Τι κερδίζουν οι τράπεζες από την επενδυτική βαθμίδα - Τα 30 δισ. ευρώ σε ομόλογα
Shutterstock
Shutterstock

Τι κερδίζουν οι τράπεζες από την επενδυτική βαθμίδα - Τα 30 δισ. ευρώ σε ομόλογα

Εν αναμονή της σημερινής αξιολόγησης της ελληνικής οικονομίας από την Fitch, με τους αναλυτές να περιμένουν επενδυτική βαθμίδα, οι ελληνικές τράπεζες μετρούν τα οφέλη του Investment Grade. Είναι οι μεγάλες κερδισμένες της ανόδου στην τιμή των  ομολόγων, καθώς απολαμβάνουν το τελευταίο διάστημα καλά κέρδη και στα βραχυχρόνια χαρτοφυλάκιά τους, ενώ διευρύνεται η -υπάρχουσα ήδη- άνεση λόγω λογιστικής καταγραφής, (διακράτηση) στις μακροχρόνιες θέσεις τους. Διαθέτουν συνολικά πάνω από 30,3 δισ. ευρώ κρατικών ομολόγων και εντόκων γραμματίων, ενώ στο εξάμηνο είχαν αυξήσει τις θέσεις τους σε ελληνικούς τίτλους κατά 6,6%.

Αυτή αποδεικνύεται κερδοφόρα κίνηση, με βάση τις τιμές των τίτλων. Τα ελληνικά ομόλογα αποτελούν το 10,5% του ενεργητικού των εγχώριων τραπεζών.

Η αποτίμηση αυτών των τίτλων ανεβαίνει το τελευταίο διάστημα μετά την απόκτηση της επενδυτικής βαθμίδας (από DBRS, S&P και Scope).

Τις τελευταίες ημέρες οι ελληνικές τράπεζες μπορεί και να παίρνουν κάποια βραχυχρόνια κέρδη, ενώ ταυτόχρονα έχουν αυξήσει συνολικά τις μακροχρόνιες θέσεις τους, αυτές τις οποίες δεν αποτιμούν, δηλαδή με την καθημερινή αυξομείωση στις τιμές των τίτλων. Κέρδη επίσης γράφουν τα ομολογιακά Αμοιβαία Κεφάλαια κι όλοι οι επενδυτές των ελληνικών ομολόγων.

Παράδειγμα εδώ η Alpha Bank που αύξησε τις μακροχρόνιες θέσεις της από το προηγούμενο διάστημα καθώς έχει 300 εκατ. ευρώ τίτλων που λήγουν σύντομα και συνολικά περιμένει επίσης τη λήξη μεγάλης αξίας ομολόγων της και αύξηση ρευστού από του χρόνου με τη μέση απόσβεση αξίας (duration) του συνολικού χαρτοφυλακίου της να υπολογίζεται σε 3 χρόνια.

Έτσι η Alpha Bank αύξησε και το δικό της χαρτοφυλάκιο συνολικά κατά 3 δισ. ευρώ στο εννεάμηνο, (με 1,1 δισ. ευρώ ελληνικά ομόλογα και 900 εκατ. ευρώ έντονα γραμμάτια του ελληνικού δημοσίου) πέραν της περίπου ισόποσης αύξησης των κεφαλαίων που διαχειρίζεται.

Βεβαίως, δεν είναι μόνο η Alpha Bank, καθώς μεγάλα χαρτοφυλάκια έχουν όλες οι τράπεζες, οι οποίες στο πρώτο εξάμηνο αύξησαν τις θέσεις κατά 1,9 δισ. ευρώ συνολικά, από τα οποία τα οποία τα 550 εκατ. ευρώ ήταν έντοκα γραμμάτια του ελληνικού δημοσίου και περίπου 1,35 δισ. ευρώ ομόλογα του ελληνικού δημοσίου.

Η κίνηση αυτή αποδείχθηκε επωφελής, αν όχι κι ανέφελη. Οι διακυμάνσεις έφεραν και τον Σεπτέμβριο την απόδοση του δεκαετούς τίτλου πάνω από το 4,5% με αντίστοιχη πτώση της τιμής. Πλέον όμως η απόδοση στο δεκαετές έχει υποχωρήσει στο 3,64% και οι τιμές έχουν ανεβεί αντίστοιχα. Οι επενδυτές κερδίζουν.

Από τα περίπου 30,3 δισ. ευρώ ομολόγων των ελληνικών τραπεζών τα 5,1 δις καταγράφονται στην τρέχουσα αξία αυτό σημαίνει όχι μόνον αύξηση θέσεων αλλά και κέρδη από την άνοδο των τιμών στα έντοκα και τα ομόλογα των βραχυχρόνιων χαρτοφυλακίων. Η αύξηση της αξίας στα βραχυχρόνια χαρτοφυλάκια ήταν 7,1% στο εξάμηνο ή 340 εκατ. ευρώ.

Το μεγαλύτερο ποσοστό του χαρτοφυλακίου ομολόγων του ελληνικού δημοσίου που έχουν οι τράπεζες πάντως διακρατούνται μέχρι τη λήξη τους και αποτιμώνται στο αναπόσβεστο κόστος και όχι στην εύλογη αξία.

Πρόκειται για ένα ποσοστό τίτλων περίπου 83% σύμφωνα με τα στοιχεία της ΤτΕ κι αυτό σημαίνει ότι οι καθημερινές μεταβολές των τιμών δεν επηρεάζουν τη λογιστική αξία τους, αν και οι αξίες αυτές τώρα ανεβαίνουν. 

Από την άλλη οι τράπεζες αντισταθμίζονται (hedging) όπως για παράδειγμα η ΕΤΕ η οποία σε ένα χαρτοφυλάκιο συνολικής αξίας 15,7 δισ. ευρώ, είχε στο εννεάμηνο εξασφαλίσει την αξία για τα 12,1 δισ. ευρώ του χαρτοφυλακίου της. Αυτό, μπορεί να σημαίνει ότι η Εθνική κρατά τα ομόλογά της και θα πληρωθεί ενώ παράλληλα μπορεί και να βγάζει βραχυχρόνια κέρδη από trading σε παράγωγα, έχοντας εξασφαλίσει την αξία του χαρτοφυλακίου της.

Τι ομόλογα έχει κάθε τράπεζα

Η Τράπεζα Πειραιώς στο εννεάμηνο έχει το 17% της περιουσίας της σε σταθερούς τίτλους συνολικά περί τα 13,4 από τους οποίους τα 9,1 δισ. ευρώ είναι ομόλογα του ελληνικού δημοσίου, τα 3,1 δισ. ευρώ ευρωπαϊκά ομόλογα και τα 1,2 δισ. ευρώ εταιρικά ομόλογα. Συνολικά 1,1 δισ. ευρώ είναι τίτλοι σε βραχυχρόνιο χαρτοφυλάκιο για trading και μεταξύ αυτών και 300 εκατ. ευρώ ελληνικοί τίτλοι. Συνολικά 7,7 δισ. ευρώ ελληνικών ομολόγων είναι στο χαρτοφυλάκιο που διακρατεί μέχρι τη λήξη.

Η Alpha Bank έχει μεγάλο συνολικό χαρτοφυλάκιο αξίας 16,1 δισ. ευρώ και από αυτά 6,6 δισ. ευρώ είναι ομόλογα του ελληνικού δημοσίου με τα 300 εκατ. ευρώ από αυτά να αποτιμώνται στην εύλογη αξία και τα 6,3 δισ. ευρώ σε μακροχρόνιο χαρτοφυλάκιο. Αύξησε συνολικά τη θέση της φέτος έως και 1,1 δισ. ευρώ, όλα προς διακράτηση. Έχει ακόμα 8 δισ. ευρώ ομολόγων επιλέξιμων από την ΕΚΤ και 900 εκατ. ευρώ επιπλέον σε έντοκα γραμμάτια. Στα 1,3 δισ. ευρώ φθάνει η αξία των εταιρικών ομολόγων που έχει και σε 4,5 δισ. ευρώ η αξία ομολόγων άλλων χωρών.

Η Εθνική Τράπεζα έχει χαρτοφυλάκιο 15,7 δισ. ευρώ, τα 12,1 δισ. ευρώ διακρατούμενα έως τη λήξη και αντισταθμισμένα, ενώ διακρατούμενα προς πώληση είναι τα 2,8 δισ. ευρώ. Σε trading χαρτοφυλάκιο έχει αξίες 400 εκατ. ευρώ. Χαρακτηρίζει το χαρτοφυλάκιό της φρούριο. 

Η Eurobank έχει περί τα 5,3 δισ. ευρώ σε ελληνικά ομόλογα σε ένα χαρτοφυλάκιο αξίας 13,9 δισ. ευρώ, συν 550 εκατ. ευρώ σε έντοκα γραμμάτια. Το 1/4 του χαρτοφυλακίου της είναι αποτιμημένο σε εύλογη αξία ενώ 550 εκατ. ευρώ είναι σε χαρτοφυλάκιο trading. Έχει αμερικανικά ομόλογα αξίας 1,1 δισ. ευρώ και εταιρικά ομόλογα αξίας 1,4 δισ. ευρώ.

Εταιρικά ομόλογα Αμοιβαία και μετοχές 

Να σημειωθεί ότι οι ελληνικές τράπεζες έχουν στα χαρτοφυλάκιά τους 3,57 δισ. ευρώ σε εταιρικά ομόλογα, θέση που αύξησαν κατά 4,5% στο εξάμηνο. Τα χαρτοφυλάκια στην τρέχουσα αξία μειώθηκαν εδώ από 1,3 δισ. ευρώ σε 1,1 δισ. ευρώ, 

Η αξία των μετοχών και Αμοιβαίων που διακρατούν οι αυξήθηκε σε 2,9 δισ. ευρώ, δηλαδή 1% στο εξάμηνο επί του ενεργητικού τους από 2,3 δισ. ευρώ. Ήταν αύξηση συμμετοχής σε εταιρία του χρηματοπιστωτικού τομέα σύμφωνα με την ΤτΕ. Το χαρτοφυλάκιο Αμοιβαίων των τραπεζών είναι συνολικά 406 εκατ. ευρώ και των μετοχών 493 εκατ. ευρώ, δηλαδή μικρές συμμετοχές.