H οπτική του Λευκού Οίκου για όλα τα θέματα, περνάει μέσα από έναν επιχειρηματικό φακό. Οτιδήποτε προγραμματίζεται, σχεδιάζεται και εξαγγέλλεται αφήνει ένα ισχυρό επιχειρηματικό και οικονομικό αποτύπωμα και μόνο. Πάγιες πολιτικές διεθνείς ισορροπίες και παραδοσιακές οικονομικές συμμαχίες που έχουν δομηθεί εδώ και δεκαετίες εξετάζονται από την αρχή, με μοναδικό κριτήριο το οικονομικό συμφέρον των ΗΠΑ, όπως το αντιλαμβάνεται η παρούσα διακυβέρνηση του πρόεδρου Ντόναλντ Τραμπ.
Το γεγονός αυτό το είχαν εκτιμήσει οι αγορές με θετικό πρόσημο ήδη από την ημέρα της εκλογή του νέου προέδρου. Οι υποσχέσεις για απορρύθμιση των αγορών, για ενίσχυση των κρυπτονομισμάτων, για την απομάκρυνση της πράσινης ατζέντας και για κλιμάκωση του εμπορικού πολέμου εναντίον όχι μόνο της Κίνας, αλλά και παραδοσιακών συμμαχικών δυνάμεων των ΗΠΑ, είχαν συνεπάρει από τους ακραίους κερδοσκόπους επενδυτές μέχρι τους συντηρητικούς τραπεζίτες και από τις πετρελαϊκές εταιρίες μέχρι τους ψηφιακούς κολοσσούς.
Ωστόσο, το «it’s all about business», όπως το αντιλαμβάνεται και προσπαθεί να το εφαρμόσει ο Λευκός Οίκος είναι βαθιά προβληματικό. Τόσο στα μικρά και απλά, όσο και στα μεγάλα και σύνθετα. Η μάχη για την «τιμή των αυγών» στις ΗΠΑ, χάθηκε από την πλευρά του Αμερικανού προέδρου. Ως γνωστόν το θέμα της «τιμής των αυγών» έχει επηρεάσει ιδιαίτερα τα αμερικανικά νοικοκυριά και βρισκόταν ψηλά στην προεκλογική ατζέντα. Η τιμή της δωδεκάδας των αυγών από τα $2,52 τον Ιανουάριο του 2024 είχε φτάσει στα $3,65 τον Νοέμβριο του 2024. Και σύμφωνα με το επιτελείο του Τραμπ και μόνο η εκλογή του στον Λευκό Οίκο, θα επανέφερε την τιμή τους στα $2. Η εξέλιξη ήταν διαφορετική. Από τα $3,65 του Νοεμβρίου, η τιμή έφτασε στα $4,15 τον Δεκέμβριο και στα $7,34 τον Φεβρουάριο. Αυτό όσον αφορά τα μικρά και απλά.
Όσον αφορά τα μεγάλα και σύνθετα, ο Λευκός Οίκος δείχνει να μην αντιλαμβάνεται τον τρόπο που οι δασμοί επηρεάζουν τον πληθωρισμό, τα εισοδήματα, τη βιομηχανική παραγωγή και στο τέλος της ημέρας τα επιτόκια. Έτσι τα πρώτα σημάδια απογοήτευσης είναι διάχυτα ανάμεσα στους επενδυτές, τους καταναλωτές και τις επιχειρήσεις. Και η πρόσφατη άρνηση του Προέδρου Τραμπ να απαντήσει σε ερωτήσεις σχετικά με τον πληθωρισμό, τρόμαξε και πάγωσε στην ουσία τους πάντες. Οι οποίοι διέκριναν μια σαφή αδυναμία αντίληψης της πραγματικότητας από την πλευρά του Προέδρου. Και μια σαφή αδυναμία υπολογισμού των επιπτώσεων από τον προστατευτισμό, ο οποίος αποτελεί το λάβαρο του Λευκού Οίκου.
Για παράδειγμα, οι επιπτώσεις στην αμερικανική αυτοκινητοβιομηχανία, ήδη εξετάζονται από τους τραπεζικούς και χρηματιστηριακούς αναλυτές. Οι οποίοι αναζητούν τους κινδύνους και τα ρίσκα που αναδύονται από την εκ νέου διατάραξη της εφοδιαστικής αλυσίδας. Διότι η επιβολή δασμών στα εισαγόμενα εξαρτήματα και ανταλλακτικά, αφενός αυξάνει τα κόστη κατασκευής και αφετέρου αναδιατάσσει τις αναγκαίες και απαιτούμενες επενδύσεις. Καθώς σε περίπτωση κατά την οποία η επιβολή δασμών δεν αποτελεί πυροτέχνημα ή διαπραγματευτικό όπλο, θα απαιτηθεί επανασχεδιασμός των επενδύσεων στο χώρο της αυτοκινητοβιομηχανίας με ιδιαίτερα υψηλό κόστος.
Όσον αφορά τη Wall Street, σε πρόσφατη ανάλυση της η Evercore ISI αναθεωρεί προς τα κάτω τον χρηματιστηριακό στόχο των 6.800 μονάδων για τον S&P500 και τον τοποθετεί στις 5.200 μονάδες. Με την εκτίμηση για το ΑΕΠ να υποχωρεί κάτω από το 1,5%, τον πληθωρισμό να ξεπερνά το 3% και την ανεργία να αυξάνεται. Η ανάλυση της Evercore αναφέρεται σε «παράλυση του ιδιωτικού τομέα» και στον κίνδυνο εμφάνισης στασιμοπληθωρισμού.
Από την πλευρά της, η Morgan Stanley εκτιμά ότι το επίπεδο των 5.500 μονάδων θα αποτελέσει το νέο επίπεδο ισορροπίας του S&P 500 μέσα στο δεύτερο τρίμηνο του 2025. Σε άλλη έκθεση Goldman Sachs, εκτιμά ότι η πιθανότητα εμφάνισης ύφεσης στην αμερικανική οικονομία βρίσκεται πλέον στα επίπεδα του 20%.
Η εμφάνιση του προέδρου Τραμπ στο Fox News κατά τη διάρκεια της οποίας είχε ερωτηθεί για το ενδεχόμενο εμφάνισης ύφεσης, προβλημάτισε τη χρηματιστηριακή κοινότητα. Η απάντηση του, όχι μόνο ήταν ασαφής, αλλά εξαιρετικά ρηχή: «Μισώ να προβαίνω σε τέτοιου είδους προβλέψεις. Βρισκόμαστε σε μια μεταβατική περίοδο και αυτό που κάνουμε είναι πολύ μεγάλο. Επαναφέρουμε τον πλούτο στις ΗΠΑ. Είναι ένα μεγάλο πράγμα και πάντα απαιτείται λίγος χρόνος. Θα χρειαστεί λίγος χρόνος, αλλά νομίζω ότι θα είναι μεγάλο για εμάς.»
Η πορεία της Wall Street από την αρχή του έτους μέχρι σήμερα, αποτυπώνεται στο ακόλουθο γράφημα. Κυριαρχεί χρωματικά το κόκκινο, ως δείγμα των ζημιών που καταγράφουν οι περισσότερες μετοχές.
Στον ανωτέρω πίνακα διακρίνουμε το -44,99% της Tesla (TSLA), το -20,34 της Nvidia (NVDA), το -20,44% της Broadcom Inc (AVGO), το -20% της AMD, το -26,87% της KKR, το -18,89% της Blackstone (BX), το -10.72% της Blackrock (BLK), το –9,81% της Microsoft (MSFT) το -9,16% της Apple (AAPL), το -10,71% της Oracle (ORCL), το -11,33% της Amazon (AMZN), το -16,30% της Boeing (BA) και άλλα.
Ο Λευκός Οίκος επιχειρεί να επιτύχει ταυτοχρόνως πολλούς διαφορετικούς στόχους. Με την υιοθέτηση των δασμών, να επανεκκινήσει τη βιομηχανική παραγωγή. Με το πείραμα του DOGE, να περικόψει τις δημόσιες δαπάνες, με σκοπό τη μείωση του χρέους. Με την υποχώρηση των DEI και ESG πολιτικών, να αυξήσει την κερδοφορία των επιχειρήσεων. Με την απομάκρυνση από την πράσινη μετάβαση, να δώσει ώθηση στην πετρελαϊκή βιομηχανία.
Προς το παρόν ο τρόπος με τον οποίο επιδιώκει να επιτύχει τους προαναφερθέντες στόχους ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, κρίνεται από τις χρηματιστηριακές αγορές ως ανεπιτυχής και αδιέξοδος. Και η αλήθεια είναι ότι ουδείς περίμενε πως ο φιλικός προς τις αγορές Ντόναλντ Τραμπ, θα οδηγούσε τους επενδυτές σε καταστάσεις «sell off» και αγωνίας για το ενδεχόμενο εμφάνισης «bear market». Διότι αλλιώς είχαν ερμηνεύσει οι αγορές την έκφραση «it’s all about business», που τόσο πολύ αγαπά το επιτελείο του Λευκού Οίκου.
Κλείνοντας, ας σημειώσουμε ότι όλοι όσοι επιχείρησαν να ποντάρουν στο «φαινόμενο Τραμπ» την ημέρα της ορκωμοσίας του, εμφανίζουν ζημίες της τάξης του -7% στον S&P 500, -22,2% στο Bitcoin, -48% στη μετοχή της Tesla, -50,2% στη μετοχή της Trump Media, -75,5% στο Official Trump Coin και -90,6% στο Melania Meme Coin.