλών αποτιμήσεων είναι -και θα είναι- η κύρια αιτία της αυξημένης μεταβλητότητας του τεχνολογικού κλάδου στις πτωτικές συνεδριάσεις.
Οι βάσιμες υποψίες ότι ο πληθωρισμός μπορεί να επιμείνει ανοδικά
Οι χτεσινές δηλώσεις της Τζάνετ Γέλεν δεν έγιναν τυχαία. Αντίθετα, αν και με αριστοτεχνικό τρόπο η υπουργός φρόντισε να δώσει ένα γενικό και αόριστο πλαίσιο στα λόγια της, ο χρόνος και η επιλογή των εκφράσεων ήταν προσεκτικά σχεδιασμένα.
Μπορεί η υπερθέρμανση της οικονομίας να είναι ακόμα σε θεωρητικό πλαίσιο όμως η αύξηση των τιμών είναι ήδη εδώ σε πολλά τμήματα της οικονομίας.
Δείτε το ράλι τιμών που καταγράφεται σε μια σειρά αγροτικών προϊόντων-πρώτων υλών για την αλυσίδα της αγροδιατροφής.
Από τη σόγια έως το καλαμπόκι και το σιτάρι, οι παγκόσμιες τιμές τροφίμων είναι στα υψηλότερα επίπεδά τους από τα μέσα του 2014. Σύμφωνα με τον οικονομολόγο του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ-FAO- Abdolreza Abbassian: «Φαίνεται ότι οι τιμές δεν θα μείνουν σε αυτά τα επίπεδα, αλλά θα αυξηθούν. Έχουμε πολλές δυσκολίες μπροστά μας, καθώς το ράλι των τιμών αφορά προϊόντα που συνδέονται με την παραγωγή τροφίμων»
Η αλήθεια είναι ότι οι αυξήσεις στα σιτηρά, τη σόγια το καλαμπόκι κ.α είναι θέμα χρόνου να μεταφερθούν στις τιμές βασικών προϊόντων διατροφής, όπως το ψωμί, το κρέας κ.α.
Δεδομένου ότι οι αυξήσεις των τιμών δεν προέρχονται μόνο από την αποκατάσταση της χοιροτροφίας στην Κίνα- μετά την αναγκαστική εξόντωση σχεδόν του μισού ζωικού κεφαλαίου της, στο πλαίσιο της αντιμετώπισης της αφρικανικής πανώλης των χοίρων- αλλά και από ένα σύνθετο πλέγμα άλλων παραγόντων, από τα προβλήματα στην παραγωγή λόγω της πανδημίας, των καιρικών συνθηκών ή των αρρωστιών, έως τα προβλήματα και το αυξημένο κόστος για τη μεταφορά τους.
Ένα κόστος που δεν αφορά μόνο τα αγροτικά προϊόντα, αλλά σχεδόν τα πάντα.
Καθώς η εμπορική δραστηριότητα ανακάμπτει, ο βασικός δείκτης της ναυλαγοράς Baltic Dry Index βρίσκεται πλέον πάνω από τις 3.050 μονάδες, για πρώτη φορά έπειτα από δέκα χρόνια και οι ναύλοι στα Capesize πλοία ξεπέρασαν τα 40.000 δολ την ημέρα. Καθώς τα θεμελιώδη μεγέθη βελτιώνονται οι αναλυτές περιμένουν την αγορά συνεχίσει να κινείται ανοδικά. Το ίδιο προοιωνίζουν άλλωστε και τα παράγωγα ναύλων.
Σύμφωνα μάλιστα με τον ναυλομεσιτικό οίκο Clarksons τα επόμενα δυο με τρία χρόνια οι ναύλοι θα παραμείνουν ισχυροί λόγω περιορισμένων νέων παραγγελιών νεότευκτων πλοίων.
Από την άλλη υπενθυμίζουμε ότι η έλλειψη εμπορευματοκιβωτίων - κοντέινερς- είτε γιατί πολλά έχουν «ξεμείνει» σε λιμάνια, είτε απλά γιατί δεν επαρκεί ο αριθμός τους, έχει οδηγήσει τις τιμές τους σε ιστορικά υψηλά εδώ και αρκετούς μήνες.
Η έκρηξη της ζήτησης για προϊόντα σε όλο τον κόσμο, η έλλειψη ικανού αριθμού πλοίων για τη μεταφορά των κοντέινερς, ο συνωστισμός των εμπορευματοκιβωτίων σε πολλά λιμάνια λόγω των στρεβλώσεων που προκάλεσε στην αγορά η πανδημία- από την έλλειψη εργατών για να τα ξεφορτώσουν και φορτηγών για να τα μεταφέρουν έως το γεγονός ότι για πολλούς μήνες πολλές παραγγελίες έμειναν πίσω-αναμένεται να συντηρήσουν ή και να εκτινάξουν εκ νέου ανοδικά της τιμές για τη μεταφορά των προϊόντων, επηρεάζοντας την τελική τιμή που θα κληθούν να πληρώσουν εν τέλει οι καταναλωτές.
Οι αυξήσεις τιμών ενδεχομένως λοιπόν τους επόμενους μήνες να επιμείνουν και γι’αυτό ακριβώς το ενδεχόμενο θα αρχίσουν να μας προετοιμάζουν οι θεσμικοί φορείς, αρχής γενομένης χτες το βράδυ από την υπουργό οικονομικών των ΗΠΑ, Τζάνετ Γέλεν.
Πέραν όμως του κόστους που θα έχει μια πιθανή αύξηση των επιτοκίων για τα χρηματιστήρια -όταν αυτή λάβει χώρα- το μεγαλύτερο κόστος δυστυχώς για άλλη μια φορά θα το πληρώσουν οι αδύναμες οικονομίες και μάλιστα σε μια περίοδο κατά την οποία μαστίζονται από την πανδημία. Η αύξηση των ανισοτήτων είναι ο μεγαλύτερος κίνδυνος που έχουμε μπροστά μας και ας είναι ένας κίνδυνος που οι αγορές δεν ζυγίζουν προς το παρόν.
Τα τεχνικά ορόσημα
Μιας και η Γέλεν άφησε ανοικτό το ενδεχόμενο για «αντιστάθμισμα» στην αυξανόμενη ανάπτυξη που θα φέρουν τα πακέτα τόνωσης, καλό είναι να επισημάνουμε τα τεχνικά σημεία η καθοδική διάρρηξη των οποίων θα αφήσει ανοικτό το ενδεχόμενο για μια πιο σοβαρή διόρθωση.
Για τη μητέρα των αγορών, τον S&P 500, ένα από τα σημεία ορόσημα τοποθετείται στην απώλεια των 4020 μονάδων- εξέλιξη που θα ανοίξει το διάγραμμα για τις 3930 μονάδες- και για τον DAX η απώλεια των 14620 μονάδων, η απώλεια των οποίων θα ανοίξει το διάγραμμα για τις 14360 μονάδες.
Αποποίηση Ευθύνης
Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, καμία διασφάλιση δε δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες