Ένας ακόμα Χρηματιστηριακός δείκτης γεννήθηκε. Ακολουθώντας τη διεθνή πρακτική, το Χρηματιστήριο Αθηνών ανακοίνωσε τη δημιουργία του δείκτη ESG, γνωστού και ως δείκτη βιωσιμότητας. Τα αρχικά ESG, αντικατοπτρίζουν τρία σύγχρονα επενδυτικά κριτήρια. Ε: Environmental (Περιβαλλοντικά), S: Social (Κοινωνικά) και G: Governance (Εταιρική Διακυβέρνηση). Με δεδομένο, ότι σε παγκόσμιο επίπεδο υπάρχει ισχυρή ζήτηση επενδύσεων για μετοχές εταιρειών που ακολουθούν τα κριτήρια ESG, η ΕΧΑΕ ελπίζει ότι ο δείκτης ESG, θα προσελκύσει νέα κεφάλαια.
Η υιοθέτηση κριτηρίων ESG – Περιβαλλοντικών (Environmental), Κοινωνικών (Social) και Εταιρικής Διακυβέρνησης (Governance) - στην επενδυτική διαδικασία και στην επιλογή επενδυτικών τοποθετήσεων αποτελεί διεθνώς μια ταχέως ανερχόμενη τάση, τόσο από την πλευρά των επενδυτών, όσο και από την πλευρά των Διαχειριστών Κεφαλαίων. Έτσι οι επενδυτές δε σκέφτονται μόνο να εκμεταλλευτούν και να αξιοποιήσουν επενδυτικές ευκαιρίες, αλλά σκέφτονται ταυτόχρονα τη βιώσιμη ανάπτυξη και τη διατήρηση των ισορροπιών μέσα και γύρω από ολόκληρο το εταιρικό οικοσύστημα.
Η διεθνής επενδυτική κοινότητα, δείχνει να ευαισθητοποιείται με πράγματα που απασχολούν τους πολίτες, όπως είναι η προστασία του περιβάλλοντος, η πράσινη ενέργεια, τα ανθρώπινα δικαιώματα, η καταναγκαστική παιδική εργασία, οι ίσες ευκαιρίες, η ισότητα των φίλων, η εταιρική διαφάνεια, η πάταξη της ενδοεταιρικής διαφθοράς, η επιχειρηματική ηθική και άλλα. Δεν είναι τυχαίο ότι τα κεφάλαια των εξειδικευμένων funds που επενδύουν σε μετοχές εταιρειών που τηρούν τα ESG κριτήρια, έχουν ξεπεράσει τα $2 τρισ.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση του Χρηματιστηρίου Αθηνών, ο δείκτης ESG θα αποτελείται από 35 εταιρείες. Οι εταιρείες αυτές αποτελούν ταυτόχρονα τη ραχοκοκαλιά του Γενικού Δείκτη του Χρηματιστηρίου Αθηνών, καθώς και του Δείκτη FTSE. Και δεν είναι λίγοι αυτοί που υποστηρίζουν ότι έχουμε έναν ακόμα δείκτη με το ίδιο περιεχόμενο.
Για να μην φανεί ότι είναι υπερβολικό αυτό που προαναφέραμε, στον δείκτη ESG, συμμετέχει η 3E Coca Cola με βαρύτητα 10%, ο ΟΤΕ με 10%, η Alpha Services με 10%, η Eurobank Holdings με 9,35%, ο ΟΠΑΠ με 9,3%, η Mytilineos με 8,86%, η Εθνική Τράπεζα με 6,65% και ακολουθούν οι υπόλοιπες. Με δυο λόγια, το 65% του δείκτη ESG, βασίζεται σε 7 μετοχές.
Και το ερώτημα που τίθεται είναι το κατά πόσο, η υιοθέτηση αυτού του νέου δείκτη θα βοηθήσει το Χρηματιστήριο Αθηνών; Είναι άραγε μια κίνηση που θα οδηγήσει στη προσέλκυση νέων επενδυτικών κεφαλαίων; Είναι μια κίνηση, που θα κεντρίσει το ενδιαφέρον εταιριών να εισάγουν τις μετοχές τους στην εγχώρια κεφαλαιαγορά;
Σίγουρα η διοίκηση του Χρηματιστηρίου Αθηνών, έπρεπε να ακολουθήσει τον δρόμο που έχουν ανοίξει άλλα διεθνή χρηματιστήρια. Είναι αμφίβολο όμως αν με αυτήν την κίνηση προσελκυστούν νέα κεφάλαια από το εξωτερικό. Διότι οι ενδιαφερόμενοι ξένοι επενδυτές, ήδη συμμετέχουν στην περιορισμένο αυτό πλήθος μετοχών, είτε μέσω «παθητικών χαρτοφυλακίων», ή μέσω δεικτών ή μέσω παραγώγων. Όταν έχουν εντάξει στα χαρτοφυλάκια τους, για παράδειγμα μετοχές που ανήκουν στον FTSE, ή στον MSCI, γιατί να εντάξουν τις ίδιες μετοχές επειδή συμμετέχουν στον δείκτη ESG;
Δυστυχώς, τα δυο βασικά αρνητικά χαρακτηριστικά του Χρηματιστηρίου Αθηνών, δεν αναμένεται να ξεπεραστούν με την υιοθέτηση του Δείκτη ESG. Και ποια είναι αυτά το δυο αρνητικά σημεία; Το πρώτο είναι η απουσία ισχυρού επενδυτικού ενδιαφέροντος από το εξωτερικό. Και το δεύτερο είναι η απουσία ενδιαφέροντος ελληνικών εταιρειών να εισάγουν τις μετοχές τους στο χρηματιστήριο.
Όσον αφορά το πρώτο σημείο θα πρέπει να παραδεχθούμε, ότι σταδιακά το ενδιαφέρον από το εξωτερικό αυξάνεται. Ολοένα και περισσότεροι επενδυτές τοποθετούνται σε μετοχές και ομόλογα. Ωστόσο, λόγω των γενικότερων μακροοικονομικών δεδομένων, το ενδιαφέρον δεν αυξάνεται σε τέτοιο βαθμό, που να ανταποκρίνεται στα δεδομένα των εταιρειών της κλασσικής dream team του Χρηματιστηρίου Αθηνών.
Όσον αφορά το δεύτερο σημείο, η ύπαρξη χαμηλών επιτοκίων δανεισμού και η προσφυγή σε ομολογιακές εκδόσεις, δεν ωθούν τις εταιρείες να εισαχθούν στο χρηματιστήριο. Οι διοικήσεις των εταιρειών, προτιμούν να δανείζονται, παρά να αποκτούν συμμέτοχους. Ειδικά μέσα στο σημερινό περιβάλλον χαμηλών επιτοκίων. Αρκετές προτάσεις έχουν πέσει στο τραπέζι, σε μια προσπάθεια να ξεπεραστεί το πρόβλημα, όπως η μείωση των φορολογικών συντελεστών των κερδών των εισηγμένων εταιρειών, ή η μείωση του φόρου μερισμάτων, ή ακόμα και η ύπαρξη ενός αφορολόγητου αθροίσματος μερισμάτων, όπως γινόταν στη δεκαετία του ’90.
Πού θέλουμε να καταλήξουμε; Ότι ναι μεν η υιοθέτηση του δείκτη ESG είναι θετική, αλλά υπάρχουν πολύ σοβαρότερα ζητήματα πάνω στα οποία θα πρέπει να σκύψει η πολιτεία, πριν το χρηματιστήριο απαξιωθεί εντελώς.
*Αποποίηση Ευθύνης: Το υλικό αυτό παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς. Σε καμιά περίπτωση δεν πρέπει να εκληφθεί ως προσφορά, συμβουλή ή προτροπή για την αγορά ή πώληση των αναφερόμενων προϊόντων. Παρόλο που οι πληροφορίες που περιέχονται βασίζονται σε πηγές που θεωρούνται αξιόπιστες, ουδεμία διασφάλιση δίνεται ότι είναι πλήρεις ή ακριβείς και δεν θα πρέπει να εκλαμβάνονται ως τέτοιες.
